Moja, Twoja, Nasza… Podcast

Mieszkanie+, Mieszkanie na start, Pierwsze Mieszkanie, Mieszkanie dla młodych, Rodzina na swoim. Politycy od wielu lat prześcigają się w zapowiadaniu kolejnych programów, które mają być panaceum na kryzys mieszkaniowy. Jaka jest rzeczywistość? - Trudno znaleźć rząd, który poważnie traktował problem mieszkań. Cały czas jest dokładnie to samo podejście. Jeśli wcześniej apelowano o rozwiązanie pewnych problemów, to teraz widzimy już same czerwone flagi. I jest za późno, aby niektóre procesy społeczne odwrócić - mówi w 30. odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" dr Justyna Sarnowska-Wilczyńska, socjolożka z SWPS.

- Każde moje działanie, w którym wykorzystywałam umiejętności i narzędzia z poprzedniego zawodu, było podyktowane okolicznościami. Często odbiera się nam prawo wypowiedzi. Nie mogąc zabrać głosu z mównicy sejmowej, korzystam z innych form. Nie porównujmy przekazywania treści za pomocą rekwizytów i symboli do tego, co robi obecna władza. To są prawdziwe skandale i szok - mówi w 29. odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" Klaudia Jachira, posłanka z klubu Koalicji Obywatelskiej.

Tak charakterystycznego ministra polska oświata nie miała od dawna. Nad Przemysławem Czarnkiem zawisły jednak czarne chmury. Wkrótce Sejm może zająć się wnioskiem o wyrażenie wotum nieufności. - Szef MEiN źle zarządza oświatą, nie ma na względzie dobra dzieci. Ma na względzie wyłącznie dobro PiS - mówi w 28. odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" Dorota Łoboda, ekspertka oświatowa, szefowa komisji edukacji w Radzie m.st. Warszawy, w której zasiada z ramienia Koalicji Obywatelskiej.

W ostatnich wyborach parlamentarnych PiS i KO najwięcej głosów straciły wśród młodych. Czy za parę miesięcy sytuacja się powtórzy? - Młodzi nie widzą oferty dla siebie. Dla przeciętnego młodego wyborcy Jarosław Kaczyński jest postacią memiczną. Dla niektórych Donald Tusk jest z kolei "dziadersem". Przed politykami bardzo ważne zadanie, jak zdefiniować i zaprezentować ofertę dla młodych. Bo to właśnie ta grupa może zdecydować o rozstrzygnięciu najbliższych wyborów - mówi w 27. odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" dr hab. Tomasz Słomka, politolog z Uniwersytetu Warszawskiego.

Ma 21 lat. W ciągu kilkunastu miesięcy rozmawiała z Andrzejem Dudą, Emmanuelem Macronem i Ursulą von der Leyen. Po jej apelu Donald Tusk publicznie przyznał, że w sprawie klimatu się mylił. – Nie uratują nas słowa, tylko konkretne czyny i działania. W obecnej sytuacji nie czuję, aby politycy nas reprezentowali i aktywnie walczyli o nasze bezpieczeństwo. Moja walka nie jest o tym, żeby w Polsce nie urosły nam pomarańcze. Chcę, żeby ludzie przetrwali i żyli w bezpiecznym miejscu – mówi w 25. odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" aktywistka klimatyczna Dominika Lasota.

Jeszcze parę miesięcy temu prezydent Andrzej Duda w blasku fleszy wetował "lex Czarnek". Dziś wszystko wskazuje na to, że tożsamy projekt wejdzie w życie. Co to oznacza? – Jest to przykład regulacji, która będzie miała bardzo niekorzystny efekt dla polskiej szkoły. Przedkładamy opinię kuratora, która jest wiążąca w tym wypadku, nad wolę rodziców, a to prawo rodziców mieliśmy przecież chronić. Powinniśmy budować kompetencje nauczycieli i dyrektorów, a nie scentralizowany system. Stwarzać im jak najlepsze warunki pracy. Bo dobrej jakości edukacji nie da się zadekretować – mówi w 24. odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" dr Jędrzej Witkowski, prezes Centrum Edukacji Obywatelskiej.

W Polsce wzrasta liczba prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży. Policja w pierwszych dziewięciu miesiącach 2022 roku odnotowała ponad 1,5 tys. takich przypadków. Rzeczywista skala problemu jest jednak o wiele większa. – Dużo jest prób, o których nikt nigdy się nie dowie. Nie zostaną po nich siniaki, uszkodzenia ciała nie będą widoczne, nie dojdzie do trwałych uszkodzeń organizmu. Nauczyliśmy się bardzo łatwo bagatelizować problemy dzieci. Zapomnieliśmy, z jak poważnymi sytuacjami mogą się zmagać – mówi w 23. odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" dr Halszka Witkowska z Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego.

Rosja ogłasza mobilizację, część krajów UE przywraca zasadniczą służbę wojskową. Czy pobór do wojska ma sens? Jak wyglądałoby to w Polsce? - Czas masowych armii minął. Dziś już wiemy, że masą nie wygrywa się wojny. Jednak w powszechnym mniemaniu żołnierz biega z karabinem, policjant goni złodziei, a ekonomista pracuje w banku. W dzisiejszym wojsku na jednego żołnierza na froncie pracuje dziesięciu innych, którzy zajmują się logistyką, łącznością, rozpoznaniem i utrzymywaniem całego zaplecza wojskowego - mówi w 22. odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" dr Marcin Sińczuch z Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych UW.

Jeszcze kilkadziesiąt lat temu eksploracja kosmosu była tematem nadającym się jedynie na film. Z roku na rok marzenia stają się jednak rzeczywistością. NASA wraca na Księżyc, Elon Musk coraz głośniej mówi o podboju Marsa. Czy za naszego życia Układ Słoneczny przestanie skrywać przed nami tajemnice? - Za sprawą misji Artemis człowiek wróci na Księżyc. Wszyscy się na tym koncentrują. 2025 rok jest realny. Kolejny krok to stworzenie stałych baz księżycowych i pozyskiwanie tamtejszych zasobów - mówi w 20. odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" dr hab. Grzegorz Brona, były prezes Polskiej Agencji Kosmicznej.

Paski grozy, propaganda i Zenek Martyniuk. Telewizja Polska od wielu lat zmaga się z politycznymi naciskami. Okres prezesury Jacka Kurskiego pod tym względem był jednak wyjątkowy. I nie zapowiada się, aby wkrótce miało być lepiej. - Wszystko wskazuje na to, że będziemy mieli do czynienia z kontynuacją upartyjnienia mediów. W nadchodzącej kampanii wyborczej TVP zostanie wykorzystana całkowicie instrumentalnie. Będziemy mieli do czynienia z wydarzeniami, których brutalności chyba nikt teraz nie jest w stanie przewidzieć - mówi w 19. odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" dr Krzysztof Grzegorzewski, medioznawca z Uniwersytetu Łódzkiego.

W Sejmie zasiada tylko dwóch posłów poniżej 30. roku życia. Władza nie ma oferty dla młodych, a dzieci traktuje instrumentalnie. Wykorzystuje je wtedy, gdy politycznie się to opłaca. - Młodzi ludzie są słabo słyszalni. Reprezentacja polityczna jest tego przykładem. Nawet jeśli tworzy się jakieś organy, które mają ich reprezentować, są one tylko fasadą. Usprawiedliwieniem dla prawdziwej nieobecności dzieci w życiu publicznym - mówi w 18. odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" dr hab. Ewa Maciejewska-Mroczek z Interdyscyplinarnego Zespołu Badań nad Dzieciństwem UW.

Pandemia COVID-19, wojna w Ukrainie czy galopująca inflacja spowodowały, że rachunki za prąd zaczęły drastycznie rosnąć. W obliczu postępującej zmiany klimatu zaczynamy mierzyć się z deficytem mocy energetycznych. - Siedzimy teraz w rozpędzającym się pociągu, w którym powoli wymontowujemy hamulce. Dokąd dojedziemy? Trudno powiedzieć, ale spokojnie można założyć, że będzie to raczej wycieczka katastrofalna - mówi w 17. odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" Jakub Wiech, ekspert ds. energii i klimatu oraz wiceszef serwisu Energetyka24.

Według danych Eurostatu niemal 37 proc. Polaków żyje w przeludnionych mieszkaniach. - Dziś większość młodych osób nie może sobie pozwolić na własne lokum. A władza nie robi właściwie nic. Przez lata kolejne rządy popełniały te same błędy, szły po linii najmniejszego oporu. Państwo i większość samorządów abdykowało z roli budowniczych mieszkań. Rynek zdominowany jest przez deweloperów, którzy określają dowolne ceny, często po kilkanaście tysięcy złotych za metr. I to przechodzi, bo prywatni inwestorzy nie mają żadnej konkurencji - mówi w 15. odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" Jan Zygmuntowski, współprzewodniczący Polskiej Sieci Ekonomii.

W 2021 roku w Polsce urodziło się najmniej dzieci od czasów II wojny światowej. Co piąty mieszkaniec Polski ma więcej niż 65 lat. - Na początku lat 90. wskaźnik był zdecydowanie na korzyść osób młodych. Teraz, patrząc na dane za 2020 i 2021 rok, widzimy rosnący odsetek osób w wieku 65+. I będzie coraz gorzej. O tym wszystkich demografowie mówili od wielu lat. W Polsce nie widać jednak, żeby ze strony obecnych i poprzednich władz były podejmowane jakiekolwiek wysiłki, które miałby nas przygotować na nadchodzącą sytuację demograficzną - mówi w 14. odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" dr hab. Krzysztof Tymicki, socjolog z Instytutu Statystyki i Demografii SGH.

- Teraz dużo mniej mówię o piekle. Mam wrażenie, że pan Jezus zaprasza nas przede wszystkim do nieba. A żeby ostatecznie trafić do piekła, trzeba się naprawdę postarać. Trzeba to piekło samemu wybrać - mówi w 13. odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" dr Tomasz Terlikowski. Z filozofem i publicystą katolickim rozmawiamy o sekularyzacji młodzieży, gotowości Kościoła do rozliczeń z tematem pedofilii, a także o kontrowersyjnych wypowiedziach z przeszłości.

W systemie widnieje napis "minus 37 wolnych miejsc". Pacjenci śpią na łóżkach polowych lub na samych materacach. Wokół obdrapane ściany. Na dyżurze obecny jest jeden lekarz. - Psychiatria w Polsce wydaje się być niedotleniona, sina, nie do końca reagująca na bodźce. I bardzo cicha. Głosu ani chorych, ani personelu medycznego nie słychać. To temat niszowy. Dla pasjonatów, dla osób, którym zależy. A cała reszta żyje w poczuciu, że przecież ich to nie dotyczy - mówi w dwunastym odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" lekarka Anna Bazydło, rezydentka psychiatrii pracująca w Szpitalu Tworkowskim.

Bariera językowa, nieprzepracowane traumy, brak podręczników, plecaków czy śniadań. Przed polską oświatą stoi ogromne wyzwanie związane z wojną w Ukrainie. - Potrzebna jest odpowiednia kadra i infrastruktura. Z tym od wielu lat mamy problem. Jesteśmy w sytuacji, w której nauczyciele raczej odchodzą ze szkół, niż do niej przychodzą. Do Polski trafiło kilkaset tysięcy uczniów z traumatycznymi przeżyciami. Wszystkie problemy oświaty się sumują, pracy jest dużo więcej - mówi w dziesiątym odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" dr Iga Kazimierczyk, pedagożka z fundacji Przestrzeń dla edukacji.

- Rosyjska młodzież jest grupą, w której najszybciej od paru lat spada poparcie dla Władimira Putina. Jeszcze w 2014 roku, gdy Rosja przejmowała Krym, Putin miał bardzo wysokie poparcie wśród tej grupy wiekowej, sięgało nawet 90 proc. Natomiast w ostatnich dwóch, trzech latach widać, że prezydent Rosji traci najszybciej właśnie wśród najmłodszych - mówi w dziewiątym odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" dr Maria Domańska z Ośrodka Studiów Wschodnich.

- Często podczas rozmów ze studentami słyszę o ich doświadczeniach związanych z lekcjami WDŻ. Zdarza się, że sami nauczyciele są skrępowani prezentując temat zajęć. Młodzi ludzie w Polsce wiedzą wszystko na temat rozmnażania mszaków. Uczą się tego w szkole, znają wszystkie cykle. Ale jak zadaję pytanie o cykl reakcji seksualnych człowieka, to słyszę ciszę. Jest mnóstwo ważnej wiedzy, ale często nie ma tej podstawowej, która jest absolutnie użyteczna na co dzień - mówi w ósmym odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" psycholog i seksuolog kliniczny dr Robert Kowalczyk.

- Polska się laicyzuje. Widać to zwłaszcza wśród młodych ludzi, gdzie ten trend jest najsilniejszy. Kiedyś to był margines, a dzisiaj w kategorii wiekowej 18-24 lata jest więcej osób niewierzących i niepraktykujących niż wierzących i praktykujących - mówi w siódmym odcinku "Moja, Twoja, Nasza... Podcast" dr Marta Kołodziejska, socjolożka religii z Uniwersytetu Warszawskiego.