Wybory samorządowe 2024. Jaki dokument zabrać na głosowanie?

Pierwsza tura wyborów samorządowych odbędzie się 7 kwietnia 2024. Wyborcy posiadający czynne prawo wyborcze, będą mogli w tym dniu wziąć udział w wyborze organów władzy lokalnej. Nim otrzymają karty do głosowania, niezbędne będzie potwierdzenie ich tożsamości. Z jakim dokumentem należy udać się do lokalu wyborczego?

Komisja ma prawo wydania urzędowej karty do głosowania wyłącznie tym, którzy znajdują się na liście dostarczonej do obwodowej komisji wyborczej. Listy te tworzone są na podstawie Centralnego Rejestru Wyborców przez gminy. 

Zgodnie z art. 52 Kodeksu wyborczego przed przystąpieniem do głosowania wyborca okazuje obwodowej komisji dokument umożliwiający stwierdzenie jego tożsamości. Dopiero wtedy może otrzymać kartę do głosowania właściwą dla przeprowadzanych wyborów, opatrzoną jej pieczęcią. Wyborca powinien potwierdzić, że otrzymał ją, własnym podpisem. Umieszcza go w przeznaczonej do tego celu rubryce spisu wyborców. Do lokalu musisz więc udać się z dokumentem tożsamości. Jakim? Czy może być to jedynie dowód osobisty, czy również inny dokument?

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Podstawowym dokumentem pozwalającym na zweryfikowanie tożsamości danej osoby jest dowód osobisty. Jego definicję zawarto w ustawie z dnia 6 sierpnia 2010 roku o dowodach osobistych. Artykuł 4 ust. 1 tejże ustawy stanowi, że potwierdza on tożsamość i obywatelstwo polskie osoby na terytorium:

• Rzeczypospolitej Polskiej,
• innych państw członkowskich Unii Europejskiej, 
• państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego, które nie należą do Unii,
• państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, których obywatele mogą korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi oraz na podstawie jednostronnych decyzji innych państw, uznających ten dokument za wystarczający do przekraczania ich granic. 

Dowód osobisty w postaci plastikowej karty to najczęściej okazywany członkom komisji wyborczych dokument potwierdzający tożsamość. Jednak co ciekawe, od 14 lipca 2023 roku polscy obywatele mogą iść do wyborów bez niego. Dla potwierdzenia swojej tożsamości mogą posłużyć się mDowodem, czyli elektroniczną wersją dowodu osobistego w aplikacji mObywatel. To pełnoprawny dokument uznawany w urzędach, na poczcie, w publicznych placówkach służby zdrowia czy w bankach.

Państwowa Komisja Wyborcza już przy okazji wyborów parlamentarnych w 2023 roku potwierdzała, że komisje mają obowiązek zaakceptowania przy potwierdzaniu prawa do głosowania danej osoby w rejestrze wyborców mDowodu. 

Przy głosowaniu w wyborach możesz posłużyć się dowodem osobistym czy mDowodem dla potwierdzenia swojej tożsamości, ale zgodnie z wytycznymi Państwowej Komisji Wyborczej to nie wszystkie opcje. Możesz legitymować się wobec członka obwodowej komisji z wykorzystaniem paszportu. Właściwie opcję głosowania obywatel otrzyma po okazaniu dokumentu tożsamości ze zdjęciem. Paszport spełnia takie założenia. 

Jeśli w przypadku danego rodzaju wyborów jest to możliwe, wyborca na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania może dopisać się do spisu i głosować za granicą. Otrzymuje kartę do głosowania jednak wyłącznie po okazaniu obwodowej komisji ważnego polskiego paszportu lub w przypadku obywatela Unii Europejskiej niebędącego obywatelem polskim – innego ważnego dokumentu stwierdzającego jego tożsamość. Natomiast na terenie państw Unii Europejskiej oraz państw strefy Schengen, do których podróżujemy na podstawie polskiego dowodu osobistego, taki dokument będzie wystarczający do uzyskania karty do głosowania. 

Co jednak warte podkreślenia, wyborcy przebywający za granicą nie mają prawa głosować w wyborach samorządowych. Te służą bowiem powołaniu władz lokalnych, reprezentujących interesy oraz podejmujących decyzje w imieniu najbliższej społeczności.

Paszport i dowód osobisty nie wyczerpują listy dokumentów pozwalających na potwierdzenie tożsamości w lokalu wyborczym. Podczas głosowania możesz okazać komisji także prawo jazdy czy legitymację studencką. Ważne jest, by wyborca posługiwał się za każdym razem dokumentem ze zdjęciem, na podstawie którego ponad wszelką wątpliwość można potwierdzić jego tożsamość. 

Oczywiście udanie się do lokalu wyborczego w dniu głosowania z dokumentem potwierdzającym tożsamość jest niezbędne dla oddania głosu. Jednak trzeba też znaleźć się na liście, jaką posługują się członkowie obwodowej komisji wyborczej.

Od 4 sierpnia 2023 roku funkcjonuje w Polsce Centralny Rejestr Wyborców, w którym także w trybie online można sprawdzić posiadanie przez daną osobę prawa wybierania lub prawa udziału w referendum. Jeśli dana osoba nie figuruje w CRW, nie ma prawa do oddania głosu w wyborach.