reparacje od Niemiec

Na Donalda Tuska spadła fala krytyki po konferencji z kanclerzem Niemiec Olafem Scholzem w sprawie reparacji. Teraz premier zareagował na ostre komentarze. "Oni psują, zrzucają na innych odpowiedzialność, tupią nóżkami i stroją patriotyczne miny, my naprawiamy, co się da. A niektórzy wciąż dają się na to nabierać" - napisał.

W poniedziałek w Warszawie odbyły się konsultacje między rządami Polski i Niemiec. Najgłośniejszym echem odbiły się słowa kanclerza Niemiec, który zapowiedział wsparcie dla osób ocalałych z okupacji. Głos ws. oświadczenia Olafa Scholza zabrał w środę szef MSZ Radosław Sikorski. Minister nie odpowiedział wprost, czy Polska otrzyma jakiekolwiek reparacje wojenne.

Przed konsultacjami rządów Polski i Niemiec pojawiały się głosy, że Olaf Scholz ogłosi wypłatę odszkodowań dla wciąż żyjących, polskich ofiar zbrodni niemieckich. Zamiast konkretów, były deklaracje. - Bez politycznej woli po obu stronach nie będzie ruchów, które doprowadzą do konkretnych rozwiązań – mówi WP dr Marcin Zaborowski, były dyrektor PISM.

Minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski chciałby, aby niemiecki rząd w "kreatywny" sposób pomyślał o tym, jak zrekompensować Polakom straty wyrządzone w trakcie II wojny światowej. O "moralnej odpowiedzialności" mówił w Berlinie, na wspólnej konferencji prasowej z szefową niemieckiej dyplomacji Annaleną Baerbock.

Niemiecki magazyn "COMPACT-Geschichte" oskarża Polskę o przyczynienie się do wybuchu II wojny światowej. W jego ostatnim numerze możemy przeczytać m.in. artykuł o "Wolnym Mieście Gdańsku w duszącym uścisku Warszawy". Co ciekawe, kontrowersyjny periodyk jest powiązany z Alternatywą dla Niemiec (AfD) - partią, z którą PiS współpracuje w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy.

Wiceminister spraw zagranicznych zakpił na Twitterze z Olafa Scholza. Arkadiusz Mularczyk nawiązał do spotkania kanclerza Niemiec z przypadkowym Polakiem w czasie joggingu i jego wniosków w sprawie przekazania czołgów Ukrainie.

Wiceminister spraw zagranicznych Arkadiusz Mularczyk przekazał, że Polska wyśle notę dyplomatyczną do wszystkich krajów UE, NATO oraz do Rady Europy ws. reparacji wojennych od Niemiec.

Senat musi wiedzieć, nad czym debatuje i jakie stanowisko rządu popiera. Bez tego dyskusja jest niepoważna - mówi w rozmowie z WP senator Koalicji Obywatelskiej Marcin Bosacki, po tym jak senacka komisja spraw zagranicznych i UE odroczyła - na wniosek Koalicji Obywatelskiej, prace nad projektem uchwały PiS ws. dochodzenia przez Polskę zadośćuczynienia za szkody spowodowane przez Niemcy w czasie II wojny światowej. Ta decyzja wywołała ze strony PiS i MSZ falę oskarżeń o "proniemieckie" nastawienie opozycji.

- Napadli na Polskę i uczynili nam ogromne szkody. Muszą zrozumieć, że z tym workiem zbrodni na plecach daleko nie zajdą - grzmiał niedawno Jarosław Kaczyński przekonując, że Niemcy powinni wypłacić Polsce reparacje wojenne. Z najnowszego sondażu dla Wirtualnej Polski wynika jednak wprost, że Polacy nie wierzą prezesowi PiS, iż Polska otrzyma 6,2 biliona złotych, których domaga się polski rząd.

Jeżeli domagamy się, żeby Niemcy więcej wiedzieli na temat II Wojny Światowej, zwłaszcza losów Polaków, to powinniśmy w tym aktywnie uczestniczyć - mówi prof. Krzysztof Ruchniewicz. I wskazuje błędy w raporcie Instytutu Strat Wojennych.

Ekspert prawa międzynarodowego prof. Christian Tomuschat uważa, że Polska nie ma podstaw, by żądać od Niemiec odszkodowań. - Ale czy naprawdę sprawa jest pod względem prawnym wyjaśniona, skoro nie ma prawomocnego wyroku? – pyta historyk Stephan Lehnstaedt.

- Myślę, że coś można ugrać. Nie będą to na pewno biliony. Istnieje jednak prawdopodobieństwo, że jakieś poważniejsze kwoty uda się wynegocjować - mówi o sporze o reparacje wojenne prof. Stanisław Żerko. Zaznacza, że najpierw Niemcy muszą - na poziomie emocji - zrozumieć polską krzywdę.

Co zwykli Niemcy myślą o reparacjach wojennych dla Polski? Sonda uliczna w Kolonii pokazuje, że zdania są podzielone. - Uważam, że powinno się o tym mówić i trzeba coś z tym zrobić. To była wielka wina - mówi jedna z pytanych osób. Inna z kolei również uznaje odpowiedzialność Niemiec, ale już nie to, aby teraz Polsce płacić. - Kiedy słyszę "biliony", pytam: "skąd je wziąć?" - dodaje kolejna pytana osoba. - Roszczenia są słuszne i uzasadnione, ale trzeba negocjować, a nie stawiać żądania - dodaje starszy mężczyzna. Nie ma wyraźnego podziału pokoleniowego. Dwie młode osoby uważają, że "temat jest zakończony" i "trzeba było o tym wcześniej rozmawiać". Ale dwie inne z kolei podkreślają, że "trzeba jeszcze wiele zrobić, by rozliczyć się z przeszłości, zwłaszcza pokazać to innym krajom, które poniosły poważne straty" i, chociaż "wojna była bardzo dawno temu", to "nic przez ten czas się w temacie nie działo" i "Niemcy powinny coś z tym zrobić".

Polski rząd wysłał notę dyplomatyczną do Berlina w sprawie reparacji wojennych. - Nota dyplomatyczną, którą właśnie parafowałem zostanie przekazana ministerstwu spraw zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec - oświadczył Zbigniew Rau. Jutro do Polski ma przyjechać szefowa niemieckiego MSZ Annalena Baerbock.

Wszystkie strony zaangażowane w kwestię reparacji powinny podjąć ją ze względu na szacunek dla ofiar i odpowiedzialność za przyszłość - mówi ambasador Izraela w Polsce, Yacov Livne. Ale zaznacza, że reparacje to sprawa bilateralna - miedzy Polską a Niemcami. Zapewnia, że przyjechał poprawić stosunki polsko-izraelskie i podkreśla: do tanga trzeba dwojga.

Prawo i Sprawiedliwość znów głośno mówi o domaganiu się reperacji wojennych od Niemiec. - Oburza mnie to, co robi PiS. Próba skłócenia nas z Niemcami, napuszczania nas na nich, jest taką bzdurą, że nie mieści się w głowie - komentuje Wanda Traczyk-Stawska, weteranka powstania warszawskiego.

- Dla Jarosława Kaczyńskiego temat reparacji jest ważny, odkąd prezes funkcjonuje w polityce. On naprawdę wierzy, że Polsce należą się te reparacje i że można je uzyskać. Powiem więcej: Kaczyński zapłacił polityczną cenę za to, że tak mocno stawiał tę sprawę w rozmowach z Niemcami. Już na początku lat 90. - mówi Wirtualnej Polsce dr Andrzej Anusz, politolog, były poseł na Sejm RP, współzałożyciel pierwszej partii Jarosława Kaczyńskiego Porozumienia Centrum.

- Sprawa reparacji została zakończona - skomentował w czwartek rzecznik niemieckiego MSZ. To odpowiedź na opublikowany raport Instytutu Strat Wojennych. Według dokumentu Polska w czasie II wojny światowej miała odnieść straty o łącznej wartości 6,2 biliona złotych.

6 bilionów 200 miliardów. Prezes PiS podał konkretną kwotę polskich roszczeń wobec Niemiec za II wojnę światową. Zapowiedź Jarosława Kaczyńskiego dotarła już za Odrę, gdzie pojawiają się pierwsze komentarze dotyczące prezentacji raportu przygotowanego przez zespół Arkadiusza Mularczyka.

Prawo i Sprawiedliwość odpowiedziało na pytanie retoryczne, czy chcemy dostać ogromne pieniądze od Niemiec. Wskazało też kwestię wtórną, czyli ile powinniśmy otrzymać. Wciąż jednak brakuje odpowiedzi na kluczowe pytanie - czyli co zrobić, aby dostać cokolwiek, skoro Niemcy płacić nie chcą.