jerzy marek nowakowski(strona 2/3)

- Jest różny sposób wzywania ambasadora (…). Sam byłem wielokrotnie wzywany przez gospodarzy i prawie nigdy ta wiadomość nie wyciekała do prasy. (…) To, że Ukraińcy tę sprawę przekazali do mediów, świadczy o dość wysokim poziomie zirytowania z ich strony - ocenił Jerzy Marek Nowakowski, były polski ambasador na Łotwie i w Armenii, w programie "Newsroom WP". Odniósł się do napięć na linii polsko-ukraińskiej, powstałych na skutek wypowiedzi prezydenckiego ministra Marcina Przydacza. Ten, w rządowej telewizji, powiedział, że "Ukraina powinna zacząć doceniać to, co robi dla niej Polska". Zaznaczył, że wezwania Polski do ograniczenia eksportu produktów rolnych z Ukrainy są "nieeleganckie". - Myśmy rok kompletnie zmarnowali (nie rozbudowując infrastruktury w portach i na kolei – red.). (…) Moglibyśmy zarabiać na tranzycie (ukraińskiego zboża - red.). A tymczasem my tracimy. To totalne partactwo - stwierdził. Dyplomata podsumował, że krytyka Ukrainy ze strony rządu wynika ze wzrostu notowań Konfederacji – ugrupowania, które jest negatywnie ustosunkowane do naszego wschodniego sąsiada. Według niego PiS po prostu próbuje jej odebrać ewentualnych wyborców.

- Nadchodzi sezon zbierania grzybów i myśmy powinni wydać poradniki, gdzie obok muchomora będą zdjęcia ruskiej rakiety (…). My tak naprawdę wiemy tylko tyle, ile zaobserwują obywatele. Przy incydencie w Przewodowie, rakiecie pod Bydgoszczą czy obecną sytuacją ze śmigłowcami instytucje państwowe próbowały wypuszczać zasłonę dymną i ściemniać - mówił Jerzy Marek Nowakowski, były dyplomata, w programie "Newsroom WP". Nowakowski podkreślał, że białoruskie helikoptery leciały na "normalnej wysokości przelotowej" i dziwił się, iż nasze wojsko nie było w stanie tego wyśledzić. - To znaczy co? Że dopiero jak ruski helikopter wyląduje w Krynkach (…), wagnerowcy sobie pójdą na zakupy (…) i odlecą, to potem ta pani ze sklepu zadzwoni (do służb - red.), że byli u niej jacyś podejrzani goście? - kpił. - To jest sytuacja jak w okresie międzywojennym. (…) Obecnie propaganda jest podobna do tej, jak za Rydza-Śmigłego. Oby to się nie skończyło takimi konsekwencjami jak wtedy - przestrzegł Nowakowski. Podsumował, że cała granica z Białorusią “cieknie jak mokra tektura”, a rząd prowadzi "politykę opowiadania bajek o fantastycznej zaporze”.

Mariusz Błaszczak oświadczył w czwartek, że "dowódca operacyjny (gen. Piotrowski) zaniechał swoich instrukcyjnych obowiązków, nie informując go o obiekcie, który pojawił się w polskiej przestrzeni powietrznej". Odniósł się w ten sposób do znalezienia rosyjskiej rakiety pod Bydgoszczą. Tłumaczenia szefa MON skomentował Jerzy Marek Nowakowski. - To jest skandal jak piramida Cheopsa. Ten skandal ma tyle warstw, ile miała mieć polska obrona przeciwlotnicza zdaniem Błaszczaka. My nic nie wiemy tak naprawdę. Mam poczucie, że jesteśmy regularnie oszukiwani przez rząd - mówił w programie "Newsroom" WP były ambasador RP na Łotwie i w Armenii. Podkreślił, że znajdujemy się "w oparach kłamstwa". - Dlaczego tej rakiety nie zestrzelono? Nikt nie wiedział, czy ta rakieta nie ma ładunku. Spadła 10 km od kluczowych elementów NATO. Gdyby miała ładunek, to nic by z nich nie zostało - wskazywał ekspert.

Przywódca Chin Xi Jinping odwiedził w Moskwie Władimira Putina. - Wyraźnie widać, kto jest w tym duecie silniejszy, a kto słabszy. Rosja jest w rozumieniu Chińczyków młodszym bratem, czyli lepszą wersją kolonii. Dominującym partnerem w tej dwójce był przywódca Chin. Przyjechał w odwiedziny do młodszego brata, by pogłaskać go po głowie, pocieszyć i ustawić we właściwym miejscu - komentował w programie "Newsroom WP" Jerzy Marek Nowakowski, prezes Stowarzyszenia Euro-Atlantyckiego. - Z punktu widzenia interesów Chin, ta wojna sprawiała im na początku przyjemność, przez rywalizację z Ameryką. Gdy wojna się ciągnie, Chińczycy mają problem. Gospodarka chińska jest zbudowana na eksporcie do Europy i Stanów Zjednoczonych. Jeżeli to by umarło, a Amerykanie do tego dążą, to byłaby to rozsypka chińskiej gospodarki. Joe Biden radzi Europie politykę uniezależnienia handlowego od Chin. Jest zapowiedź rozmowy telefonicznej Xi Jinpinga z prezydentem Zełenskim. Xi Jinping pojechał do Rosji z trzech powodów. Po pierwsze, żeby pogłaskać Putina po głowie i go wzmocnić. Po drugie, żeby zasygnalizować, że Chiny są supermocarstwem. Chiny grają na izolację Zachodu wobec globalnego południa - dodał.

Wołodymyr Zełenski apelował w Paryżu o przekazanie Ukrainie myśliwców. - Myślę, że prędzej czy później je dostanie. I to jest kłopot. Podróż prezydenta Zełenskiego jest po to, by dostać szybciej sprzęt, który jest potrzebny do obrony oraz do przełamania rosyjskiej ofensywy. Dlatego zdecydował się na tę podróż europejską, by przyspieszyć dostawy. - mówił w programie "Newsroom WP" Jerzy Marek Nowakowski, były ambasador RP na Łotwie i w Armenii oraz prezes Stowarzyszenia Euroatlantyckiego. - Myślę, że ten sprzęt dostanie i myślę, że dostanie również samoloty, co wynika z kontekstu wyprawy do Wielkiej Brytanii. Pozostaje pytanie: kiedy. Czy zdążymy pomóc Ukrainie efektywnie i wystarczająco szybko? Było pytanie o F-16 i krótka odpowiedź Bidena "nie". Przypominam, że z czołgami Abrams było podobnie. Z F-16 jest inna historia. One są trudne dla Ukraińców. Wymagają długiego pasa startowego, a z tym w Ukrainie mogą być kłopoty. Niewykluczone, że będą to inne samoloty przystosowane do rosyjskich warunków. Premier Rishi Sunak powiedział, że wszystkie opcje dot. samolotów są na stole. Brytyjczycy koordynują swoją politykę wobec Ukrainy ze Stanami Zjednoczonymi - dodał.

Roger Waters, były lider Pink Floyd, zarzucił Polakom rusofobię, po tym jak odwołano jego koncerty w Krakowie. Rosjanie zaprosili go, by w ich imieniu przemawiał na forum ONZ. Waters w swoim przemówieniu powielał rosyjską propagandę i mówił, że rosyjska agresja nie była "niesprowokowana". Przepraszam bardzo, ale jeżeli premier Morawiecki wziąłby gitarę i zaczął śpiewać, to pewnie większość z nas zatkałaby uszy. Niech Roger Waters gra i śpiewa, a nie wypowiada się w sprawach politycznych. Gdy celebryci zaczynają się wypowiadać w sprawach fundamentalnie ważnych jak polityka, to jest niepoważne. Opowiadamy o Gerardzie Depardieu i Stevenie Seagalu, którzy wspierają Putina. Na Boga! Ci dżentelmeni są normalnymi ludźmi. Mogą mieć takie poglądy, ale uważanie, że mają do powiedzenia coś więcej niż normalny Kowalski czy Smith, jest błędem. Oni są od grania świetnej muzyki, a nie od wypowiadania się w sprawach politycznych. Dziwi mnie, że Roger Waters jest wysłuchiwany w ONZ w temacie Rosji - komentował w programie "Newsroom WP" Jerzy Marek Nowakowski, były ambasador RP na Łotwie i w Armenii oraz prezes Stowarzyszenia Euroatlantyckiego.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr odbył serię europejskich wizyt. Odwiedził Londyn, Paryż i Brukselę. Dlaczego na jego trasie nie było Warszawy? - Polityka jest okrutną i cyniczną grą. Zełenski podróżuje po to, by dostać duże dostawy nowego sprzętu. Od nas niewiele dostanie, bo myśmy wszystko dali. Myśmy byli pierwszymi dużymi dostawcami. Bardzo niewiele możemy dostarczyć Ukrainie, a Ukraina potrzebuje nowych dostaw. Zełenski jedzie tam, gdzie może to dostać. Do nas może przyjechać i podziękować. Relacje polsko-ukraińskie na poziomie roboczym są bardzo dobre. Każda godzina pod napaścią się liczy. Jedziemy tam, gdzie możemy coś konkretnego dostać - komentował w programie "Newsroom WP" Jerzy Marek Nowakowski, prezes Stowarzyszenia Euroatlantyckiego oraz były ambasador RP na Łotwie i w Armenii.

Czy na relacjach polsko-ukraińskich pozostanie dyplomatyczna rysa po tragedii w Przewodowie? Mateusz Ratajczak pytał o to w programie "Newsroom WP" Jerzego Marka Nowakowskiego, byłego ambasadora RP na Łotwie i w Armenii. - Myślę, że nie. Obie strony, Polska i Ukraina, starały się najwłaściwiej i jak najszybciej zareagować na incydent. Była rozbieżność zeznań ze strony Polski i Ukrainy. To trochę zrozumiałe, bo interpretacja trochę zależy od punktu siedzenia. Ukraińcy mieli na swoich monitorach przede wszystkim wyświetlone rakiety rosyjskie, które leciały na Ukrainę. Leciały m.in. w tym kierunku, w którym nastąpił wybuch. Ta rakieta (...) została strącona, natomiast spadła część sprzętu ukraińskiego. Obie strony podały swoją interpretację, w tej chwili ją uzgodniły - przyznał Jerzy Marek Nowakowski. Wołodymyr Zełenski początkowo mówił, że rakietę do Przewodowa wystrzelili Rosjanie. Zmienił narrację po głosach z Polski i Stanów Zjednoczonych. - Myślę, że to musi wyjaśnić śledztwo. Dobrze by było, gdyby eksperci ukraińscy mogli uczestniczyć w badaniach na terenie powiatu hrubieszowskiego, bo spadły szczątki rakiety. Eksperci mogą ocenić co to jest. Myślę, że po zbadaniu miejsca, wątpliwości nie będzie. Ważne, by strona ukraińska miała poczucie, że jest dopuszczona do informacji. Śledztwo ma być śledztwem polskim. Definiowanie czyje to śledztwo jest również w pewnej mierze pokłosiem po katastrofie w Smoleńsku. Tutaj trzeba jasno powiedzieć, że śledztwo jest śledztwem polskim, strona polska bierze odpowiedzialność za publikację wyników, a nasi sojusznicy muszą być dopuszczani do informacji, żeby nie czuli się oszukiwani w jakimkolwiek momencie - ocenił były ambasador.

Rosjanie wykorzystują propagandowo zachowanie polskich władz - tak w programie "Newsroom WP" stwierdził Jerzy Marek Nowakowski, były ambasador RP na Łotwie i w Armenii. W rozmowie z Mateuszem Ratajczakiem były dyplomata przyznał, że reakcja polskich władz na tragedię w Przewodowie była histeryczna. - Wykorzystują naszą nerwową reakcję i wezwanie ambasadora. Gdzieś pojawiły się nagrania z tej wsi, gdzie rzekomi - bo nie prawdziwi - rozmówcy Rosjan mówią po ukraińsku - powiedział Jerzy Marek Nowakowski. Prowadzący dopytywał, czy wezwanie ambasadora Rosji Siergieja Andriejewa do Ministerstwa Spraw Zagranicznych było pochopnym posunięciem. - To jest zbyt delikatne określenie. Jeżeli mieliśmy wiedzę, a wszystko wskazuje na to, że ją mieliśmy, że nie jest to najprawdopodobniej rakieta rosyjska, to wzywanie o północy rosyjskiego ambasadora było zachowaniem absurdalnym i obliczonym na przedziwne propagandowe efekty. Jeżeli wiemy, że to nie Rosjanie, to po co sami nakręcamy aferę, którą przeciwnik jest w stanie wykorzystać? Rosja jest odpowiedzialna za wiele rzeczy, ale w tej kwestii nie wygląda na to, by Rosjanie ponosili bezpośrednią odpowiedzialność, więc dlaczego wzywać ambasadora Rosji w trybie nagłym, po to, by mu wręczyć jakąś notę, że są ogólnie odpowiedzialni? Są odpowiedzialni za wojnę, za ludobójstwo, natomiast to był element nakręcania psychozy wokół tego zdarzenia. Psychozy głęboko szkodliwej. Ta psychoza jest szkodliwa z punktu widzenia stanu psychicznego społeczeństwa polskiego i z punktu widzenia naszych interesów narodowych. Gdy coś się naprawdę zdarzy, to być może prezydent Stanów Zjednoczonych czy innego państwa powie, by nie budzić go w środku nocy, gdy dzwoni Andrzej Duda - dodał były ambasador.

Z całego świata płyną sygnały, że społeczność międzynarodowa nie uznaje aneksji przez Rosję czterech obwodów Ukrainy. Jak świat powinien zareagować na decyzję Władimira Putina? - Ja jestem jastrzębiem w tym przypadku. Uważam, że NATO powinno zareagować przemieszczeniem części sił, w tym sił atomowych i rakiet średniego zasięgu w bezpośrednie sąsiedztwo granic Federacji Rosyjskiej: do Polski oraz do państw bałtyckich i Finlandii. Musimy zareagować zaprezentowaniem pełnej determinacji - stwierdził gość programu "Newsroom WP" były ambasador Polski na Łotwie i w Armenii Jerzy Marek Nowakowski. - Rosjanie starają się doprowadzić do pęknięcia w świecie zachodnim, poprzez szantaż energetyczny i poprzez straszenie bronią atomową. Jeżeli w jakikolwiek sposób damy się przestraszyć, to to, co specjaliści nazywają "drabiną eskalacyjną", będzie natychmiast przez Rosjan rozwijane i wykorzystywane do końca. Niestety, polityka Federacji Rosyjskiej jest taka, że Rosjanie cofają się wyłącznie przed siłą. Jeżeli widzą, że partner obawia się ich działań, to idą krok dalej. Jeżeli chcemy mieć spokój, to musimy trzymać nabity rewolwer w kieszeni - stwierdził były polski dyplomata.

Uzależnienie się od Rosji to był błąd - przyznał kanclerz Niemiec Olaf Scholz. Czy to daje nadzieję, że Niemcy będą utrzymywać jeden wspólny europejski kurs ws. Ukrainy? - Z Niemcami mamy kłopot. Muszę przyznać, że z jednej strony bardzo mnie irytuje taka niemądra antyniemiecka retoryka obecnego rządu, a z drugiej strony mogą nas irytować i irytują pewne zachowania polityków niemieckich. Co do tego, co powiedział Scholz, myślę, że Niemcy mają świadomość, że uzależnienie od Rosji było złe, i to jest prawda. W Niemczech nastąpiła rewolucja mentalna pod tym względem - stwierdził w programie "Newsroom" WP Jerzy Marek Nowakowski, były ambasador Polski na Łotwie i w Armenii. - Nie do końca, bo np. pani kanclerz Merkel broniła polityki wobec Rosji prowadzonej za czasów jej rządów i ma dużo sojuszników w tej opowieści, ale generalnie Niemcy mają świadomość, że poszli zdecydowanie za daleko we współpracy z Rosją, po prostu uzależnili się i będą z tego uzależnienia wychodzili. Pytanie brzmi: jak szybko i na ile silne jest lobby, które będzie temu przeciwdziałało - dodał. - Proszę pamiętać, że jednym z filarów niemieckiego sukcesu gospodarczego ostatnich kilku dziesięcioleci było to, że Niemcy miały przewagę konkurencyjną w postaci bardzo taniej energii importowanej z Rosji. Niemcy mają tego świadomość. Wiedzą, że zapłacą teraz wysoką cenę - mówił gość programu "Newsroom". - To jest jedna strona medalu, a druga jest taka, że kanclerz Niemiec zaczął snuć opowieści o niemieckim przywództwie w zjednoczonej, sfederalizowanej Europie trochę przedwcześnie. Myślę, że Europa powinna się coraz bardziej integrować, ale tego typu zapowiedzi, zwłaszcza w połączeniu z jednoznaczną opowieścią o niemieckim przywództwie, bardzo wiele krajów, szczególnie z naszego regionu, pamiętających historię, będą po prostu zniechęcać. To jest pewien błąd, ta różnica narracji na wewnątrz i na zewnątrz. Scholz musi w jakiś sposób sprzedać tę rewolucję w odniesieniu do Rosji swoim obywatelom. Sprzedaje to jednak niezbyt mądrze, szczególnie, że ta rewolucja bardziej zachodzi w sferze retorycznej, niż w sferze faktycznej. Na fakty będziemy musieli poczekać - dodał Jerzy Marek Nowakowski.

Papież Franciszek nadal nie odwiedził Kijowa, a w jednym z wywiadów mówił, że najpierw wybrałby się do Moskwy. O to, jaką postawę wobec wojny powinien przyjąć Watykan, zapytaliśmy w programie "Newsroom" WP Jerzego Marka Nowakowskiego, byłego ambasador RP na Łotwie i w Armenii. - To trudne pytanie i trudna odpowiedź - zaznaczył dyplomata. - Oczywiście rolą głowy Kościoła jest mówienie, że każda wojna jest złem. Ale pamiętajmy, że w tradycji - również Kościoła katolickiego - było rozróżnienie na wojnę sprawiedliwą i niesprawiedliwą. Myślę, że dostrzeżenie tego, że jedno państwo, czyli Ukraina, prowadzi wojnę sprawiedliwą, nie byłoby przekroczeniem zasad, do których odwołuje się Kościół - powiedział Nowakowski. - Powściągliwość i milczenie Watykanu jest podwójnie dziwne, bo te wartości, których broni Ukraina są przecież bliskie Kościołowi katolickiemu. Budzi to moje zdziwienie – mówił były ambasador, dodając, że pewnym usprawiedliwieniem papieża Franciszka jest jego pochodzenie i optyka antywojenna. Więcej w rozmowie Mateusza Ratajczaka.

- Wojna, która się toczy, to nie tylko bohaterska walka żołnierzy ukraińskich, to jest w dużym stopniu wojna informacyjna. Wojna o przekonanie społeczeństw, szczególnie demokratycznego Zachodu, do jednej z wersji narracji na temat konfliktu, na temat Ukrainy, na temat relacji świata zachodniego z Ukrainą i Rosją - stwierdził w programie "Newsroom" w WP Jerzy Marek Nowakowski, były ambasador Polski na Łotwie i w Armenii. - Rosjanie konsekwentnie powtarzają zestaw fake newsów, który jest ugruntowany na tym, że Rosja jak zawsze jest krajem napadniętym, który broni siebie i całego świata przed jakimś mitycznym nazizmem, faszyzmem czy dowolnym innym "izmem", który jest wnoszony do świata zachodniego przez agresywne Stany Zjednoczone i ich sojuszników takich jak Polska - dodał. Jego zdaniem rosyjskie media są tubą tego, co dyktuje Kreml. - Choć chyba również są wyrazem tego, co na Kremlu myślą, bo przyznam się, że w kontaktach z rosyjskimi politykami, przedstawicielami rosyjskich elit rządzących, nigdy nie spotkałem ludzi, którzy uważaliby Ukrainę za coś odrębnego - dodał. - Było takie słynne rosyjskie powiedzonko, że "kurica nie ptica, Polsza nie zagranica". To tym bardziej Ukraina to "nie zagranica", tylko część Rosji - mówił gość programu "Newsroom". Były ambasador Polski na Łotwie i w Armenii zwrócił też uwagę, że ogromna część armii rosyjskiej to armia kontraktowa. - "Kontraktnikami", jak to się w Rosji nazywa, najczęściej są ludzie z obszarów biedniejszych. Zamożny przedstawiciel moskiewskiej klasy średniej nigdy nie zapisze się do wojska. Natomiast dla mieszkańca Buriacji dochody porównywalne z dochodami kierownika dużego sklepu czy przedsiębiorstwa to są dochody bardzo atrakcyjne. Dlatego ci ludzie zaciągaj się do wojska i idą na front. To jest wynik tego, że Rosja składa się tak naprawdę z dwóch Rosji: Petersburga i Moskwy, w miarę zamożnych cały czas, i potwornie biednej, zdemolowanej prowincji. Dlatego ci przedstawiciele prowincji idą do wojska, a potem stają się mięsem armatnim. Do tego dodajmy taki "rys rasistowski". Dużo łatwiej jest wysłać na pierwszą linię frontu Jakuta czy Buriata niż rodowitego Rosjanina - stwierdził Jerzy Marek Nowakowski.

Zgromadzenie Ogólne ONZ opowiedziało za zawieszeniem Rosji w prawach członka Rady Praw Człowieka. Pierwszy raz spotkało to stałego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ. Co jeszcze może zrobić świat w reakcji na agresję Putina? – To trudne pytanie. Przyznam, że też zastanawiam się, co zrobić z Rosją. Rosja jest, jaka jest. Nie zniknie z mapy świata i należy z Rosją jakieś linie kontaktu zachowywać - powiedział w programie "Newsroom" Wirtualnej Polski Jerzy Marek Nowakowski. Były ambasador Polski na Łotwie i w Armenii obecność Rosji w Radzie Praw Człowieka ONZ nazwał sytuacją "z wilkiem w stadzie owiec". - Rosja powinna zostać wykluczona z Rady Europy - ocenił Nowakowski, dodając, że decyzje powinna podjąć też grupa G20. Jego zdaniem powrót Rosji na forum międzynarodowym możliwy powinien być tylko po tym, jak Putin skończy z imperializmem. Dyplomata zastrzegł, że nie można doprowadzić do zbudowania relacji: "twierdza Zachód" kontra reszta świata, wspierająca Rosję. Więcej w rozmowie Agnieszki Kopacz.