jerzy marek nowakowski(strona 2/2)

Prezydent Ukrainy Wołodymyr odbył serię europejskich wizyt. Odwiedził Londyn, Paryż i Brukselę. Dlaczego na jego trasie nie było Warszawy? - Polityka jest okrutną i cyniczną grą. Zełenski podróżuje po to, by dostać duże dostawy nowego sprzętu. Od nas niewiele dostanie, bo myśmy wszystko dali. Myśmy byli pierwszymi dużymi dostawcami. Bardzo niewiele możemy dostarczyć Ukrainie, a Ukraina potrzebuje nowych dostaw. Zełenski jedzie tam, gdzie może to dostać. Do nas może przyjechać i podziękować. Relacje polsko-ukraińskie na poziomie roboczym są bardzo dobre. Każda godzina pod napaścią się liczy. Jedziemy tam, gdzie możemy coś konkretnego dostać - komentował w programie "Newsroom WP" Jerzy Marek Nowakowski, prezes Stowarzyszenia Euroatlantyckiego oraz były ambasador RP na Łotwie i w Armenii.

Czy na relacjach polsko-ukraińskich pozostanie dyplomatyczna rysa po tragedii w Przewodowie? Mateusz Ratajczak pytał o to w programie "Newsroom WP" Jerzego Marka Nowakowskiego, byłego ambasadora RP na Łotwie i w Armenii. - Myślę, że nie. Obie strony, Polska i Ukraina, starały się najwłaściwiej i jak najszybciej zareagować na incydent. Była rozbieżność zeznań ze strony Polski i Ukrainy. To trochę zrozumiałe, bo interpretacja trochę zależy od punktu siedzenia. Ukraińcy mieli na swoich monitorach przede wszystkim wyświetlone rakiety rosyjskie, które leciały na Ukrainę. Leciały m.in. w tym kierunku, w którym nastąpił wybuch. Ta rakieta (...) została strącona, natomiast spadła część sprzętu ukraińskiego. Obie strony podały swoją interpretację, w tej chwili ją uzgodniły - przyznał Jerzy Marek Nowakowski. Wołodymyr Zełenski początkowo mówił, że rakietę do Przewodowa wystrzelili Rosjanie. Zmienił narrację po głosach z Polski i Stanów Zjednoczonych. - Myślę, że to musi wyjaśnić śledztwo. Dobrze by było, gdyby eksperci ukraińscy mogli uczestniczyć w badaniach na terenie powiatu hrubieszowskiego, bo spadły szczątki rakiety. Eksperci mogą ocenić co to jest. Myślę, że po zbadaniu miejsca, wątpliwości nie będzie. Ważne, by strona ukraińska miała poczucie, że jest dopuszczona do informacji. Śledztwo ma być śledztwem polskim. Definiowanie czyje to śledztwo jest również w pewnej mierze pokłosiem po katastrofie w Smoleńsku. Tutaj trzeba jasno powiedzieć, że śledztwo jest śledztwem polskim, strona polska bierze odpowiedzialność za publikację wyników, a nasi sojusznicy muszą być dopuszczani do informacji, żeby nie czuli się oszukiwani w jakimkolwiek momencie - ocenił były ambasador.

Z całego świata płyną sygnały, że społeczność międzynarodowa nie uznaje aneksji przez Rosję czterech obwodów Ukrainy. Jak świat powinien zareagować na decyzję Władimira Putina? - Ja jestem jastrzębiem w tym przypadku. Uważam, że NATO powinno zareagować przemieszczeniem części sił, w tym sił atomowych i rakiet średniego zasięgu w bezpośrednie sąsiedztwo granic Federacji Rosyjskiej: do Polski oraz do państw bałtyckich i Finlandii. Musimy zareagować zaprezentowaniem pełnej determinacji - stwierdził gość programu "Newsroom WP" były ambasador Polski na Łotwie i w Armenii Jerzy Marek Nowakowski. - Rosjanie starają się doprowadzić do pęknięcia w świecie zachodnim, poprzez szantaż energetyczny i poprzez straszenie bronią atomową. Jeżeli w jakikolwiek sposób damy się przestraszyć, to to, co specjaliści nazywają "drabiną eskalacyjną", będzie natychmiast przez Rosjan rozwijane i wykorzystywane do końca. Niestety, polityka Federacji Rosyjskiej jest taka, że Rosjanie cofają się wyłącznie przed siłą. Jeżeli widzą, że partner obawia się ich działań, to idą krok dalej. Jeżeli chcemy mieć spokój, to musimy trzymać nabity rewolwer w kieszeni - stwierdził były polski dyplomata.

Na Placu Czerwonym w Moskwie ma odbyć się wiec poparcia dla decyzji o aneksji części terytorium Ukrainy. W piątek Putin ma podpisać porozumienie w tej sprawie z czterema okupowanymi regionami Ukrainy, w których w ostatnich dniach zostały przeprowadzone pseudoreferenda. Wszystko wskazuje na to, że Putin ma zamiar ogłosić wielki sukces tzw. operacji specjalnej na Ukrainie. - A co ma innego do roboty? Ponosi porażki na froncie, widoczne również dla jego obywateli. Wobec tego musi ogłosić sukces i ten sukces będzie świętował na Placu Czerwonym - stwierdził w programie "Newsroom" w WP Jerzy Marek Nowakowski, były ambasador Polski na Łotwie i w Armenii. - Rzeczywiście, wygląda to satyrycznie, no ale nie jestem pewien, czy wygląda to satyrycznie dla milionów Ukraińców mieszkających na wschodzie i południu Ukrainy - dodał gość programu "Tłit". Były polski ambasador sprzeciwił się nazywaniu referendum głosowania, które odbyło się na okupowanych przez Rosję terenach. - Trudno, żeby mogło się odbyć głosowanie na terenie objętym wojną, na terenie, który nie jest w całości opanowany przez wojska rosyjskie, z którego setki tysięcy, jeśli nie miliony ludzi wywieziono. Kolejne miliony uciekły. Jest to naruszenie wszelkich międzynarodowych konwencji. Nawet Hitler w okresie II wojny światowej nie przeprowadzał referendum na terenie Wielkopolski, tylko ją przyłączył. To jest wyłącznie naśladowanie tego draństwa, którego dopuścił się Stalin po pakcie Ribbentrop-Mołotow na obszarze państw bałtyckich, Polski i Rumunii - dodał Jerzy Marek Nowakowski.

Uzależnienie się od Rosji to był błąd - przyznał kanclerz Niemiec Olaf Scholz. Czy to daje nadzieję, że Niemcy będą utrzymywać jeden wspólny europejski kurs ws. Ukrainy? - Z Niemcami mamy kłopot. Muszę przyznać, że z jednej strony bardzo mnie irytuje taka niemądra antyniemiecka retoryka obecnego rządu, a z drugiej strony mogą nas irytować i irytują pewne zachowania polityków niemieckich. Co do tego, co powiedział Scholz, myślę, że Niemcy mają świadomość, że uzależnienie od Rosji było złe, i to jest prawda. W Niemczech nastąpiła rewolucja mentalna pod tym względem - stwierdził w programie "Newsroom" WP Jerzy Marek Nowakowski, były ambasador Polski na Łotwie i w Armenii. - Nie do końca, bo np. pani kanclerz Merkel broniła polityki wobec Rosji prowadzonej za czasów jej rządów i ma dużo sojuszników w tej opowieści, ale generalnie Niemcy mają świadomość, że poszli zdecydowanie za daleko we współpracy z Rosją, po prostu uzależnili się i będą z tego uzależnienia wychodzili. Pytanie brzmi: jak szybko i na ile silne jest lobby, które będzie temu przeciwdziałało - dodał. - Proszę pamiętać, że jednym z filarów niemieckiego sukcesu gospodarczego ostatnich kilku dziesięcioleci było to, że Niemcy miały przewagę konkurencyjną w postaci bardzo taniej energii importowanej z Rosji. Niemcy mają tego świadomość. Wiedzą, że zapłacą teraz wysoką cenę - mówił gość programu "Newsroom". - To jest jedna strona medalu, a druga jest taka, że kanclerz Niemiec zaczął snuć opowieści o niemieckim przywództwie w zjednoczonej, sfederalizowanej Europie trochę przedwcześnie. Myślę, że Europa powinna się coraz bardziej integrować, ale tego typu zapowiedzi, zwłaszcza w połączeniu z jednoznaczną opowieścią o niemieckim przywództwie, bardzo wiele krajów, szczególnie z naszego regionu, pamiętających historię, będą po prostu zniechęcać. To jest pewien błąd, ta różnica narracji na wewnątrz i na zewnątrz. Scholz musi w jakiś sposób sprzedać tę rewolucję w odniesieniu do Rosji swoim obywatelom. Sprzedaje to jednak niezbyt mądrze, szczególnie, że ta rewolucja bardziej zachodzi w sferze retorycznej, niż w sferze faktycznej. Na fakty będziemy musieli poczekać - dodał Jerzy Marek Nowakowski.

Papież Franciszek nadal nie odwiedził Kijowa, a w jednym z wywiadów mówił, że najpierw wybrałby się do Moskwy. O to, jaką postawę wobec wojny powinien przyjąć Watykan, zapytaliśmy w programie "Newsroom" WP Jerzego Marka Nowakowskiego, byłego ambasador RP na Łotwie i w Armenii. - To trudne pytanie i trudna odpowiedź - zaznaczył dyplomata. - Oczywiście rolą głowy Kościoła jest mówienie, że każda wojna jest złem. Ale pamiętajmy, że w tradycji - również Kościoła katolickiego - było rozróżnienie na wojnę sprawiedliwą i niesprawiedliwą. Myślę, że dostrzeżenie tego, że jedno państwo, czyli Ukraina, prowadzi wojnę sprawiedliwą, nie byłoby przekroczeniem zasad, do których odwołuje się Kościół - powiedział Nowakowski. - Powściągliwość i milczenie Watykanu jest podwójnie dziwne, bo te wartości, których broni Ukraina są przecież bliskie Kościołowi katolickiemu. Budzi to moje zdziwienie – mówił były ambasador, dodając, że pewnym usprawiedliwieniem papieża Franciszka jest jego pochodzenie i optyka antywojenna. Więcej w rozmowie Mateusza Ratajczaka.

- Bądźcie silni, wojna wciąż trwa - powiedziała Iga Świątek po spektakularnym zwycięstwie w finale tegorocznego Rolanda Garrosa. - To bardzo ładny gest. Żyjemy w świecie, w którym rola sportowców, celebrytów jest nieporównywalnie większa niż jeszcze kilka, kilkanaście lat temu. Niewątpliwie to, że osoba, która odnosi ogromny sukces, osoba popularna, przypomina o tej sprawie, mówi wręcz, że ważniejsze od punktów na Wimbledonie jest to, że się toczy wojna, to bardzo ładny gest - komentował w programie "Newsroom" WP były ambasador Polski w Litwie i w Armenii Jerzy Marek Nowakowski. - Liczna grupa osób słyszy nagle od swojej idolki, że jest taki problem, że jest ważniejszy od sportu. To bardzo ważny komunikat - podkreślił.

- Wojna, która się toczy, to nie tylko bohaterska walka żołnierzy ukraińskich, to jest w dużym stopniu wojna informacyjna. Wojna o przekonanie społeczeństw, szczególnie demokratycznego Zachodu, do jednej z wersji narracji na temat konfliktu, na temat Ukrainy, na temat relacji świata zachodniego z Ukrainą i Rosją - stwierdził w programie "Newsroom" w WP Jerzy Marek Nowakowski, były ambasador Polski na Łotwie i w Armenii. - Rosjanie konsekwentnie powtarzają zestaw fake newsów, który jest ugruntowany na tym, że Rosja jak zawsze jest krajem napadniętym, który broni siebie i całego świata przed jakimś mitycznym nazizmem, faszyzmem czy dowolnym innym "izmem", który jest wnoszony do świata zachodniego przez agresywne Stany Zjednoczone i ich sojuszników takich jak Polska - dodał. Jego zdaniem rosyjskie media są tubą tego, co dyktuje Kreml. - Choć chyba również są wyrazem tego, co na Kremlu myślą, bo przyznam się, że w kontaktach z rosyjskimi politykami, przedstawicielami rosyjskich elit rządzących, nigdy nie spotkałem ludzi, którzy uważaliby Ukrainę za coś odrębnego - dodał. - Było takie słynne rosyjskie powiedzonko, że "kurica nie ptica, Polsza nie zagranica". To tym bardziej Ukraina to "nie zagranica", tylko część Rosji - mówił gość programu "Newsroom". Były ambasador Polski na Łotwie i w Armenii zwrócił też uwagę, że ogromna część armii rosyjskiej to armia kontraktowa. - "Kontraktnikami", jak to się w Rosji nazywa, najczęściej są ludzie z obszarów biedniejszych. Zamożny przedstawiciel moskiewskiej klasy średniej nigdy nie zapisze się do wojska. Natomiast dla mieszkańca Buriacji dochody porównywalne z dochodami kierownika dużego sklepu czy przedsiębiorstwa to są dochody bardzo atrakcyjne. Dlatego ci ludzie zaciągaj się do wojska i idą na front. To jest wynik tego, że Rosja składa się tak naprawdę z dwóch Rosji: Petersburga i Moskwy, w miarę zamożnych cały czas, i potwornie biednej, zdemolowanej prowincji. Dlatego ci przedstawiciele prowincji idą do wojska, a potem stają się mięsem armatnim. Do tego dodajmy taki "rys rasistowski". Dużo łatwiej jest wysłać na pierwszą linię frontu Jakuta czy Buriata niż rodowitego Rosjanina - stwierdził Jerzy Marek Nowakowski.

Zgromadzenie Ogólne ONZ opowiedziało za zawieszeniem Rosji w prawach członka Rady Praw Człowieka. Pierwszy raz spotkało to stałego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ. Co jeszcze może zrobić świat w reakcji na agresję Putina? – To trudne pytanie. Przyznam, że też zastanawiam się, co zrobić z Rosją. Rosja jest, jaka jest. Nie zniknie z mapy świata i należy z Rosją jakieś linie kontaktu zachowywać - powiedział w programie "Newsroom" Wirtualnej Polski Jerzy Marek Nowakowski. Były ambasador Polski na Łotwie i w Armenii obecność Rosji w Radzie Praw Człowieka ONZ nazwał sytuacją "z wilkiem w stadzie owiec". - Rosja powinna zostać wykluczona z Rady Europy - ocenił Nowakowski, dodając, że decyzje powinna podjąć też grupa G20. Jego zdaniem powrót Rosji na forum międzynarodowym możliwy powinien być tylko po tym, jak Putin skończy z imperializmem. Dyplomata zastrzegł, że nie można doprowadzić do zbudowania relacji: "twierdza Zachód" kontra reszta świata, wspierająca Rosję. Więcej w rozmowie Agnieszki Kopacz.

Premier Mateusz Morawiecki w emocjonalnym wystąpieniu skrytykował prezydenta Francji Emmanuela Macrona za nieskuteczne rozmowy z Władimirem Putinem. - Negocjowalibyście z Hitlerem, ze Stalinem? - pytał. Macron nazwał komentarz "skandalicznym" i oskarżył Morawieckiego o ingerowanie we francuską kampanię wyborczą. Wymianę zdań komentował w programie "Newsroom" WP Jerzy Marek Nowakowski, były ambasador Polski w Łotwie i w Armenii. - Myślę, że Macron zapamięta te słowa. Będzie podobnie jak ze słynną opowieścią o tym, jak to uczyliśmy Francuzów jeść widelcem i nożem. Będzie to jakoś przekładało się na nasze relacje - ocenił. Nowakowski stwierdził, że polski premier "nie grzeszy zręcznością" przy tych atakach. - Przypomnę, że ze Stalinem negocjowali wszyscy, przez długi czas negocjowano też z Hitlerem. Mimo że premier Morawiecki jest absolwentem historii, to jakoś pamięta ją wysoce wybiorczo - oznajmił. - Na Boga, jeśli Polska chce prowadzić w Europie politykę, a rozumiem, że jednak chce, to bez Francji i Niemiec tej polityki europejskiej prowadzić się nie da. Można sobie tupać na użytek wewnętrzny, tylko to potem bardzo szkodzi w relacjach na zewnątrz - podkreślił Nowakowski. - Rzeczywiście wydaje się, że te słowa polskiego premiera mają być wsparciem dla politycznej przyjaciółki, jaką jest dla rządzącej partii Le Pen. Pamiętajmy tylko, że Le Pen chce wyjścia Francji z NATO, chce rozwiązania UE. Czy to jest polski interes? Głęboko w to wątpię. Jeśli to jest polski interes, to być może jestem po prostu kretynem, który nie rozumie polskiej racji stanu i polskiej polityki - mówił były ambasador. - Nie dziwię się, że Macron zareagował tak, jak zareagował - podsumował.

- Myślę, że Joe Biden przyjeżdża z trzema ważnymi sprawami do załatwienia - stwierdził w programie "Newsroom" WP Jerzy Marek Nowakowski, były ambasador w Łotwie i w Armenii. - Pierwsza to wzmocnienie zgrzytającej solidarności Zachodu wobec Rosji. Druga: NATO wypracowuje w tej chwili nową koncepcję strategiczną (...) odnoszenia się do krajów autorytarnych - nie tylko Rosji, również Chin. Trzecia to skoordynowanie pomocy dla Ukrainy, żeby ona była efektywna, żebyśmy mogli wspierać tych, którzy się biją za nas - wyjaśnił. Nowakowski nawiązał też do Aktu NATO-Rosja z 1997 roku. - Należy powiedzieć, że Rosjanie zniszczyli porozumienie Rosja-NATO. Powinniśmy mieć stałe bazy amerykańskie, bardzo wzmocnić amerykańskie, kanadyjskie i brytyjskie siły wojskowe na wschodniej flance, szczególnie w krajach bałtyckich, w Polsce i w Rumunii. Być może to też powinien być temat rozmowy - ocenił. Zdaniem byłego ambasadora należy przesunąć część sił odpowiedzi atomowej, rakiety Tomahawk, bliżej granic Rosji. - Rosjanie nas straszą Kindżałami, bronią hipersoniczną. Nasza odpowiedź powinna być jasna. W Łotwie, w Polsce czy w Estonii ustawiamy Tomahawki - przekonywał. Jak podkreślił, Tomahawk z Łotwy do Moskwy leciałby 4-5 minut. - To jest odpowiedź, którą Rosjanie będą rozumieli - stwierdził Nowakowski.

W środę do MSZ został wezwany ambasador Rosji w Polsce Siergiej Andriejew. Po wyjściu z resortu dyplomata odpowiedział na kilka pytań dziennikarzy. Nie obyło się bez oczywistych kłamstw na temat wojny w Ukrainie. Andriejew stwierdził m.in., że "obrazy z atakami na ludność cywilną to inscenizacja". - Każdy, kto obserwuje wojnę Rosji z Ukrainą, doskonale wie, że jest to absurd. To opowieść na poziomie opowieści tropicieli teorii spiskowych, że lądowanie Amerykanów na księżycu zostało zainscenizowane w Hollywood. Opowieść dla grupki wyznawców teorii spiskowych, nie dla kogokolwiek, kto ma cień pojęcia o obiegu informacji - komentował w programie "Newsroom" WP Jerzy Marek Nowakowski, były ambasador w Łotwie i w Armenii. Jak powiedział, "opowieść ambasadora jest po prostu niewiarygodna". - Ambasador nie mówi tak naprawdę do nas, tylko do swoich szefów. Mówi to, co mu kazali, żeby wykazać się przed swoimi własnymi władzami. To jest choroba państw totalitarnych i autorytarnych - podkreślił Nowakowski. Były ambasador odniósł się też do informacji, że Polska wydali 45 rosyjskich dyplomatów podejrzanych o działalność szpiegowską. - To wydalenie ma sens, dlatego że w tej chwili wywiad rosyjski jest niesłychanie zintensyfikowany na kierunku polskim, bo przez Polskę idzie pomoc, Polska jest politycznie aktywna. (...) Ich wysłanie powoduje porwanie pewnych nici informacyjnych - podkreślił Nowakowski. Były ambasador nie ma wątpliwości, że nastąpi odwet ze strony Rosji, która wydali taką samą liczbę osób na podobnych stanowiskach. - Jeżeli w rosyjskich mediach snują opowieści o tym, jak to Warszawa zostanie zmieciona z powierzchni ziemi przez rosyjską broń atomową, nie liczyłbym na gesty przyjazne, raczej na gesty bardzo nieprzyjazne - podsumował.