rzeź wołyńska(strona 3/4)

"Jak mogło dojść do tak niewyobrażalnych czynów? (...) Nie potrafimy dać wyczerpującej odpowiedzi Możemy tylko prosić Boga, by ludobójstwo nigdy i nigdzie się nie powtórzyło" – napisał prezes PiS Jarosław Kaczyński.

Petro Poroszenko odwiedził w niedzielę Sahryń na Lubelszczyźnie. Prezydent Ukrainy zaapelował o pojednanie historyczne z Polską i zadeklarował, że jego kraj jest gotów do dialogu o bolesnej przeszłości obu państw.

Zbliżająca się rocznica tragicznych wydarzeń na Wołyniu jest okazją do weryfikacji poglądów i postaw rządzących. Mówią: biało-czerwona drużyna, patriotyzm, polityka historyczna. Wygląda na to, że te wszystkie wielkie słowa nie są wypełnione treścią- pisze dla WP Piotr Zgorzelski, poseł PSL

Zdaniem publicysty pomoc naszym wschodnim sąsiadom szkodzi interesom Polski, gdyż "silna Ukraina wzmacnia również Rosję". Ziemkiewicz uważa również, że Ukraina realizuje cele polityczne Niemiec.

- Na Grobie Nieznanego Żołnierza powinna zawisnąć tablica przywołująca miejscowości Wołynia, w których miały miejsce najgorsze zbrodnie na Polakach, ale też te, w których opór był najlepiej zorganizowany - ogłosił minister obrony narodowej Antoni Macierewicz.

- Polacy czasami wywołują jakieś skandale (w rosyjskiej propagandzie - red.). Ale jeden akurat jest przyzwoity - Zygmunt Dzięciołowski. W tych programach nie pozwalają zbyt dużo mówić i po dwóch zdaniach rosyjscy propagandyści przerywają. Wręcz krzyczą na niego. Jest też i jego przeciwieństwo - oczywisty rosyjski agent Jakub Korejba - mówi WP dr Wiktor Ross, dyplomata, były ambasador Polski w Mołdawii i Armenii oraz były szef misji dyplomatycznej ambasady RP w Rosji.

Pomysłodawcy ulokowania w Jeleniej Górze pomnika rzezi wołyńskiej nie dają za wygraną. Po odrzuceniu ich wniosku przez władze miasta podkreślają, że jest to efekt pojawienia się "zbyt wielu informacji będących totalną bzdurą i wierutnym kłamstwem". Nie składają broni i zapowiadają walkę o przeprowadzenie referendum.

- Ukraińcy mieszkający w Polsce skarżą się rządowi, że ukraińskie groby i pomniki są w Polsce niszczone
- Według nich to zorganizowana akcja, którą wykorzystują potem rosyjskie media
- Ks. Isakowicz-Zaleski: to jest, ale histeria ze strony szefa Związku Ukraińców

- Czy oddziały AK na Wołyniu można było sformować szybciej, tak by mogły obronić przed UPA więcej Polaków? Być może. Jednak gdy już powstały, to skutecznie wywiązały się ze swojego zadania. Nie wolno nam zapomnieć o tym, że to właśnie AK uratowała 2/3 Polaków z Wołynia – mówi w rozmowie z WP dr hab. Rafał Wnuk, historyk z Instytutu Historii KUL i Kierownik Działu Naukowego Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.

- Tuż przed tym, jak nas spalili, to w dzień nieraz Ukraińcy mówili: - Uciekajcie, bo dzisiaj przyjechało dużo ludzi i nie wiadomo, co się będzie działo. Ukraińcy zresztą szpiegowali przez dzień. Nieraz jakiś leżał udając pijanego - a oni patrzyli, gdzie ci Polacy się chowają. Jak była już noc, to palili domy i mordowali - Stefania Makuc, jedna z ocalonych z rzezi wołyńskiej. Wtedy była małą dziewczynką, ale dużo pamięta. Opisuje czas, kiedy bimber był walutą, a pijani banderowcy zabijali Polaków i gwałcili polskie kobiety. Po obejrzeniu filmu "Wołyń" Wojciecha Smarzowskiego stwierdziła: - Jezus Maria, tak było!

- Ukraina gloryfikuje OUN i UPA za ich walkę z Związkiem Socjalistycznych Republik Sowieckich (ZSRS), niestety pomija przy tym ludobójczą czystkę etniczną popełnioną na Polakach w latach 1943-1945 - mówi PAP historyk prof. Grzegorz Motyka, którego książka "Wołyń '43" właśnie ukazała się w księgarniach.

Od piątku w kinach można obejrzeć „Wołyń” Wojciecha Smarzowskiego. Co warto wiedzieć o rzezi wołyńskiej zanim pójdziemy do film?

- Do Werchownej Rady trafił projekt uchwały zarzucającej Polakom ludobójstwo
- To kolejna faza napięcia miedzy Warszawą a Kijowem na tle rzezi wołyńskiej
- Miron Sycz: obawiałem się właśnie takiej sytuacji
- Michał Dworczyk: pomysł kontruchwały jest zaskakujący, a jej treść kuriozalna

• W Jaworku Ruskim k. Przemyśla odnaleziono 14 szkieletów
• Przedmioty znalezione w zbiorowym w grobie wskazują, że to ciała Polaków
• Szczątki należą do ludzi rozstrzelanych przez ukraińskich nacjonalistów
• Ofiarami byli prawdopodobnie polscy żołnierze lub porwani Polacy

• Prezydent Ukrainy oświadczył, że jest mu przykro w związku z przyjętą przez polski Sejm uchwałą
• Sejm w uchwale nazwał rzeź wołyńską "ludobójstwem" i ustanowił święto ofiar

11 lipca 1943 r. Ukraińcy z UPA zaatakowali 99 polskich miejscowości na Wołyniu. Tylko w lipcu w wyjątkowo brutalny sposób zamordowali 10-11 tys. Polaków. Wyjaśniamy, dlaczego sąsiedzi, którzy przez dwie dekady żyli obok Polaków w II RP, dokonali jednego z najbardziej bestialskich ludobójstw II wojny światowej.

• Wszystkie kluby parlamentarne opowiedziały się za oddaniem hołdu ofiarom rzezi wołyńskiej
• W debacie nad projektem uchwały podkreślano, że dialog z Ukrainą powinien zmierzać ku pojednaniu, ale opierać się na prawdzie
• W projekcie zapisano, że Sejm ustanawia 11 lipca Narodowym Dniem Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów

• Marcin Święcicki (PO) wskazał w debacie nad projektem uchwały dot. rzezi wołyńskiej, że uchwała zawiera wiele słusznych postulatów i apeli
• Poseł Platformy dodał jednak, że nie można jej rozpatrywać bez kontekstu, w którym jest podejmowana
• - Ten kontekst polega na tym, że jest to uchwała jednostronna - stwierdza Święcicki

- Proszenie o wybaczenie to zupełnie co innego niż potępienie zbrodni. My zawsze mówimy, że wołamy nie o zemstę, a o pamięć. Nie wierzę w wyciągniętą w geście pojednania dłoń Ukraińców. Dopóki Ukraina nie zmierzy się ze swoją przeszłością, to nie ma mowy o jakimkolwiek pojednaniu - mówi w rozmowie z WP Witold Listowski, prezes Patriotycznego Związku Organizacji Kresowych i Kombatanckich.

- Mam to szczęście, że kości moich rodziców nie poniewierają się na polach - cieszy się w rozmowie z Wirtualną Polską Zofia Szwal. Sama szukała ciał mamy i taty. - W mojej Orzeszynie ja też znajdowałam ludzkie kości. Czaszki - dodaje, opisując jak własnymi rękami wygrzebywała z ziemi szczątki pomordowanych. Dziś ma 83 lata, ale wciąż pamięta "krwawą niedzielę" 11 lipca 1943 r., gdy Ukraińcy z UPA wymordowali całą polską wieś, w tym 16 osób z jej rodziny. Gdy po 23 latach wróciła na rodzinną ziemię, Ukraińcy dziwili się, jak to się mogło stać, że żyje. - Przecież akcja była dokładnie przygotowana, a ja ocalałam na świadka. Ja przecież tam żyłam i widziałam, choć jeszcze nie rozumiałam. To tak jakby Bóg mnie ocalił, żebym opowiedziała tę historię - mówi.