rzeź wołyńska(strona 4/5)

- Tuż przed tym, jak nas spalili, to w dzień nieraz Ukraińcy mówili: - Uciekajcie, bo dzisiaj przyjechało dużo ludzi i nie wiadomo, co się będzie działo. Ukraińcy zresztą szpiegowali przez dzień. Nieraz jakiś leżał udając pijanego - a oni patrzyli, gdzie ci Polacy się chowają. Jak była już noc, to palili domy i mordowali - Stefania Makuc, jedna z ocalonych z rzezi wołyńskiej. Wtedy była małą dziewczynką, ale dużo pamięta. Opisuje czas, kiedy bimber był walutą, a pijani banderowcy zabijali Polaków i gwałcili polskie kobiety. Po obejrzeniu filmu "Wołyń" Wojciecha Smarzowskiego stwierdziła: - Jezus Maria, tak było!

- Ukraina gloryfikuje OUN i UPA za ich walkę z Związkiem Socjalistycznych Republik Sowieckich (ZSRS), niestety pomija przy tym ludobójczą czystkę etniczną popełnioną na Polakach w latach 1943-1945 - mówi PAP historyk prof. Grzegorz Motyka, którego książka "Wołyń '43" właśnie ukazała się w księgarniach.

Od piątku w kinach można obejrzeć „Wołyń” Wojciecha Smarzowskiego. Co warto wiedzieć o rzezi wołyńskiej zanim pójdziemy do film?

Koniec ze zmową milczenia w sprawie ludobójstwa na Wołyniu. Film Smarzowskiego zmieni polską pamięć historyczną – pisze Piotr Zychowicz, publicysta historyczny i redaktor naczelny magazynu ''Historia Do Rzeczy''.

• W Jaworku Ruskim k. Przemyśla odnaleziono 14 szkieletów
• Przedmioty znalezione w zbiorowym w grobie wskazują, że to ciała Polaków
• Szczątki należą do ludzi rozstrzelanych przez ukraińskich nacjonalistów
• Ofiarami byli prawdopodobnie polscy żołnierze lub porwani Polacy

• Prezydent Ukrainy oświadczył, że jest mu przykro w związku z przyjętą przez polski Sejm uchwałą
• Sejm w uchwale nazwał rzeź wołyńską "ludobójstwem" i ustanowił święto ofiar

11 lipca 1943 r. Ukraińcy z UPA zaatakowali 99 polskich miejscowości na Wołyniu. Tylko w lipcu w wyjątkowo brutalny sposób zamordowali 10-11 tys. Polaków. Wyjaśniamy, dlaczego sąsiedzi, którzy przez dwie dekady żyli obok Polaków w II RP, dokonali jednego z najbardziej bestialskich ludobójstw II wojny światowej.

- Sejm nazwał rzeź wołyńską "ludobójstwem" i ustanowił święto ofiar
- Michał Dworczyk (PiS): naród ukraiński staje się zakładnikiem zakłamanej narracji historycznej
- Piotr Zgorzelski: (PSL) możemy się już szykować na zaognienie sytuacji
- Marcin Święcicki (PO): użycie słowa "ludobójstwo" może utrudnić poszukiwanie szczątków ofiar

• Marcin Święcicki (PO) wskazał w debacie nad projektem uchwały dot. rzezi wołyńskiej, że uchwała zawiera wiele słusznych postulatów i apeli
• Poseł Platformy dodał jednak, że nie można jej rozpatrywać bez kontekstu, w którym jest podejmowana
• - Ten kontekst polega na tym, że jest to uchwała jednostronna - stwierdza Święcicki

- Proszenie o wybaczenie to zupełnie co innego niż potępienie zbrodni. My zawsze mówimy, że wołamy nie o zemstę, a o pamięć. Nie wierzę w wyciągniętą w geście pojednania dłoń Ukraińców. Dopóki Ukraina nie zmierzy się ze swoją przeszłością, to nie ma mowy o jakimkolwiek pojednaniu - mówi w rozmowie z WP Witold Listowski, prezes Patriotycznego Związku Organizacji Kresowych i Kombatanckich.

- Mam to szczęście, że kości moich rodziców nie poniewierają się na polach - cieszy się w rozmowie z Wirtualną Polską Zofia Szwal. Sama szukała ciał mamy i taty. - W mojej Orzeszynie ja też znajdowałam ludzkie kości. Czaszki - dodaje, opisując jak własnymi rękami wygrzebywała z ziemi szczątki pomordowanych. Dziś ma 83 lata, ale wciąż pamięta "krwawą niedzielę" 11 lipca 1943 r., gdy Ukraińcy z UPA wymordowali całą polską wieś, w tym 16 osób z jej rodziny. Gdy po 23 latach wróciła na rodzinną ziemię, Ukraińcy dziwili się, jak to się mogło stać, że żyje. - Przecież akcja była dokładnie przygotowana, a ja ocalałam na świadka. Ja przecież tam żyłam i widziałam, choć jeszcze nie rozumiałam. To tak jakby Bóg mnie ocalił, żebym opowiedziała tę historię - mówi.

Planową eksterminację ludności polskiej zbrodniarze nazywali „akcją antypolską”

• Nie wszyscy Ukraińcy wystąpili przeciwko Polakom; w rzeczywistości inicjatywa i organizacja czystek spoczywała w rękach kierownictwa OUN-B - mówi prof. Grzegorz Motyka z IPN
• 11 lipca 1943 r. banderowcy rozpoczęli ataki na Polaków na Wołyniu i w Galicji Wsch., w których zginęło ok. 100 tys. osób

Kulminacja zbrodni nastąpiła 11 lipca 1943 r., gdy oddziały UPA wspierane przez miejscową ludność ukraińską zaatakowały około 150 polskich miejscowości. Zginęło ponad 100 tys. osób.

• Senat debatuje nad projektem uchwały ws. rzezi wołyńskiej
• 11 lipca miałby być Narodowym Dniem Pamięci Ofiar Ludobójstwa
• "Masowe mordy nie zostały nazwane - zgodnie z prawdą historyczną - ludobójstwem"
• Jan Rulewski: to mógłby pisać Władimir Żyrinowski
• Jan Maria Jackowski: PiS nie ulegnie szantażowi opozycji

- Byli prezydenci Polski napisali list ws. rzezi wołyńskiej i krzywd Ukraińców
- "Wina wymaga zadośćuczynienia, którym jest wykuwanie prawdziwego braterstwa"
- To kolejny list w tej sprawie. Wcześniej pisali ukraińscy intelektualiści i politycy PiS
- Ks. Isakowicz-Zaleski: dyskusja nie ma sensu, bo na Ukrainie powstają pomniki zbrodniarzy, a nie groby ofiar
- Głosami PiS Sejm ma przyjąć uchwałę o "ludobójstwie" na Wołyniu
- Szef Związku Ukraińców w Polsce: ulubiony sport w Polsce to oskarżanie strony ukraińskiej

- Do nogi wszystkich Polaków wybijemy! - wspomina okrzyki ukraińskich nacjonalistów jedna z niedoszłych ofiar ze wsi Sławentyn w województwie tarnopolskim. Jednak pośród bezlitosnych ukraińskich siepaczy można było znaleźć także nielicznych bohaterów. Mieszkańcy wsi Hnilcze ocalili swoich polskich sąsiadów. Prawdopodobnie wcześniej ustalili na zebraniu, że nie będą mordowali Polaków. Wielu z nich zapłaciło za to wysoką cenę, bo wówczas za niewykonanie rozkazu UPA groziła śmierć.

Ukraińscy nacjonaliści bestialsko spacyfikowali polską miejscowość. 17 kwietnia 1945 r. uderzyli na wieś Wiązownica w powiecie jarosławskim w dawnym województwie lwowskim. W masakrze zginęło co najmniej 76 osób, a około 150 gospodarstw spłonęło. Dzień później oddziały podziemia narodowego dokonały odwetu w zamieszkanej w większości przez Ukraińców wiosce Piskorowice. Śmierć poniosło tam około 100 ludzi. Te dwa tragiczne i wciąż nieznane szeroko wydarzenia stanowiły kulminację krwawych starć ukraińsko-polskich i rzezi w centralnej części ziemi lwowskiej w ostatnich dniach wojny.