II wojna światowa

Czeskie Riese to ogromne podziemne tunele ukryte w górskim masywie. To tajemnicze miejsce powstało jako tajna fabryka samolotów. Budowę rozpoczęto w 1942 na rozkaz Adolfa Hitlera. Miała to być jedna z jego tajnych kwater. Produkowano tam części do takich samolotów jak Junkers czy Messerschmitt. Zakłady podzielono na kilka stref, założono obok także obóz koncentracyjny. Po wojnie miejsce zostało przejęte przez Armię Czerwoną. Wówczas przekształcono podziemną fabrykę samolotów w skład paliw i amunicji. Członkowie Urbex History, polskiej grupy eksploratorów i miłośników historii, wybrali się do jednego z tych kompleksów, by przyjrzeć się tajemnicom skrywanym w górskich podziemiach, mocno związanych z historią II wojny światowej. W odwiedzanym kompleksie trzymano dawniej rezerwy paliwa na potrzeby Układu Warszawskiego. Członkowie Urbex History musieli przeprawić się przez tunele, w których w latach 60. XX w. na masywnym betonowym ożebrowaniu umieszczono olbrzymie silosy na paliwo. Grupa eksploratorów Urbex History odwiedza zapomniane i niedostępne dla wszystkich miejsca i obiekty o historycznym znaczeniu. Chcesz dowiedzieć się więcej, sprawdź kanały Urbex History w mediach społecznościowych.

Historyczne odkrycie w centrum Warszawy. Pomiędzy ulicą Karmelicką i aleją Jana Pawła II jeden z deweloperów planuje dużą inwestycję. Na miejsce wezwano archeologów. Podczas rutynowych prac na terenie dawnego getta zespół badaczy natknął się na fragment starej ulicy Gęsiej, w tym piwnice przedwojennej kamienicy przy ul. Gęsiej 33. Nagranie z tego miejsca udostępniła agencja PAP. Odkopano wiele fragmentów przedwojennej budowli, a do tego znaleziono też prywatne rzeczy schowane najprawdopodobniej przez żydowską rodzinę. - Mamy tutaj relikty jednej z kamienic z ulicy Gęsiej. Tu znaleźliśmy korek po piwie. Popielniczkę i kilkanaście innych zabytków - przekazał archeolog Michał Grabowski na łamach agencji PAP. Według eksperta każdy znaleziony przedmiot w tym miejscu to "inna historia". Wszystko dlatego, że Niemcy podczas II wojny światowej grabili żydowskie kamienice, stąd mieszkańcy często chowali swoje wartościowe rzeczy w piwnicach czy ścianach budynku. Prace archeologów wciąż trwają i odbywają się pod nadzorem mazowieckiego wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Ada Mucha nie była komunistką. Była żołnierką Wojska Polskiego, wywiezioną na Sybir w 1940 r. Cały artykuł przeczytasz na portalu wielkahistoria.pl. Wyrwała się jednak z tego piekła, wróciła do Warszawy i dalej służyła wojsku. 20 stycznia 1945 r. wraz z innymi kobietami z armii została wezwana do sądu. Żołnierki powołano w charakterze ławniczek w procesie dezertera. Rozprawa trwała 20 minut. Wyrok? Kara śmierci. Ada razem z żołnierkami złożyła jeden podpis i po chwili wyszła. Wojna kończy się kilka miesięcy później, ale ta konkretna sprawa wróciła do niej po 57 latach w 2002 roku. Okazało się, że skazanym w 1945 r. pod pretekstem dezercji był Edward Nowicki, stryj innej żyjącej żołnierki Armii Krajowej. 21-letnia Ada w 1945 r. wzięła więc nieświadomie udział w procesie, który sam w sobie był przestępstwem, skazując polskiego bohatera na śmierć. "Byłam najgłębiej przekonana, że uczestniczę w procesie dezertera" - tłumaczyła po latach nieświadoma swojego czynu żołnierka. To była rzecz, której najbardziej żałowała.

Książka "Zbrodnia bez kary" opowiada o niemieckich zbrodniarzach, którzy ukrywali się wiele lat po II wojnie światowej. - Do Argentyny warto było uciekać jak było się Eichmannem albo Mengele, czyli człowiekiem, którego twarz wszyscy kojarzą. Na szczęście Eichmanna udało się znaleźć. Mengelemu się "upiekło". Rodzina Mengele jest jedną z tych, która całkowicie odcina się od krewniaka. Nie komentują i nie ujawniają niczego. Nie jest tajemnicą, że przez lata kontakt był utrzymywany. Ukryć się było bardzo łatwo - mówił w programie "Newsroom WP" Michał Gostkiewicz, dziennikarz Wirtualnej Polski i współautor książki. - Można było zostać burmistrzem miasta, cenioną lekarką, napisać znakomity podręcznik naukowy - mając za podstawę straszliwe doświadczenia przeprowadzane na zabitych ludziach przez Gestapo. Można było być szefem fabryki czekolady, szanowanym obywatelem, na którego grobie napisano "ukochanemu ojcu". W pewnym momencie na grobie, co roku, jakaś tajemnicza ręka zaczęła kłaść tabliczkę "Wilhelm Koppe - nigdy nieukarany zbrodniarz hitlerowski". Na tę kartkę natrafiła dziennikarka Deutsche Welle, z którą wspólnie z Interią tworzyliśmy ten projekt. Temat leżał na ulicy, a właściwie to kartka na grobie. Musieliśmy wybrać tych, których chcieliśmy opisać - dodał. 16 stycznia o godz. 19:00 w Faktycznym Domu Kultury przy Gałczyńskiego 12 w Warszawie odbędzie się spotkanie z autorami.

Książka "Zbrodnia bez kary" to historie nie tylko niemieckich oprawców z okresu II wojny światowej, ale również ich ofiar. - Jednym z najpiękniejszych epizodów tej książki jest historia dziewczyny, która wyskoczyła z pociągu jadącego do obozu zagłady - opowiadał w programie "Newsroom" WP Michał Gostkiewicz, dziennikarz Wirtualnej Polski i współautor książki. - Była w grupie kilkorga ocalałych Żydów. Jej prześladowca zniknął bez śladu. Do pewnego momentu. W 1945 r. łatwo było zniknąć. Nie trzeba było nawet specjalnie się chować. Człowiek, który niszczył miasto naszej ocalonej, zrobił rzecz jeszcze bardziej diaboliczną. Ukrył się w świetle reflektorów. W maju 1945 zniknął Claus Volkmann i narodził się Peter Grubbe. Zniknął nazistowski propagandzista, a narodził się bardzo dobry lewicowy dziennikarz piszący do największych tygodników. Nerwowość wychodziła, gdy koledzy poruszali temat byłych nazistów. Pisał recenzje sztuk na ten temat. Pilnował, by nikomu o tym nie powiedzieć. Ukrywał się tak przez kilka dekad - dodał. 16 stycznia o godz. 19:00 w Faktycznym Domu Kultury przy Gałczyńskiego 12 w Warszawie odbędzie się spotkanie z autorami.

Książka "Zbrodnia bez kary" to efekt wspólnej pracy polsko-niemieckich dziennikarzy, którzy zbadali losy bezkarnych wojennych oprawców.- Zbrodnia o której mało kto słyszał, bo ci, którzy ją popełnili, postanowili po wojnie zrobić najmądrzejszą rzecz, czyli zniknąć. Mówimy o nazistach w pierwszych i ostatnich stron gazet, którzy po wojnie nie byli ścigani. Z dwóch powodów. Po pierwsze, sami bardzo dobrze zadbali o to, żeby się nie wychylać - z jednym wyjątkiem. Po drugie, nikt w niemieckim państwie, które po wojnie było pełne dosłownie milionów ludzi z legitymacją NSDAP, nie chciał ich ścigać - opowiadał w programie "Newsroom WP" Michał Gostkiewicz, dziennikarz Wirtualnej Polski oraz współautor książki. - Można dowiedzieć się jak skończył kat bydgoskiej inteligencji. Straszny morderca, gestapowiec. Można dowiedzieć się, że stareńka córka jednego z katów Woli nadal uważa, że jej tatuś był "człowiekiem honoru". Sprawdziliśmy i nie był. To powtarza się w wielu historiach rodzin nazistów, do których dotarliśmy - wielu z tych ludzi było ciepłymi ojcami, ale musieli zmywać krew, zanim brali dzieci na ręce. Dla wielu informacja o tym, co robili ich rodzice, była kompletnym szokiem. Postawy są różne - dodał Michał Gostkiewicz. 16 stycznia o godz. 19:00 w Faktycznym Domu Kultury przy Gałczyńskiego 12 w Warszawie odbędzie się spotkanie z autorami książki.

Wilhelm Koppe był dowódcą SS i policji w Kraju Warty, później w Generalnym Gubernatorstwie. Cały artykuł przeczytasz na portalu wielkahistoria.pl. Koppe był jednym z niemieckich zbrodniarzy, którzy nigdy nie ponieśli kary za swe czyny. Odpowiadał za śmierć setek tysięcy ludzi w okupowanej Polsce w czasie II wojny światowej. Zaczynał jako handlarz słodyczami, później był posłem, a w czasie okupacji Polski brutalnym szefem aparatu policyjnego. Współodpowiadał za wiele zbrodni. Koppe zlecił m.in. powstanie obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem. Słynął z bezwzględności. Podległe mu służby organizowały publiczne egzekucje, zajmowały się mordowania rodzin członków ruchu oporu. Przed końcem wojny Koppe zabiegał o nową tożsamość dla siebie i rodziny. Wszyscy uciekli do Niemiec, udając, że się nie znają. W 1952 r. Niemiec zatrudnił się w fabryce czekolady. Unikał tam rozpoznania, nie mówił o przeszłości. Skupił się na pracy, stale awansując. Ostatecznie został dyrektorem. Wpadł w 1960 r., do końca udając kogoś innego. Po 2 latach wyszedł z aresztu za kaucją. Prokuratura w tym czasie zbierała dowody. W 1964 r. na 348 stronach oskarżono go o współudział w mordowaniu tysięcy osób w czasie II wojny światowej. Ostatecznie do rozprawy jednak nie doszło, a postępowanie z czasem umorzono. Wszystko przez stan zdrowia Niemca i jego rzekome liczne choroby. Koppe zmarł w 1975 r. Do końca życia nie pozostał pociągniętym do odpowiedzialności za swoje zbrodnie w Polsce.

Josef František zasłynął z tego, że w ciągu miesiąca zestrzelił 17 niemieckich samolotów. Cały artykuł przeczytasz na portalu Wielkahistoria.pl. Czeski pilot został członkiem Dywizjonu 303 po tym, jak uciekł po zajęciu przez hitlerowców swojej ojczyzny. Dołączył do polskich lotników i brał udział w słynnej bitwie o Anglię. Swój sukces zawdzięczał skutecznej, choć kontrowersyjnej taktyce. W czasie ataku odłączał się od zespołu, by nad Dover zaczaić się na Niemców. Tam samotnie atakował osłabionych walką i pozbawionych już amunicji nazistów. Sposób działania bohaterskiego Czecha był niezgodny z regulaminem - przede wszystkim dlatego, że osłabiał zespół, pozostawiając innych pilotów z Dywizjonu 303. Josef František zginął w 1940 r. na skutek zderzenia z drzewem, o które zahaczył w trakcie lądowania.