Pierwsi Żydzi pojawili się na ziemiach polskich prawdopodobnie w X wieku, byli to kupcy, którzy handlowali głównie niewolnikami - mówi dr Hanna Węgrzynek z Muzeum Historii Żydów Polskich. - Niewolnicy zyskiwali największą wartość, gdy udało się w Verdun lub w Wenecji poddać ich bardzo skomplikowanemu zabiegowi kastracji. Była duża śmiertelność, ale jeśli przeżyli, w Kordobie byli sprzedawani z zyskiem 1350 proc. - wyjaśnia Kalina Gawlas, kuratorka galerii Pierwsze Spotkania w MHŻP. Pierwsi stali osadnicy żydowscy pojawili się w Polsce w okresie wypraw krzyżowych - uciekali przed prześladowaniami w innych krajach, szukali też lepszych warunków ekonomicznych.