newsroom(strona 13/60)

Polskie służby zatrzymały grupę szpiegów z Rosji i Białorusi. - Gdy Polska otworzyła się na Ukraińców, to nasza granica była otwarta. Była to dogodna okazja umieszczenia na terenie Polski różnych agentów. W Rzeszowie i Jasionce grupują się najważniejsze tematy, które interesują Rosję - komentował w programie "Newsroom WP" gen. prof. Bogusław Pacek, dyrektor Instytutu Bezpieczeństwa i Rozwoju Międzynarodowego. - Polska powinna obawiać się różnego typu prób poróżnienia Polski i Ukrainy. Dziś to jeden z celów Rosji, co widać w mediach. Łatwiej na terenie Polski wykorzystać Ukraińca, Białorusina niż rdzennego Rosjanina. Wszyscy oni mówią po rosyjsku. Powinniśmy się obawiać lokowania agentów rosyjskich od najniższych szczebli. Informacje zdobyte na wschodzie Polski dały Rosjanom bardzo dużo. Przez Polskę przebiegają kluczowe drogi wsparcia dla Ukrainy. Posiadanie informacji jest bardzo cenne, bo wszyscy obawiamy się ataku na pomoc z zachodu na wschód. Polskie służby pracują. Oby ABW miała więcej takich sukcesów, bo to na pewno nie jest ostatnia taka grupa na terenie Polski - dodał.

Wojska rosyjskie uszkodziły nad Morzem Czarnym amerykańskiego drona. - Nie był to przypadek. To zamierzona próba pokazania Stanom Zjednoczonym, że to teren pod kontrolą rosyjską i że Rosja nie będzie się wahała przed eskalacyjnymi ruchami - komentował w programie "Newsroom" Wirtualnej Polski Zbigniew Pisarski z Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego. - Jak słyszymy z doniesień, dokonali nawet zrzutu paliwa z myśliwców nad przelatującym dronem. Mówimy o dronie bojowym dalekiego zasięgu, który ma wielkość niewiele mniejszą niż myśliwce, które go eskortowały. Rosjanie szukali zaczepienia. To nieodpowiedzialne i ryzykowne. Rosjanie mają zbyt długą praktykę i doświadczenie w tego rodzaju prowokacjach. Rosjanie testują reakcje przeciwnika. Z drugiej strony pokazują swoją projekcję siły. Starają się zachować kontrolę nad terenem, których ich zdaniem się im należy. W sytuacji, w której Federacja Rosyjska złamała wszystkie przepisy międzynarodowe, nie ma mandatu do rozliczania innych z naruszeń prawa. Stany Zjednoczone przyglądają się temu, co się dzieje i wspierają sojusznika, Ukrainę. To retoryczna wymiana ciosów, bez znaczenia. To kamuflaż - dodał.

Ukraińcy obawiają się, że pokój z Rosją nie będzie trwały nawet, gdy Putin przestanie rządzić. - Chodzi mu o zniszczenie Ukrainy. Jego decyzja o ataku Ukrainy była chyba największą pomyłką, za którą ciężko zapłacił. Naszym zdaniem, nie można z nim rozmawiać. Jedyny język, jaki rozumie, to siła - komentował w programie "Newsroom WP" prof. Jarosław Hrycak z Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego we Lwowie. - My wychodzimy z założenia, że Ukraina jest zainteresowana trwałym pokojem. Boimy się, że jeżeli dojdzie do rozejmu, to za parę pokoleń nasze wnuki lub prawnuki będą walczyć z Rosją. Jest taka tendencja. Rosja ma możliwość, by stać się normalnym krajem europejskim, ale to zazwyczaj kończy się represjami - dodał.

Czy Ukraińcy są w stanie oszukać Rosjan na polu bitwy? - Są oddziały przeznaczone do działań pozornych, które odwracają uwagę przeciwnika, by skupił się na nich, a nie na kierunku głównego uderzenia - komentował w programie "Newsroom WP" gen. Waldemar Skrzypczak. - Przeciwnik stara się ukryć swój manewr używając urządzeń maskujących. Myli rozpoznanie satelitarne, lotnicze, naziemne i radarowe. Te urządzenia, które pojawiły się na polu walki w Ukrainie, jak dmuchane czołgi czy HIMARS-y, muszą być wyposażone w we wszystkie urządzenia, które emitują jego funkcjonowanie. Muszą być emiterem sygnałów łączności i wydzielać ciepło - dodał.

Mateusz Morawiecki i Beata Szydło mają stać na czele najbliższych akcji wyborczych Prawa i Sprawiedliwości. - Myślę, że to metoda prezesa Kaczyńskiego, by stosować wewnętrzną konkurencję między politykami. To mobilizuje polityków do dodatkowego wysiłku. Pytanie, na ile ich zaplecze polityczne będzie mogło ze sobą współpracować - komentował w programie "Newsroom WP" prof. Sławomir Sowiński. - W tej kampanii działacze PiS-u zobaczą kto ma największy potencjał, żeby zastąpić prezesa Kaczyńskiego. Jest też kampania prezydencka. Dziś żyjemy parlamentarną, ale jak popatrzymy na polską politykę szerzej, to widać, że kluczowe zmiany polityczne dokonują się na skutek wyborów prezydenckich. Prezydenci otwierają nowe polityczne epoki - dodał.

Do wyborów jeszcze ponad pół roku, ale kampania wyborcza już trwa. Podczas weekendowego spotkania z wyborcami premier Mateusz Morawiecki 36 razy wspominał o Donaldzie Tusku lub Platformie Obywatelskiej. Podobnie Donald Tusk mówi na swoich spotkaniach o liderach Prawa i Sprawiedliwości. - To nie jest nic nowego w polskiej polityce już od prawie 20 lat, że ci najwięksi aktorzy polityczni próbują sprowadzić pojedynek wyborczy do duopolu partyjnego. Kampania negatywna to stały fragment gry. Od tego się wybory zaczyna. Inaczej niż w poprzednich latach będą też trzeci i czwarci - komentował w programie "Newsroom" WP prof. Sławomir Sowiński. - Współdziałanie Szymona Hołowni i Władysława Kosiniaka-Kamysza też ma spory społeczny odbiór. W tej chwili to nie będzie walka tych dwóch najsilniejszych. Częstotliwość, z jaką premier Morawiecki atakował Donalda Tuska, jest jednak zaskakująca nawet jak na polskie reguły i standardy duopolu. PiS poszło do tego etapu kampanii nieprzygotowane, z biegu, szybciej niż było to planowane. Gdy ogłoszono nowy etap kampanii, nie było tam nowych elementów. PiS przygotował nas do tego, że zaczyna kampanię z przytupem. To nie jest podobne do metod PiS. To przedwczesny i wymuszony start przez aktywność konkurencji. Zobaczyliśmy w pierwszym szeregu premiera Morawieckiego i panią premier Szydło. To też jest zaskakujące - dodał ekspert.

Czego potrzebują Ukraińcy, by przejść do kontrofensywy? Takiej, dzięki której w zeszłym roku udało się odbić Chersoń. - Przede wszystkim należy zatrzymać natarcie Rosjan. Po drugie, należy zgromadzić siły i środki - komentował w programie "Newsroom" WP gen. Mieczysław Bieniek, były zastępca dowódcy strategicznego NATO. - Podejrzewam, że do końca czerwca armia ukraińska będzie liczyć 900 tys., ale potrzebuje uzbrojenia. Potrzebuje wozów bojowych Bradley, Marauder, Striker oraz czołgów. Nie tylko Leopardów z Polski. Potrzebna jest artyleria. Ukraińcy otrzymali czołgi z Polski i Czech. To daje kolejne brygady pancerne - wyliczał generał. - To wszystko daje im możliwość stworzenia zgrupowania uderzeniowego, które przełamie obronę i odzyska część terenów. Na jakim kierunku, to o tym nie będziemy dywagowali. Oni sami ocenią. Dynamika pola walki się zmienia. Uderzenie nie może iść w miejsce, w którym będzie zasadzka - dodał.

Po reportażu TVN24 o Janie Pawle II Ministerstwo Spraw Zagranicznych wezwało ambasadora USA Marka Brzezinskiego. - To jest w tej historii najbardziej ponure, właściwie tragikomiczne. Oczekiwanie, że ambasador Brzezinski będzie wpływał na TVN, jest horrendalne - komentował w programie "Newsroom" WP prof. Antoni Dudek. - Jest to amerykańska inwestycja, ale na Boga, Warner Bros. Discovery to nie jest amerykańska spółka Skarbu Państwa. To nie jest jak z KGHM czy Orlenem. To jest absurd kompletny. Dowodzi to niebywałej ignorancji. Niedługo każda krytyka PiS będzie przejawem wojny hybrydowej. Wszystko, co się PiS nie podoba, będzie uznane za atak na Rzeczpospolitą Polską. Chcę moim dawnym kolegom z PiS powiedzieć, że już była taka partia, która utożsamiła się z Polską i uważała, że każda jej krytyka jest krytyką Polski. Ta partia przestała istnieć w 1990 roku i wszyscy jej likwidację dobrze wspominamy. Nie życzę tego PiS, ale powinni się opamiętać. Mógłbym powiedzieć, że to PiS podważa rację stanu Polski, jaką jest sojusz polsko-amerykański. Wzywanie ambasadora w takiej sprawie jest obrazą takiego człowieka. To pachnie Bareją. Taka nadgorliwość jest czasem przeciwskuteczna - dodał.

Jak siły ukraińskie walczą z rosyjskim wywiadem na terenie swojego kraju? - To orka na ugorze. W przypadku takiego obszaru jak Ukraina, szczególnie. Ukraina przed rozpadem ZSRR była połączona pępowiną z Rosją, służba była jedna, obszar chroniony był jeden, centrum dowodzenia było w Moskwie. Szkoły oficerskie wspólne, zadania i szlaki bojowe też. Znałem wielu oficerów ukraińskich, którzy walczyli w Afganistanie, a ich kontakty z kolegami rosyjskimi były bardzo bliskie, co nie znaczy, że nie czuli własnej tożsamości. Na początku lat 90. wszyscy wierzyli, że szybko uda im się osiągnąć standardy państwa demokratycznego. Myślę, że w służbach ukraińskich nastąpił podobny fenomen do tego, co w Polsce w 1918 r. Ludzie wywodzący się z różnych armii i służb tworzyli jedną skuteczną organizację. Ukraiński kontrwywiad z początku lat 90. sprawiał wrażenie bardzo sprawnego, co było widać na tle skorumpowanej armii i administracji. Dostrzegano nasze szczególne wyczucie wschodu i Rosji. Myśmy lepiej to rozumieli. Dziś ten walor polskich służb powinien być doceniany - mówił w programie "Newsroom WP" płk Wojciech Brochwicz, były wiceszef kontrwywiadu. - Rosyjskie służby to jedne z mocniejszych na świecie, ale mają duży problem polityczny. Będę wracał do słynnej odprawy, kiedy Putin publicznie rugował szefa wywiadu zagranicznego. Wpływy polityczne są mocne. Stworzenie w FSB departamentu zajmującego się zagranicą wskazuje, że Putin opierał się na ich informacjach, a nie na wiedzy doświadczonych oficerów GRU. Wojna była zaskoczeniem i była nieracjonalna w zachodnim rozumowaniu. Putin za bardzo wierzy tym, którzy niekoniecznie na wywiadzie się znają - komentował ppłk Marcin Faliński, były oficer Agencji Wywiadu.

Czy polski kontrwywiad ma obecnie dużo pracy? Patrycjusz Wyżga pytał o to byłych agentów wywiadu w programie "Newsroom WP". - Myślę, że ma bardzo dużo roboty, tak jak miał zawsze. Pamiętajmy, że Rosjanie od XIX wieku - albo i wcześniej - specjalizują się w Polakach. Ich wiedza w tym zakresie jest ogromna i nie ginie w służbach w związku ze zmianami politycznymi, nawet tak drastycznymi jak rewolucja. Ta wiedza jest przekazywana. Nikt tam nie ujawnia agentury rosyjskiej. Służby działały i działać będą. W kontrwywiadzie zawsze należy mieć z tyłu głowy, że mamy do czynienia z ludźmi, którzy mówią jak my, myślą podobnie, ale służą obcemu mocarstwu. Lekceważenie przeciwnika prowadzi do porażki - komentował płk Wojciech Brochwicz, adwokat i były wiceszef kontrwywiadu.

W Gruzji trwają masowe protesty. Patrycjusz Wyżga pytał o nie w programie "Newsroom WP" ekspertkę zajmująca się tym krajem. - W połowie lutego ugrupowanie Siła Ludu, które powstało w sierpniu z posłów, którzy odeszli z partii rządzącej Gruzińskie Marzenie, wnieśli projekt ustawy o przejrzystości zagranicznych wpływów. Zrobił się duży szum wokół tej ustawy - mówiła Stasia Budzisz. - Wprowadzono kolejny projekt o rejestracji zagranicznych agentów. Tę pierwszą ustawę nazwano "ustawą gruzińską", a drugą nazwano "amerykańską". Partia rządząca była za przyjęciem dwóch projektów, ale powiedziała, że przyjmie jeden. Chodzi o to, żeby wprowadzić w Gruzji rejestr zagranicznych agentów, który uderza w trzeci sektor oraz media. To złudnie przypomina to, co wydarzyło się w Rosji w 2012 r. Putin mówił, by nie demonizować słowa "agent". Tych samych "agentów" używa szef partii Gruzińskie Marzenie. Gdy wprowadzono "projekt amerykański", zaczęto opowiadać, że pierwszy projekt zostanie zaakceptowany. Gruzińskiemu Marzeniu nie zależy na tym, by zyskać perspektywę unijną. Na ten moment zależy im na wygraniu wyborów. Widać te inklinacje prorosyjskie bardzo mocno. Sołowjow na Telegramie zwrócił uwagę na zamieszki w Gruzji. To zastanawiające, że rosyjska propaganda, która podchwyciłaby taki temat od razu, na ten moment milczy - dodała.

TVN24 ujawniło, że Jan Paweł II jako kardynał Karol Wojtyła ukrywał przestępstwa seksualne popełniane przez duchownych. Czy Polska traci właśnie bohatera? Patrycjusz Wyżga pytał o to w programie "Newsroom WP" prof. Andrzeja Rycharda. - Nie. Moim zdaniem tego bohatera nie tracimy, ale na jego wizerunku pojawia się bardzo poważna rysa. Największym dramatem w tej całej historii dot. tego, że Jan Paweł II wiedział, jest przepaść między jego odwagą i nonkonformizmem ws. walki z komunizmem, a pełnym konformizmem jeżeli chodzi o dopasowanie się do mafijnych praktyk ws. pedofilii w Kościele. On milczał nie dlatego, że był złym człowiekiem. Tutaj działał jak cała reszta instytucji. Nie gorzej, dokładnie tak samo. Z jednej strony bohater, z drugiej strony człowiek wpasowujący się w milczące struktury. To jest problem, z którym musimy sobie poradzić - komentował prof. Andrzej Rychard. - Różnicowałbym wyjaśnienie i usprawiedliwianie. Takie były czasy. Tendencje w Kościele, by milczeć i nie wyciągać tych spraw na zewnątrz, dochodziły obowiązujące warunki historyczno-polityczne. Wyobraźmy sobie, co by było, gdyby Jan Paweł II w latach 70. rozpoczął walkę z pedofilią w Kościele. SB rzuciłaby się na Kościół. Były to działania nacelowane na ochronę przed zagrożeniem. To nie usprawiedliwia, ale to wyjaśnia, że do ogólnej tendencji milczenia dochodziła obawa przed zniszczeniem przez komunistów. O ile to wyjaśnia, a nie usprawiedliwia, to, co było w latach 70. i 80., to nie wyjaśnia to tego, co Jan Paweł II wiedział po upadku komunizmu. Nadal milczał - dodaj socjolog.

Według doniesień "The Sun" Władimir Putin miał wierzyć, że zajmie Ukrainę w trzy dni. Tajne dokumenty rosyjskich służb mają wskazywać, że Putin spodziewał się błyskawicznego rozbicia NATO oraz władzy nad krajami bałtyckimi i Polską. - Political fiction, ale kalkulowane przez Kreml. To nic nowego - komentowała w programie "Newsroom" WP dr Agnieszka Bryc z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. - Chciałabym podkreślić, że "The Sun" nie jest najbardziej wiarygodnym źródłem informacji, ale przeciek prasy bulwarowej powinien powodować, że trzymamy pewien dystans do informacji. Co nie oznacza, że z tymi sugestiami nie spotykaliśmy się w pierwszych dniach wojny, czy jeszcze przed inwazją rosyjską. To, co opublikował "The Sun", powołując się na źródła w FSB i kanał "Wind of change", to zbiór różnych sugestii i pomysłów Putina i jego ludzi z pierwszych tygodni wojny - dodała.

Środowisko dziennikarskie protestuje przeciwko propagandowej narracji mediów prorządowych ws. śmierci Mikołaja Filiksa, syna posłanki PO Magdaleny Filiks. TVP winą za śmierć chłopca obarcza opozycję. To reakcja na krytykę pracownika Radia Szczecin, który ujawnił, że dziecko posłanki padło ofiarą pedofila związanego z partią. - Doszło do brutalnej utarczki na temat tego, która partia zabiła Mikołaja - komentował w programie "Newsroom WP" prof. Andrzej Rychard. - Bardzo dobrze, że obudziło się środowisko dziennikarskie, gdy wiele instytucji związanych z mediami, kompletnie milczało. To, co zostało zrobione, poprzez ujawnienie danych tego młodego człowieka, nie ma nic wspólnego z wolnością mediów, a niektórzy przedstawiciele prawej strony medialnej próbowali tak tego bronić. (...) Ktoś, kto nazywa się dziennikarzem Radia Szczecin, nie powinien dalej być w tym zawodzie. Powinien coś powiedzieć, a on uważa, że zrobił dobrze. To jest taka tragedia, że nasze serca są za małe, by ją objąć - dodał.