jadwiga staniszkis(strona 5/10)

Zbyt duża niepewność zabija racjonalność. Ryzyko, które towarzyszy rynkowi (i egzekwowaniu własnej wolności) da się oswoić, kalkulować, ograniczać – przez tworzenie dobrych instytucji i współpracę z innymi. A długotrwała niepewność niszczy fizycznie i psychicznie. Dzieli ludzi. Tworzy indywidualne poczucie winy: to ja sobie nie radzę! - pisze Jadwiga Staniszkis w felietonie dla WP.PL.

To ormiańskie hasło powinna – w imieniu Polski (jak kiedyś) – skandować Solidarność w czasie obecnych protestów ulicznych. Bo wszystko inne: niskie płace (i wielkie nierówności ukrywające – poprzez „średnią” - złą sytuację większości rodzin); umowy śmieciowe bez zdolności kredytowej; emerytury dla kobiet ( często ciężkiej, fizycznej pracy) dopiero po 67 roku życia i „elastyczny” czas pracy (czyli wydłużona praca na zawołanie, bez gratyfikacji za nadgodziny) można rozwiązać tylko przez przyspieszony rozwój. Czyli – długofalową politykę dotyczącą gospodarki realnej, jej modernizacji i deregulacji, aby uruchomić społeczną energię. To te „skrzydła” właśnie!

Sierpień jest miesiącem, w którym ludzie w moim wieku, nawet nie wysilając się, czują się zanurzeni w historii. Jeszcze trwa Powstanie Warszawskie (urodziłam się w Warszawie przed powstaniem). Już rozpoczęły się rokowania w Stoczni w 1980 roku (w których uczestniczyłam). Kwestia elastycznego czasu pracy pewnie rozpaliłaby wtedy emocje, dziś głosy protestujących się nie przebijają - pisze Jadwiga Staniszkis w felietonie dla WP.PL.

Wewnętrzna wojna w Egipcie pochłonęła już w ostatnich dniach ponad 700 ofiar. Pasja, z jaką angażują się w tą walkę członkowie Bractwa Muzułmańskiego przypomina wojny religijne w Europie – w XVI i XVII wieku. Między protestantami a katolikami, ale także między różnymi wykładniami obozu reformacji.

Głęboko poruszający, sobotni koncert zespołu Lao Che oglądałam mając z tyłu głowy, równie poruszający, niedawny wywiad jednego z liderów zespołu. Mówił tam o wysiłku emocjonalnym jaki towarzyszył powstawaniu płyty o Powstaniu Warszawskim. O własnym znużeniu patosem. Ale i o fascynacji żywą reakcją młodych słuchaczy na słowa mówiące o wolności, ojczyźnie, ofiarności - pisze prof. Jadwiga Staniszkis w felietonie dla WP.PL. I dodaje: "nie zgadzam się w tym kontekście z komentarzem prof. Marcina Króla ze świątecznej GW o przejściowym tylko, zanikającym charakterze narodu jako formuły wyrażającej wspólnotę".

Czy młodzi ludzie powinni mieć swoją partię polityczną? Zdecydowanie tak! Chodzi o długość horyzontu czasowego. Tylko młodzi wyborcy mają dziś interes w działaniach, które – w długiej perspektywie – zapewnią rozwój kraju - pisze prof. Jadwiga Staniszkis w najnowszym felietonie dla Wirtualnej Polski.

Relatywizm moralny. Są różne odmiany takiego relatywizmu. Choćby ten – odrywający osąd moralny od czynu. I używający argumentu, że wprowadzenie wprost określenia "ludobójstwo" do opisu masakry wołyńskiej byłoby "eskalacją". Bo wcześniejsze uchwały sejmu nie stawiały tego tak ostro. I że to utrudni "europeizację" Ukrainy leżącej w polskim interesie - pisze w felietonie dla Wirtualnej Polski prof. Jadwiga Staniszkis.

Zbliżają się kongresy obu głównych partii, PiS i PO. Trudno przewidzieć ich rezultat. Także dlatego, że obie cechuje niewyrazistość i brak spójności. Chodzi o relacje między wizją, strategią, taktyką i komunikacją. Brak związku między tymi elementami, albo – brak w ogóle któregoś z nich oraz – wewnętrzna dezorganizacja i doraźność (zarówno strategii jak i komunikacji) powodują, że PO spada poparcie. A PiS-owi przyrasta znacznie mniej, niż powinno ze względu na powagę sytuacji w Polsce.

Moim zdaniem – nie. Choćby ze względu na anachroniczny (nie dotykający aktualnych wyzwań) i pastiszowy charakter pojawiających się ugrupowań, w sposób selektywny i przesadny naśladujących elementy przedwojennych ruchów narodowych. Decydującym powodem jest jednak historia. I to nie tylko pamięć zagłady Żydów w II wojnie światowej, uświadamiająca, iż wszelkie próby bilansowania i racjonalizowania wzajemnych pretensji a la prof. Jasiewicz są nie na miejscu.

Chcę dziś pisać o przebudzeniu się Japonii, sygnalizowanym w ostatnim numerze "The Economist". Przebudzeniu, dodajmy, godnym pozazdroszczenia. Bo trudno oczekiwać takiego zastrzyku, wizji, woli i optymizmu w rządzonej przez Tuska Polsce. Ograniczonej dodatkowo przez zbyt sztywne dyrektywy UE, nie uwzględniające stadium rozwoju i problemów poszczególnych krajów - pisze Jadwiga Staniszkis w felietonie dla WP.PL.

- Liderem Solidarności w sensie emocjonalnym, w sensie charyzmy, był na pewno Lech Wałęsa. Wałęsa jest postacią historyczną a Borusewicz był jednym z operatorów, wykonawców. Był osobą ważną, ale gdyby był mózgiem, to byłby mózgiem także dzisiaj. Lech Wałęsa jest człowiekiem samotnym, czuje się niedoceniony. Czuje i mówi, że miało to być trochę inaczej, bardzo dużo wie. Widać, że chce coś powiedzieć, ale się powstrzymuje – powiedziała Jadwiga Staniszkis w "Jeden na jeden" w TVN24.

W zrekonstruowanym przez Rogera Amesa chińskim tekście "Sztuka rządzenia" (powstałym w II wieku p.n.e.) jest zaskakujący (i inspirujący do dziś) fragment o państwie. Atmosfera po czwartkowym spotkaniu posłów PO z premierem i powszechna krytyka rządów Tuska wskazuje, że niektóre stwierdzenia tego tekstu są w Polsce aktualne do dziś.

Ekonomiści alarmują: już nie w dalszej liberalizacji handlu. Bo korzyści jakie odniosły bardziej efektywne gospodarki łączyły się z obniżeniem potencjału wytwórczego krajów mniej rozwiniętych. I stopniowym ograniczaniem ich chłonności na dalszy import – także ze względu na niskie dochody. A - łatwe początkowo – korzyści ze zdobywania nowych rynków w krajach o niskim i średnim poziomie rozwoju spowodowały, ze Europa Zachodnia wytraciła impet innowacji. Także dalsze rozszerzenie wspólnej waluty nie jest taką rezerwą: obecny kryzys pokazuje, że nie towarzyszy temu realna konwergencja ekonomiczna. W przypadku rozszerzenia euro na Polskę intensywniejszy byłby zapewne przepływ siły roboczej do Niemiec (z korzyścią dla tych ostatnich). Ale z drugiej strony obniżenie, w pierwszym okresie, konkurencyjności naszej gospodarki uderzyłoby w import niemiecki.

Ponawiam apel do Jarosława Kaczyńskiego: to jest moment na zdecydowane ruchy. (...) Kaczyński musi przełamać opór własnego aparatu. I własnych posłów bojących się konkurencji. To być może ostatnia szansa pokazania, że jest liderem - pisze w felietonie dla Wirtualnej Polski prof. Jadwiga Staniszkis.

Nowy prezydent Chin, w jednym ze swych pierwszych przemówień, użył frazy „chińskie marzenie”. W sposób oczywisty nawiązywał do „American dream”. I wyjaśnił: chodzi o równoczesny rozwój kraju i jednostek. W przemówieniu nie było już ideologii Mao Tse Tunga, ale też – prężenia geopolitycznych muskułów i mówienia o „silnym państwie” - pisze prof. Jadwiga Staniszkis w najnowszym felietonie dla WP.PL.

W Wielkim Tygodniu nie chce mi się pisać o cynizmie, hipokryzji, karierowiczostwie i kłamstwach wielu polityków. O ich niekompetencji i braku odpowiedzialności, która przyczynia się do tego, że normalnym ludziom żyje się tak ciężko. I że brak perspektyw - pisze prof. Jadwiga Staniszkis w najnowszym felietonie dla WP.PL. Jej zdaniem, w tym Tygodniu "powinniśmy się skupić na tym czy i co, mimo wszystko, dajemy innym".

Prawdziwa władza i odpowiedzialność jest na dole. Tam trzeba stać twarzą w twarzą z ludźmi. Rząd (Donald Tusk) ale i koalicjant (PSL) myślą, że mogą dalej bić pianę ogólników - pisze w felietonie dla Wirtualnej Polski prof. Jadwiga Staniszkis.

W mojej podwarszawskiej gminie nie zlikwidują żadnej szkolnej biblioteki. Jest też księgarnia z wieczorami autorskimi. I Centrum Kultury z zajęciami dla dzieci i młodzieży, koncerty i kino. Zabrzmi to dwuznacznie, ale jest tak jak pamiętam z dzieciństwa, gdy zajęcia historii sztuki w domu kultury, nauczające że styl to zawsze wybór wymagający wolności, były najlepszym antidotum na presję i nudę komunizmu. I na schematyzm socrealizmu.

Z jednej strony - prawicowy (jeżeli to coś jeszcze znaczy) Instytut Spraw Państwowych. Potrzebny - ale nie - gdy sprowadza się do połączenia niekontrolowanej agresji (Niesiołowski), cynizmu i resentymentu wobec PiS-u (Giertych) i banału (Marcinkiewicz). O osobistych ambicjach (Kamiński) nie wspominam. Na dodatek zatrudnił Sienkiewicza, bo paranoicznie obawia się służb.

Wiedza Rostowskiego może budzić zaufanie - stwierdza w rozmowie z Money.pl prof. Jadwiga Staniszkis. Według socjolog i publicystki, minister finansów jest obyty, ma doskonałe wykształcenie i jako wicepremier dobrze wykorzysta swoje kompetencje. Dobrze ocenia także wymianę Tomasza Arabskiego na Jacka Cichockiego. - Cichocki ma godność i jest profesjonalistą – mówi Jadwiga Staniszkis.