historia(strona 9/148)

Niby wszystko jasne, ale jednak warto się zastanowić po co ogłaszać ustawy, które nie mają żadnego znaczenia poza irytowaniem dosłownie wszystkich. Drodzy parlamentarzyści: zajmujcie się teraźniejszością i przyszłością, a przeszłość pozostawcie historykom - pisze Stanisław Obirek w felietonie wokół noweli ustawy o IPN i apeluje do posłów, by przeszłość zostawili historykom.

Od kilkudziesięciu godzin jesteśmy świadkami poważnego kryzysu w relacjach polsko-izrealskich, cierpi też wizerunek naszego kraju w innych państwach. Dlaczego? Sprawa jest niesamowicie złożona, dlatego wyjaśniamy ją w kilku punktach.

Gdyby pokazany w "Koronie Królów" wizerunek Kazimierza Wielkiego był mniej lukrowany, widzowie mieliby szansę obejrzeć prawdziwe realia mroków średniowiecza. Historia gwałtu na Klarze, dwórce węgierskiej królowej, przebiłaby najmocniejsze sceny "Gry o tron" i serialu "Wikingowie".

"Zamawiam tosty francuskie z syropem klonowym - nie mają sobie równych w całej Warszawie. Ktoś wpadł na pomysł, by do ciasta dodać szczyptę cynamonu - dzięki temu posiadają tak wyjątkowy smak". To cytat z dofinansowanej przez ministerstwo kultury książki o generale SS. Jej autorka Magdalena Ogórek nie pozwala zapomnieć czytelnikowi, że lubi pić herbatę z cytryną. Poza informacjami o zaginionych dziełach sztuki, dostajemy też komplet informacji na temat preferencji żywieniowych byłej kandydatki SLD na prezydenta.

Młoda demokracja lat 90. zapewniała wymarzone warunki dla błyskawicznej kariery w polityce. Równie łatwo było jednak upaść i już się nie podnieść. Skandale, zwłaszcza seksualne, były natychmiast podchwytywane przez media. Kolejne afery udowadniały, że nie ma polityków niezatapialnych... może poza jednym.

Brytyjczycy już nawet nie próbowali odczytywać niemieckich depesz. Inni, zniechęceni niepowodzeniem tradycyjnej kryptologii, także składali broń. Polacy podeszli do problemu od zupełnie innej strony... i skrócili wojnę o dobrych kilka lat.

Gdy Polska odzyskała niepodległość, na świecznik wypłynęły zupełnie nowe elity, które bardzo szybko zasmakowały w high lifie. Ci, którzy jeszcze niedawno tułali się po zatęchłych kanciapach drukując nielegalną prasę, teraz chadzali na prezydenckie rauty. I często robili z siebie przedstawienie.

Czy można mówić o polskim imperializmie? W ostatnich wiekach Polska częściej sama padała ofiarą drapieżnych sąsiadów, ale nie zawsze tak było. Zanim polskie imperium upadło, władcy znad Wisły bez litości podbijali kolejne krainy. Nasi sąsiedzi mogą o tym dużo opowiedzieć.

Blisko, bardzo blisko nieba. Na świętej górze Pektu-san - w miejscu, gdzie bojownicy o wolność Korei założyli bastion oporu przeciw Japończykom - o świcie 16 lutego 1942 roku zajaśniało nowe słońce dla umęczonego kraju. W drewnianej chacie Matka Korei, Kim Dzong Suk, wydała na świat dziecię. Nie było wprawdzie przy tym trzech królów ani pasterzy, było za to... bardzo dużo propagandy!

Bolesław Chrobry podbił wiele ziem, ale stołeczność Gniezna nie była zagrożona aż do 1003 roku, kiedy opanował Pragę. Czeska stolica była miastem z zupełnie innej ligi. Istnieje pogląd, że polski władca chciał przenieść swoją stolicę właśnie nad Wełtawę. A może nawet... zdążył to zrobić.

Mateusz Morawiecki, zapewne z powodu bankowej przeszłości i faktu doradzania Donaldowi Tuskowi, jest postrzegany jako PiS w wersji light. Ale to nieprawda - nowy premier ma bardzo ostre poglądy na historię PRL czy kwestie religijne. Regularnie bywa też na miesięcznicach smoleńskich, a gdy odwiedza miasto z pomnikiem smoleńskim, składa kwiaty.

Przygotował narzędzie, wybrał miejsce, a nawet ułożył plan B - na wypadek, gdyby nie udało mu się zabić już za pierwszym razem. Dlaczego Józef Piłsudski chciał popełnić samobójstwo? Jak planował odebrać sobie życie?

Żuli surowe końskie mięso i skórę własnych butów. Nierzadko z głodu zjadali się nawzajem. Jeśli schwytali ich Kozacy albo miejscowi chłopi, kończyli żywot nabici na pal, ugotowani we wrzątku, poćwiartowani lub zakopani żywcem w lesie. Taki był los napoleońskich oddziałów wracających spod Moskwy.

Nawet w maju 1939 roku wybuch wojny wciąż nie był gwarantowany. Co ośmieliło Hitlera? Dlaczego zachodnie mocarstwa nie zdołały go powstrzymać? I czy autentycznie podjęły taką próbę?

Za darmo korony nikt by mu nie dał. A papież, z którym Władysławowi Łokietkowi przyszło negocjować okazał się szczególnie wymagający. Żeby nie powiedzieć wprost: skrajnie pazerny.

Rydz-Śmigły już w 1932 roku mówił o Piłsudskim, że to "człek nienormalny". Wiosną 1935 roku prawdy nie dało się dłużej bagatelizować. Postępowała zatrważająca degrengolada umysłowa Komendanta.

Spodziewasz się na maturze z historii zagadnień związanych z Kretą? Jeśli nie, lepiej zrób nasz quiz i sprawdź, co jeszcze może cię zaskoczyć. Pamiętaj, żeby dobrze przygotować się z rozbiorów. Zadania opracowało Wydawnictwo Operon.

To dzięki ich donosom decydowano kto jest "wrogiem ludu", kto już powinien siedzieć za kratami, a kto - stracić jakiekolwiek szanse na karierę. Oddech Tajnych Współpracowników obywatele mieli czuć na karku bezustannie. Ale czy rzeczywiście agenci byli wszechobecni? Filip Musiał z IPN podaje przykład Piotra Fronczewskiego, który zdecydowanie odrzucił próby szantażu podejmowane przez próbującego go zwerbować esbeka.

Okupant wymordował wieś znaną z pomocy partyzantom. W odwecie Armia Krajowa zorganizowała jedną ze swoich szczególnie brawurowych akcji.

– Wyobraź sobie, że idziesz na pewną śmierć. Wyobraź sobie, że zgłaszasz się do piekła na ziemi. Czy miałbyś siłę to zrobić? Czy starczyłoby ci odwagi? – pyta Patrick Ney, Brytyjczyk mieszkający w Polsce. Nagrał film o Witoldzie Pileckim i w kilka godzin odtworzono go 65 tys. razy.