obrona cywilna

Jak ocenia pan zaangażowanie Wojsk Obrony Terytorialnej w akcji ratunkowej i akcji pomocy powodzianom? - z takim pytaniem Patrycjusz Wyżga, prowadzący program "Newsroom" w WP, zwrócił się do Pawła "Navala" Mateńczuka, weterana jednostki wojskowej GROM. - Patrzę na tych wszystkich "terytorialsów" jak na żołnierzy. To sprawna machina, która trenuje ze sobą, która się zna, która jest zmotywowana. Radzą sobie - ocenił gość programu "Newsroom". - Czy zastąpili obronę cywilną w Polsce, czy też powinniśmy ją odbudować? - dopytywał prowadzący program. - Obrona cywilna jest nam bardzo potrzebna. Ja poszedłbym w kierunku tego, co obowiązuje w Szwecji, czyli ustanowiłbym ministerstwo obrony cywilnej. Nasz system może nie zawiódł, ale powinien być momentalnie wsparty ekspertami, którzy mają we krwi zarządzanie kryzysowe. Sołtys, burmistrz czy wójt - oni ogarniają na co dzień coś zupełnie innego. Nie da się ich przeszkolić jeszcze w kwestii zarządzania kryzysowego. Musi być osoba, która tym się zajmuje - ocenił Mateńczuk. - Gdyby utworzyć system obrony cywilnej, która szkoli, która pomaga, która łapie doświadczenie, to byłby majstersztyk i uważam, że w tę stronę powinniśmy pójść - dodał Paweł "Naval" Mateńczuk.

Premier Mateusz Morawiecki mówił w rozmowie z "Washington Post", że Polska przygotowuje się na różne zagrożenia. Czy Polska jest gotowa na wypadek użycia schronów? O to Mateusz Ratajczak pytał w programie "Newsroom WP" doktora Franciszka Krynojewskiego, eksperta ds. obrony cywilnej. - Trudno to jednoznacznie określić. Według oficjalnych danych w Polsce mamy 62 tys. schronów. Niedawno wiceminister spraw wewnętrznych nakazał strażakom sprawdzić w jakim stanie są te schrony. Zdaję sobie sprawę, że duża część tych schronów nie nadaje się do wykorzystania, jeśli mamy na myśli ochronę przed środkami, które dziś wykorzystują wojska. Wybudowano je w latach 60. według ówczesnej wiedzy budowlanej. Później nie było już informacji, jakie warunki te schrony miałyby spełniać. Na ten moment mamy tylko kilka takich, które spełniają normy, jakie dziś powinny obowiązywać - powiedział dr Franciszek Krynojewski. To niewielki odsetek obiektów, które spełniają normy i nadają się do użytku. 62 tys. schronów, wliczając również te nienadające się do użytku, są w stanie pomieścić zaledwie 3 proc. populacji kraju. - Dla porównania w Szwajcarii mamy 13 proc., a w Belgii, Szwecji czy Niemczech 60 proc. Prawdą jest, że od lat 70. i 80. do dzisiaj nie było żadnych warunków prawnych (...). Potem schronów nie budowano. Taką politykę przyjęły wszystkie rządy. Obrona cywilna powinna objąć większość obywateli naszego kraju. Powinni wiedzieć, jak się zachować w takiej sytuacji. Schrony to tylko cząsteczka tego, co jest związane z obroną cywilną. Jesteśmy tu spóźnieni. To powinno być rozłożone na wiele lat, bo to wyjątkowo kosztowne. Można było od razu w prawie budowlanym umieścić informacje, że tego typu budowle (parkingi podziemne - red.) powinny być wzmocnione na wypadek takich sytuacji - dodał ekspert.

Ekspert ds. obrony cywilnej dr Franciszek Krynojewski w programie "Newsroom" Wirtualnej Polski przekazał, że w momencie zagrożenia związanego z wojną "pewnie większość ludzi będzie próbować zejść do jak najniższej kondygnacji". - Tylko proszę pamiętać o tym, że jeśli ta kondygnacja nie jest przystosowana do tego, aby ją opuścić w sposób bezpieczny (...), to możemy wciąż czuć się zagrożeni - zastrzegł rozmówca Mateusza Ratajczaka. Ekspert potwierdził, że w Warszawie są schrony pod metrem, ale są one przeznaczone m.in. "dla kierownictwa, urzędu miasta bądź państwa, bo oni muszą dalej kierować obroną naszego kraju". - W większości miast schrony, które są najprawdopodobniej gotowe do użycia, to przede wszystkim stanowiska kierowania - wyjaśnił dr Krynojewski i podkreślił, że w ciągu miesiąca nie jesteśmy w stanie wybudować tego typu miejsc. - Najważniejszą informacją jest to, że zauważono problem i państwo próbuje go rozwiązać - podkreślił specjalista. - To, co nazywany ochroną cywilną, to nie tylko schrony, to także plan ewakuacji - przypomniał gość WP. - To jest również to wszystko, co jest związane z zabezpieczeniem łączności, żywności, ochrony zwierząt, ochrony paszy dla tych zwierząt, realizacji zabiegów sanitarnych i weterynaryjnych - wymieniał ekspert i dodał, że "było to w ustawie obronie cywilnej uwzględniane, dziś nie mamy nic".

Wojna wywołana przez Rosję zmieniła spojrzenie wielu Polaków na obronność, także przygotowanie na zagrożenie ze strony zwykłych ludzi. Gen. Leon Komornicki, były zastępca szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego ocenił w programie "Newsroom" Wirtualnej Polski, że polskie państwo zaniechało odpowiednich przygotowań obywateli na skrajne sytuacje kryzysowe. Jako przykład zaniedbań wskazał brak organizacji struktur i szkoleń pozamilitarnych, które mogłyby - w jego ocenie - objąć nawet 10 mln młodych Polek i Polaków, już w wieku szkolnym. - Jesteśmy przecież na styku z potencjalnym agresorem - mówił gen. Komornicki. - Wojsko samo nie obroni społeczeństwa - tłumaczył konieczność zwiększania liczby formacji, które mogłyby współdziałać w razie zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Ekspert zauważył, że o konieczności działań w zakresie obrony cywilnej mówił m.in. prezydent Andrzej Duda. Więcej w materiale wideo.