Krajowy Plan Odbudowy(strona 9/1)

Unijny komisarz ds. sprawiedliwości Didier Reynders zaapelował w czwartek do polskich władz o wdrożenie decyzji TSUE ws. zakończenia procedur dyscyplinarnych przeciwko sędziom. Jak stwierdził na antenie TVN24, "polski rząd musi wykonać ruch w kierunku niezależności sądownictwa". O to, czy możliwe jest zażegnanie patowego statusu na linii Unia Europejska-polski rząd, zapytaliśmy w programie "Newsroom WP" byłego premiera Włodzimierza Cimoszewicza. - Nie określałbym tej sytuacji mianem pata. Unia Europejska robi swoje. Jak wiadomo, szefowie pięciu głównych frakcji w Parlamencie Europejskim wyraźnie powiedzieli KE, że należy najpierw doprowadzić do tego, żeby Polska wykonała stawiane jej warunki, a więc realizowała orzeczenia TSUE, zanim podejmie się w stosunku do niej decyzje finansowe. To nie jest sytuacja pata, gdzie obie strony nie mają ruchu. Unia Europejska ma ruch. Ten ruch musi być też wykonany po stronie polskiej i może to być wyłącznie wykonanie decyzji TSUE - powiedział. Jak przekonywał Cimoszewicz, "sytuacja jest bardzo niekorzystna dla naszego kraju". - W przyszłym tygodniu, na kolejnym już posiedzeniu plenarnym PE, znowu omawiane będą sprawy polskie. To niestety nie tworzy dobrego klimatu dla naszego kraju - stwierdził.

Trwa spór z Brukselą. TSUE nałożyło na Polskę kary finansowe w związku z niezawieszeniem działalności Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. - Myślę, że jakieś porozumienie będzie, pytanie tylko, kto na tym straci. Porozumienie będzie, bo rząd Zjednoczonej Prawicy jest bardzo zdeterminowany, aby dotrwać do końca kadencji - przekazała w programie "Newsroom" WP dr Barbara Brodzińska-Mirowska, politolożka z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. - Jarosław Kaczyński, a nie Mateusz Morawiecki, poukładał sobie chwilo większość w parlamencie, więc rząd będzie zdeterminowany, żeby się w tym względzie porozumieć. Ale uważam, że w tej sytuacji politycznie traci Mateusz Morawiecki. I nawet jeżeli dojdzie do jakichś porozumień wewnętrznych, to jednak w sposób otwarty Mateusz Morawiecki nie będzie tego przedstawiał w Brukseli. Widzieliśmy jego bardzo ostre wystąpienia, ale ostateczne rozstrzygnięcia będą dyskutowane w mniej formalnej atmosferze - oceniła ekspertka. - W całej sytuacji zyskuje za to Zbigniew Ziobro. Nawet jeżeli pójdzie on na jakieś ustępstwa w kontekście Izby Dyscyplinarnej, to wynegocjuje sobie ważniejsze kwestie związane reformą wymiaru sprawiedliwości - stwierdziła dr Brodzińska-Mirowska.

W środę odbyła się debata w Parlamencie Europejskim nad praworządnością w Polsce. W rozmowach w Strasburgu wyroku Trybunału Konstytucyjnego bronił premier Mateusz Morawiecki. - W tym wystąpieniu nie było niczego nowego. To była taka klasyczna "suwerennościowa" retoryka, którą PiS prowadzi. "Pozostaniemy w Unii, ale na naszych warunkach" - mówił w programie "Newsroom" WP prof. Antoni Dudek z UKSW. Politolog zaznaczył, że w kwestii możliwych sankcji ze strony Komisji Europejskiej "mamy do czynienia z przewlekłymi procedurami", które PiS wykorzystuje. - PiS tym gra, PiS gra na czas - podkreślił prof. Dudek i dodał, że widzi dwa możliwe scenariusze w sprawie decyzji KE odnośnie pieniędzy na Krajowy Plan Odbudowy. - Sprawa zaliczki na KPO jest pierwszym od sześciu lat momentem, w którym ktoś wygra, a ktoś przegra. Albo Unia da nam tę zaliczkę i będzie to olbrzymi sukces PiS-u, albo nam nie da (UE - red.) tej zaliczki i będzie to klęska Prawa i Sprawiedliwości oraz rządu Morawieckiego - tłumaczył politolog.

Krajowy Plan Odbudowy nadal nie doczekał się akceptacji Komisji Europejskiej a Polska nie poznała jeszcze nawet daty akceptacji dokumentu. Jak przekonywał Joachim Brudziński, "niektórzy unijni komisarze, w sposób nieodpowiedzialny, niemądry, próbując wywierać nacisk na rząd Polski (...) tak naprawdę działają na szkodę całej wspólnoty". O to, czy Polska rzeczywiście jest ofiarą nacisków zapytaliśmy w programie "Newsroom WP" byłego premiera Leszka Millera. - Nie, w żadnym razie. To jedynie dowód na to, że Unia nie chce rozdawać pieniędzy w ciemno. Chce mieć wpływ na to, jak są wydawane, czy nie są sprzeniewierzane, rozkradane i przeznaczane do celów politycznych - powiedział. Miller stwierdził, że w kontekście wypowiedzi Brudzińskiego warto przypomnieć, że już 22 kraje mają te plany zatwierdzone. - Przekazano już ponad 51 mld euro i warto zapytać, jak to się dzieje, że 22 kraje bez żadnych problemów uzyskały zatwierdzenie swoich Krajowych Planów Odbudowy, a Polska i Węgry nie - stwierdził. Miller przekonywał, że są uzasadnione podejrzenia "że pieniądze, które do Polski przypłyną, mogą być sprzeniewierzone bez wystarczająco silnej kontroli unijnej". - Przecież to nie jest nic nowego. Niedawno dowiedzieliśmy się z raportu NIK, że Fundusz Sprawiedliwości zawiadywany przez ministra Ziobrę, który miał służyć osobom pokrzywdzonym, tylko w 38 proc. został wykorzystany w ten sposób. Reszta poszła na cele, które nie mają nic wspólnego z tymże planem. Takie rzeczy jesteśmy w stanie widzieć codziennie - powiedział.

Co z Krajowym Planem Odbudowy? - był pytany w programie "Tłit" Wirtualnej Polski europoseł Po Bartosz Arłukowicz. - Stoimy dziś w zupełnym kącie UE, trzymając się pod rękę z Węgrami. Tak się kończy działanie rządu, które nie ma nic wspólnego z praworządnością, z uznaniem wartości wspólnotowych. Będziemy pewnie ostatnimi, którzy tych pieniędzy nie dostaną - prognozował gość Patryka Michalskiego. - Kiedy słyszę wypowiedzi rządzących, m.in. prezesa NBP Adama Glapińskiego, który mówi: "my tych pieniędzy nie potrzebujemy, mamy największy cud gospodarczy w Polsce od rozbiorów", to ja zapraszam Glapińskiego na stację paliw, niech zobaczy, ile kosztuje litr paliwa, zapraszam do spożywczego, żeby zobaczył, ile kosztuje chleb, masło i wędlina - mówił Arłukowicz. - Europa po to podjęła decyzję o przeznaczeniu miliardów euro po pandemii dla krajów członkowskich, żeby te państwa pomogły ludziom, którzy ucierpieli w pandemii. PiS ma to wszystko w nosie - stwierdził europoseł PO. - Dopóki rząd nie wykona tego, do czego został zobowiązany wyrokami (TSUE - przyp. red.), m.in. w sprawie Izby Dyscyplinarnej, tych pieniędzy po prostu w Polsce nie będzie. Europa nie może sobie pozwolić na to, by finansować budujące się autorytaryzmy - podsumował Arłukowicz.

Co z Krajowym Planem Odbudowy? To pytanie zadaje sobie wielu obserwatorów sytuacji politycznej w Polsce i Unii Europejskiej. - Rzeczywiście, Polska jest w gronie tych ostatnich państw, które czekają na akceptację swojego Planu Odbudowy - przyznał w programie "Newsroom" WP wiceminister aktywów państwowych Artur Soboń. Jak dodał poseł PiS, Polska wypełniła wszystkie zobowiązania, co do terminu złożenia odpowiednich dokumentów. Na pytanie o to, czy polski rząd byłby w stanie zlikwidować Izbę Dyscyplinarną Sądu Najwyższego, Soboń zaznaczył, że "nie jest to handel". - Nieoficjalnie oczywiście możemy rozmawiać. Nieformalne rozmowy nie mają mniejszego znaczenia niż rozmowy formalne. Nie ma dziś jednak żadnej procedury tego rodzaju handlu wymiennego - podkreślił wiceminister. - Z całą pewnością nie jest to właściwe miejsce. Jeżeli mamy dyskutować o rozmowach nieformalnych, to na pewno nie na antenie - dodał polityk.

Bronisław Komorowski odniósł się do sytuacji kryzysu migracyjnego na granicy polsko-białoruskiej. Były prezydent jest zdania, że niektóre instytucje Unii Europejskiej są zadowolone z tego, że część "trudnego zadania - powstrzymania fali migrantów wysyłanej przez Łukaszenkę do Europy - bierze na swoje plecy Polska". – Także w Unii Europejskiej panuje przekonanie, że warto przymknąć oko na różne negatywne zjawiska – skomentował gość programu "Newsroom WP". Komorowski uważa, że Unia jest współodpowiedzialna za sytuację w pasie przygranicznym z Białorusią. – UE powinna wzmocnić presję na pana Łukaszenkę – przede wszystkim ekonomiczną i polityczną – tak, aby jemu się nie opłacało przepychać do Polski migrantów – stwierdził były prezydent. Komorowski odniósł się także do Krajowego Planu Odbudowy. – Ja jestem raczej optymistą. Sądzę, że rząd polski pójdzie po rozum do głowy i cofnie się w swoich różnych zapędzeniach, które tak nieprawdopodobnie skonfliktowały rząd PiS ze zdrowym rozumem i Unią Europejską – powiedział gość Wirtualnej Polski.

Krajowy Plan Odbudowy, na podstawie którego ma odbyć się wypłata środków, nadal nie został zaakceptowany przez UE. - To nie tylko tak, że my możemy nie otrzymać tych miliardów euro z Funduszu Odbudowy, ale my na domiar złego możemy być obciążeni karami finansowymi, które też mogą iść w miliardy euro. A na dodatek pięć województw zarządzanych przez polityków PiS wymyśliło jakieś uchwały przeciwko osobom LGBT - komentowała w programie "Newsroom" WP posłanka KO Izabela Leszczyna, była wiceminister finansów. - Te uchwały nie bronią rodziny, polska rodzina jest chroniona. Można przyjąć uchwałę, że rada będzie wspierać rodziny w taki czy inny sposób. Ale przecież te uchwały mają inne brzmienie, te uchwały są przeciwko ludziom o innej orientacji seksualnej. I na to Unia nigdy się nie zgodzi, bo wolność obywateli, prawa człowieka są kwintesencją Unii - tłumaczyła parlamentarzystka. - My musimy jasno się zadeklarować, czy my chcemy być w Unii i w Sojuszu Północnoatlantyckim, czy ta cywilizacja zachodnia jest wciąż dla nas wartością, czy może doszliśmy do wniosku, że po 30 latach, to my wolimy iść na wschód i być krajem niedemokratycznym - dodała Leszczyna. Prowadząca Agnieszka Kopacz przytoczyła wypowiedź polityków z Węgier, którzy solidaryzują się z Polską w sporze z Brukselą. - Węgry to kraj niedemokratyczny, zoligarchizowany. To kraj, który siedzi w kieszeni Orbana i kilku jego popleczników. To kraj, w którym Chiny zakładają swój uniwersytet, a Putin udziela mu pożyczki. Jeśli polski rząd myśli, że Polacy zaakceptują taką politykę, to się myli. To, że popiera nas Orban, to nic dziwnego, bo premier Morawiecki popierał Orbana, gdy Unia mówiła, że u nich jest mnóstwo korupcji. (...) Unii Europejskiej chodzi tylko o jedno: o to, aby polski rząd przestrzegał polskiej Konstytucji - przekazała posłanka Leszczyna.