Wieś zyska na KPO

Materiał powstał we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej ze środków Funduszu Rozwoju Regionalnego

Z dramatycznymi skutkami wybuchu pandemii COVID-19 i zamknięcia na dłuższy czas całej polskiej gospodarki nie trzeba chyba dyskutować. W odpowiedzi na tę sytuację powstał Krajowy Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. To finansowany z pieniędzy UE plan inwestycji i reform na najbliższe lata dla wszystkich krajów Wspólnoty - w tym i Polski.

Celem wydatków na polską wieś ma być uodpornienie jej gospodarzy i mieszkańców na wypadek kolejnych kryzysów. I nie chodzi tylko o pandemie, ale również inne kryzysy - np. energetyczny, jaki dotknął nas w związku z toczącą się rosyjsko-ukraińską wojną.

Większość pieniędzy z KPO zostanie przeznaczona na obszar związany z realizacją celów klimatycznych (prawie 45 proc. pieniędzy) oraz na transformację cyfrową (na ten cel trafi ok. 21 proc. wszystkich środków).

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Jednym z komponentów KPO jest REPowerEU. Inicjatywa wspólnotowa, której celem jest zmniejszenie zależności Europy od rosyjskich paliw kopalnych oraz przyspieszenia zielonej transformacji energetycznej.

Program powstał w odpowiedzi na kryzys energetyczny wywołany inwazją Rosji na Ukrainę w 2022 roku. Na obszarach wiejskich sfinansuje on m.in. przyłączenie do sieci energetycznych nowych instalacji odnawialnych źródeł energii (OZE). To nie tylko wiatraki, ale też panele słoneczne czy pompy ciepła. Więcej OZE oznacza lepsze ceny energii elektrycznej, która rolnictwu jest niezbędna. A lepsze ceny energii, to większa opłacalność branży rolnej.

Dla rolników i mieszkańców wsi te zmiany oznaczają też bardziej przewidywalne dostawy energii, mniej zależne np. od sytuacji za naszą wschodnią granicą. Nie można pominąć też korzyści dla środowiska naturalnego. Więcej OZE to mniej zanieczyszczeń.

W grudniu 2023 r. wpłynęła do Polski pierwsza transza pieniędzy z pakietu REPowerEU.

Za rozporządzanie pulą ponad 4 mld zł na modernizację i budowę sieci energetycznych na wsi odpowiada Ministerstwo Klimatu i Środowiska.

Nie ma rolnictwa bez wody. Coraz częstsze susze przeplatane intensywnymi opadami sprawiają jednak, że w przyrodzie jest jej jednak coraz mniej. Zwiększa to koszty i generuje straty, jednocześnie zmniejsza plony. Aby odwrócić ten trend KPO przewiduje środki na inwestycje w wodę. Przede wszystkim w lepsze zarządzanie nią i magazynowanie. M.in. z pieniędzy unijnych powstaną nowe zbiorniki wody, a stare będą odnowione.

Inwestycje obejmą ponad 850 tys. hektarów gruntów rolnych i leśnych. Środkami dysponuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

KPO przewiduje duże środki na cyfryzację wsi, tj. e-usługi w rolnictwie oraz informatyzację gospodarstw i obszarów wiejskich. Internet przydaje się też na polu. Pozwala zbierać dane z pól uprawnych, np. o glebie, pogodzie i potrzebach roślin. Dzięki temu rolnicy mogą podejmować lepsze decyzje związane z produkcją rolną – to tzw. rolnictwo 4.0.

Ułatwieniem dla mieszkańców wsi będą też większe możliwości załatwienia spraw urzędowych online. Uczniowie wiejskich szkół zyskają natomiast łatwiejszy dostęp do cyfrowych zasobów i narzędzi edukacyjnych.

Internet to także wzrost konkurencyjności turystyki wiejskiej. Np. możliwość dotarcia z ofertą agroturystyczną do szerszego grona osób. Obecnie wielu turystów szuka noclegów wyłącznie online. Dodatkowo wi-fi dostępne w gospodarstwie agroturystycznym jest dla wielu osób warunkiem, od którego uzależniają przyjazd.

Planowane efekty wykorzystania środków z KPO w dziedzinie cyfryzacji to ponad 800 tys. gospodarstw domowych z dostępem do szerokopasmowego Internetu. To także rozwój kolejnych e-usług publicznych i rozwiązań IT usprawniających funkcjonowanie m.in. gospodarstw rolnych. Na takie działania przewidziano w KPO ok. 1 mld zł. Z kolei Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zachęca w konkursach z KPO do wprowadzania rozwiązań w zakresie rolnictwa 4.0. Zainteresowanie jest bardzo duże. W 2024 r. wybrano do dofinansowania rozwiązania o wartości prawie 500 mln zł. Ministerstwo pracuje nad kolejnym konkursem.

Wszystkie informacje o KPO znajdziesz na stronie: www.kpo.gov.pl

Materiał powstał we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej ze środków Funduszu Rozwoju Regionalnego