nasa(strona 4/21)

21 marca NASA potwierdziło, że znaleziono już 5000 światów poza Układem Słonecznym, a każdy z nich ma swoje unikalne cechy. Wszystkie egzoplanety pojawiły się w recenzowanych badaniach i były obserwowane przy użyciu wielu technik wykrywania lub metod analizy. - To nie tylko liczba. Każdy z nich to nowy świat, zupełnie nowa planeta. Jestem podekscytowany każdym z nich, ponieważ nic o nich nie wiemy - mówił astronom Jessie Christiansen z NASA. Pierwsze dwa kiedykolwiek potwierdzone światy odkryto w 1992 roku. Były to egzoplanety o masie 4,3 i 3,9 masy Ziemi. Odkrycie sugerowało, że galaktyka musiała roić się od rzeczy. Dzięki obserwacjom astronomów wiemy, że we Wszechświecie istnieją egzoplanety bardzo różne od tych, które mamy w naszym własnym Układzie Słonecznym. Gorące Jowisze to na przykład ogromne gazowe olbrzymy na niewiarygodnie bliskich orbitach wokół swoich gwiazd, a bliskość ta powoduje, że temperatury egzoplanet mogą być nawet wyższe niż temperatury niektórych gwiazd. Mini Neptuny zajmują przestrzeń porównywalną do rozmiarów i masy między Ziemią a Neptunem i mogą potencjalnie nadawać się do zamieszkania. Istnieją również superziemia, które są skaliste jak Ziemia, ale nawet kilka razy cięższe. Bezpośrednie badanie egzoplanet jest bardzo trudne – są małe, bardzo ciemne, bardzo odległe i często bardzo blisko jasnej gwiazdy, której światło zagłusza wszystko, co może odbijać egzoplaneta. Z tego powodu wciąż jest wiele rzeczy, o których nie wiemy. Istnieje również wiele światów, które wciąż przekraczają nasze obecne progi wykrywania. - Czuję prawdziwą satysfakcję i podziw dla tego, co tam jest. Nikt z nas nie spodziewał się tak ogromnej różnorodności układów planetarnych i gwiazd. To po prostu niesamowite - mówił William Borucki, astronom z NASA.

Nad powierzchnią Marsa sonda Mars Reconnaissance Orbiter należąca do NASA, wyposażona w system optyczny HiRISE, zarejestrowała niezwykłe obrazy. Krater Danielsona, nad którym znajduje się sonda, zawiera jedne z najbardziej spektakularnych i najlepiej zachowanych złóż warstwowych jakie można znaleźć na całym Marsie. Region ten jest niezwykle interesujący dla geologów badających kosmos. Złoża te wydają się być równomiernie rozmieszczone, z różnymi stopniami erozji: silniejsze warstwy tworzą stopnie, które w środku zawierają słabszy materiał. Równość tych warstw oznacza, że nie mogły powstać w wyniku procesów losowych, takich jak uderzenia. Naukowcy uważają raczej, że są one efektem regularnych, powtarzających się procesów. "Skała powstała miliony lub miliardy lat temu, kiedy luźne osady osiadły w kraterze, warstwa po warstwie, a później zostały zacementowane w miejscu" – wyjaśniał blog NASA w 2019 roku. Niektórzy eksperci sugerują, że proces mógł być wynikiem zmian klimatycznych w związku ze zmianami orbity Marsa. Inne badanie sugeruje, że odpowiedzialne za to może być zjawisko podnoszenia się wód gruntowych.

NASA przeanalizowała skutki wybuchu podwodnego wulkanu Hunga Tonga-Hunga Haʻapai, położonego na południowym Pacyfiku, z 15 stycznia. Zdaniem badaczy, zjawisko miało negatywny wpływ na jonosferę, występującą powyżej 50-60 kilometrów nad Ziemią. Fale akustyczne spowodowane przez erupcję wielokrotnie okrążyły kulę ziemską. Zakłócenie zewnętrznej warstwy atmosfery ziemskiej zostało wykryte przez system GDGPS, który monitoruje gęstość elektronów w jonosferze. – Zaczęliśmy pobierać dane i sprawdzać, czy spowodowały one zmiany w tej warstwie atmosfery Ziemi. Znaleźliśmy wiele różnych rodzajów odgłosów, które wytworzyła erupcja – powiedział Siddharth Krishnamoorthy, technolog badawczy z NASA. Dane z wybuchu pomogą agencji opracować system wczesnego ostrzegania przed tsunami poprzez monitorowanie zmian w jonosferze. Dotychczasowe sposoby obserwacji fal oceanicznych nie były wystarczające. Technika ostrzegania, nad którą pracuje obecnie NASA, pozwoliłaby na wcześniejsze ostrzeganie ludzi o zbliżającym się zagrożeniu. – Potrzeba jeszcze wielu lat i znacznie większej ilości danych, aby była wiarygodna – dodał Krishnamoorthy. Zdarzenie, które miało miejsce w zeszłym miesiącu, spowodowało zniszczenie budynków oraz pokryło wyspę Tonga popiołem.

NASA ogłosiła, że w 2031 roku Międzynarodowa Stacja Kosmiczna (ISS) zakończy swoją misję i zostanie ściągnięta na Ziemię. Podano również lokalizacje, gdzie spadną jej pozostałości. W planach jest, aby był to tzw. Punkt Nemo w odległej części Oceanu Spokojnego. Jest to miejsce na Pacyfiku położone pomiędzy Nową Zelandią a wybrzeżem Chile, oddalone o ponad 2500 km od najbliższego skrawka lądu. Jest to cel dla spadających szczątków obiektów kosmicznych. Setki rozbitych satelit lub promów, a także rosyjska stacja kosmiczna Mir, zostały w przeszłości sprowadzone do Punktu Nemo. Rezygnacja z dalszego prowadzenia ISS wynika z coraz bardziej zaawansowanych technicznie i coraz częstszych lotów komercyjnych w kosmos. - Sektor prywatny jest technicznie i finansowo zdolny do rozwoju i obsługi komercyjnych miejsc docelowych na niskiej orbicie okołoziemskiej. Oczywiście NASA włączy się w pomoc - powiedział Phil McAlister z NASA. Informacja o końcu działalności stacji pojawiła się miesiąc po decyzji administracji prezydenta Joe Bidena o przedłużeniu misji ISS z 2024 r. do 2030 roku. Naukowcy z NASA sądzą, że stacja poradzi sobie technicznie przez kolejnych 9 lat funkcjonowania. W grudniu 2021 roku NASA przyznała łącznie 415,6 mln dolarów trzem komercyjnym zespołom - na czele z Blue Origin, kosmicznym przedsięwzięciem Jeffa Bezosa, Nanoracks i Northrop Grumman - aby rozpoczęły pracę nad koncepcjami komercyjnych stacji kosmicznych. NASA oczekuje, że do 2025 roku wybierze co najmniej jeden komercyjny projekt stacji kosmicznej, który będzie certyfikowany do goszczenia astronautów w przyszłych misjach.

Naukowcy z NASA dokonali kolejnego przełomowego odkrycia na temat Marsa. Okazuje się, że była to planeta wypełniona wodą nie 3 miliardy lat temu, a jeszcze około 2 miliardy lat temu. Badacze swoje najnowsze ustalenia oparli na zdjęciach sondy Mars Reconnaissance Orbiter, która została wysłana w kosmos w 2005 roku. Wykonała ona obrazy z obszaru o nazwie Bosporos Planum, który znajduje się na południowej półkuli Marsa. Wiadomo było, że tereny te są bogate w glinę. Zdjęcia ujawniły tam wiele wyżłobionych kanałów oraz znajdujące się w nich białe osady. Okazało się, że są to pozostałości soli, a owe kanały to nic innego, jak dawne koryta rzek. Ich wiek można było ustalić dzięki ogromnym kraterom, które znajdują się obok i łączą te kanały. Według badaczy, w kraterach znajdowała się słona woda, a koryta rzek tworzyły całą sieć, która łączyła ze sobą ogromne jeziora i umożliwiała przepływ wody. Analizy tych kraterów pokazały właśnie, że woda zniknęła z Marsa dużo później, niż początkowo sądzono. Pewne jest również, że w tamtym okresie na czerwonej Planecie musiało żyć wiele różnych organizmów. Mogły mieć formę biologiczną podobną do tych żyjących na Ziemi, ale badacze nie wykluczają, że mogły tam żyć również zupełnie obce nam stworzenia.

Na Marsie odkryto skały wulkaniczne w rejonie południowego bieguna Marsa. Takie informacje podali naukowcy z Uniwersytetu Teksańskiego w Austin i Instytutu Nauk o Środowisku w Grenoble. Badania z 2018 roku sugerowały, że w tym rejonie znajduje się ogromne jezioro pod czapą lodową. Najnowsze obserwacje NASA przy użyciu sondy Mars Express temu zaprzeczają. Wykazały, że fale radiowe, które miały pochodzić od powierzchni wody, w rzeczywistości odbijają się od skał wulkanicznych. - Aby woda była utrzymywana tak blisko powierzchni, potrzebne jest zarówno bardzo słone środowisko, jak i silne, lokalnie generowane źródło ciepła, ale to nie pasuje do tego, co wiemy o tym regionie – twierdzi autor badania Cyril Grima. Naukowcy podejrzewają, że planeta ta zawiera duże ilości wody, ale większość z nich jest przechowywana w formie lodu. Zdaniem autora badania Cyrila Grima, istnieją dowody wskazujące na to, że formacje wulkaniczne znajdują się pod czapą lodową. To wciąż jednak tylko hipoteza. Badania mają umożliwić w przyszłości lądowanie ludzi na Marsie oraz pomóc w poszukiwaniu śladów życia. Szczegółowe wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie "Geophysical Research Letters".

NASA opublikowała materiał wideo przedstawiający potężny wybuch słoneczny, który miał miejsce w piątek 21 stycznia. Rozbłysk został wyemitowany chwilę po godzinie 7 czasu polskiego. Zdarzenie zaobserwowało Solar Dynamics Observatory, które bada dynamikę aktywności słonecznej, czyli zmian zachodzących w atmosferze Słońca. "Rozbłyski słoneczne to potężne wybuchy energii. Mogą wpływać na komunikację radiową, sieci energetyczne, sygnały nawigacyjne oraz stanowić zagrożenie dla statków kosmicznych i astronautów" – podała w oświadczeniu NASA. Wydarzenia z piątku doprowadziły do wzrostu promieniowania rentgenowskiego ze Słońca, tworząc niewielkie i krótkie zaciemnienie fal radiowych nad Ameryką Południową i Oceanem Indyjskim. Moc rozbłysków wyraźnie obrazuje uwalnianie dużych wyrzutów plazmy i pola magnetycznego z korony słonecznej. Wygląda to jak jasny błysk światła. NASA stale prowadzi obserwacje Słońca z użyciem Solar Dynamics Observatory. Przechwytuje obrazy pokazujące aktywność gwiazdy centralnej Układu Słonecznego. Takie zjawisko sprzyja powstaniu zorzy polarnej. Większość burz słonecznych jest zwykle nieszkodliwa. W przeszłości mieliśmy do czynienia z intensywniejszymi rozbłyskami. W 1582 r. jeden z nich został nazwany "wielkim pożarem", który był widziany w dziesiątkach miast w Europie i Azji. Ludzie w tamtych czasach nie byli świadomi, że wydarzenie to było potężną burzą słoneczną. Współcześni astronomowie wykorzystują burze do przewidywania przyszłej aktywności słonecznej.