cyberbezpieczeństwo

- Instytucje unijne starają się nadążyć za tymi różnymi sposobami naruszania bezpieczeństwa danych systemu. To jest zawsze wyścig i zazwyczaj te instytucje są o krok za tymi przestępcami. Należy jednak podkreślić, że UE dość dużo uwagi skupia na cyberbezpieczeństwa. Mamy konkretne instytucje, które się tym zajmują i mamy takie instytucje, które zajmują się sprawami krajowymi. Robimy bardzo dużo, ale to się wszystko zmienia, dlatego jest to trudne - mówił prof. Łukasz Arendt z Uniwersytetu w Łodzi. Unia Europejska od lat intensyfikuje swoje działania w zakresie cyberbezpieczeństwa, reagując na coraz bardziej zaawansowane i zróżnicowane zagrożenia w cyberprzestrzeni. Dziennikarka WP Agnieszka Kopacz-Domańska rozmawiała z ekspertami ds. UE o naszym bezpieczeństwie w sieci w związku z dynamicznym postępem technologicznym i rozwojem AI. Zdaniem prof. Arendta, instytucje unijne robią dużo by nadążyć za cyberprzestępcami, jednak wciąż są o ten krok za nimi. UE powołała również Europejskie Centrum Kompetencji w dziedzinie Cyberbezpieczeństwa (ECCC), które wspiera badania naukowe, innowacje i rozwój technologii w obszarze ochrony cyberprzestrzeni. Obejrzyj całą rozmowę, by dowiedzieć się więcej. Materiał powstał we współpracy z Parlamentem Europejskim.

Niedawno media obiegła informacja, że wyciekły dane z POLADY (Polska Agencja Antydopingowa). Przyznano, że doszło do wycieku danych osobowych, adresów i numerów kontaktowych. Wiele wskazuje jednak na to, że to nie wszystko. Ujawnienie działań grup zajmujących się cyberprzestępczością zapowiedział w programie “Tłit” WP minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. - Widzimy coraz więcej grup, sabotażystów, które celują w administrację. (...) Chcemy pokazać to, co udało nam się zrobić w ostatnich tygodniach - powiedział Gawkowski w rozmowie z Patrykiem Michalskim. Minister cyfryzacji sprecyzował, że chodzi o ataki na instytucje administracji rządowej i samorządowej. Te mają być prowadzone z Rosji i Białorusi. - Pokażemy jak wyglądał atak na POLADĘ. Jak wektory wejścia wyglądały i co się stało z innymi instytucjami po to, żeby ludzie sobie wyobrazili, co znaczy dzisiaj infiltracja, czyli wejście do urządzenia jednego pracownika - powiedział Krzysztof Gawkowski. Dodał, że informacje w tej sprawie pojawią się dzisiaj. Minister dodał, że do czerwca tego roku zostało zgłoszonych 400 tys. incydentów dotyczących cyberbezpieczeństwa. - 100 tys. zostało podjętych, wiecie państwo o siedmiu - powiedział Gawkowski.

Czy Polska ma do czynienia z czymś w rodzaju cyberkonfliktu? Czy jesteśmy na wojnie? - pytał Patrycjusz Wyżga, prowadzący program "Tłit". - Opowiedzieliśmy się w tej wojnie, podobnie jak cała Europa, po stronie ukraińskiej. Będziemy siłą rzeczy narażeni na cyberagresję ze strony rosyjskiej i strony chińskiej, to są główne wektory ataków na Polskę - mówił jego gość, wiceminister cyfryzacji, Michał Gramatyka. Poseł Polski 2050 dodał jednak, że rosnąca liczba ataków związana jest przede wszystkim z rozwojem cyfryzacji. - Tego typu zachowań będzie coraz więcej. Na szczęście kontrolujemy to, na szczęście nie zagrażają one infrastrukturze krytycznej, nie zagrażają też ludziom - podkreślił Gramatyka. Dodał, że jest spokojny o Polki i Polaków, którzy coraz bezpieczniej korzystają z sieci. Wiceminister przyznał, że sporo jest prób ataków na infrastrukturę krytyczną w Polsce, ale nie mówi się o nich, dopóki nie dojdzie do kryzysu. - Panujemy nad tym - zapewnił gość Wirtualnej Polski. Pytany o bezpieczeństwo kolei, stwierdził, że głównym problemem jest obecnie brak zasięgu sieci komórkowych nawet na najważniejszych liniach. - Nie da się przejechać między Warszawą i Krakowem bez zerwania zasięgu. W 2024 roku to wstyd - przyznał Gramatyka.

Mateusz Chrobok, specjalista z zakresu cyberbezpieczeństwa, w programie Wirtualnej Polski "Didaskalia" odniósł się do niepokojącego zjawiska w Chinach, które od lat nie szanują prywatności obywateli. A dziś wynoszą inwigilację na zupełnie nowy poziom. Chodzi o tak zwany scoring - system monitorowania, który jednocześnie ocenia konkretne zachowania mieszkańców pod kątem zgodności z prawem oraz zasadami współżycia społecznego. - Miałem okazję być w Chinach. Tych kamer rzeczywiście jest mnóstwo, opresyjnie czujesz ciężar na plecach - powiedział rozmówca Patrycjusza Wyżgi. Specjalista od cyberbezpieczeństwa podzielił się historią związaną właśnie z chińskim monitoringiem. Opowiedział, że kamery "łapią ludzi, którzy w ramadan poszczą". - Czyli nawet, jeżeli ty nie chcesz się ujawnić ze swoją religią, to one na podstawie zachowania śledzą daną osobę. Są w stanie powiedzieć: a ten ziomek nie pił i nie jadł tam przez jakiś czas, więc klasyfikujemy go jako wyznawcę tej, a nie innej religii - opowiada Chrobok. Ekspert zastrzegł jednak, że tak rozbudowany system monitoringu można spotkać już nie tylko w Chinach. Podobnie dzieje się np. w Wielkiej Brytanii. - W Londynie nie czujesz się lepiej, bo tam też system jest w pełni zautomatyzowany - wyjaśnił Chrobok, zaznaczając, że "scoring" tworzy "silną asymetrię między tobą a państwem". Gość programu zaapelował, by dbać o własną prywatność i nie pozwalać na to, by była ona kontrolowana właśnie przez takie systemy. - Tak, jak ufam osobom, które gdzieś tam, w takim czy innym miejscu, zarządzałyby takim systemem, tak są błędy, są też włamania. To może pójść w bardzo złą stronę - ostrzegł.

Mateusz Chrobok, specjalista z zakresu cyberbezpieczeństwa, był gościem programu Wirtualnej Polski "Didaskalia". Opowiedział o tym, jak cyberprzestępcy mogą zagrażać bezpieczeństwu całego państwa. Jako jeden z aktualnych przykładów podał obecność Rosji w mediach społecznościowych. - Zaprzęgliśmy sztuczną inteligencję do tego, żeby badać, co tam wychodzi z różnych botów na Twitterze i w innych miejscach. I okazało się, że są przekazy, które z tygodnia na tydzień miały powodować konkretne reakcje u społeczeństwa - tak ekspert opisuje działania wykrywające rosyjską propagandę. Zaznaczył, że rosyjskie przekazy były doskonale przygotowane. Ich celem było m.in. przekonywanie polskiego społeczeństwa, że Ukraińcy to innowiercy, że ukraińskie kobiety "zabierają" polskich mężczyzn lub też mogą liczyć na jakieś profity w polskich sklepach. Były to dezinformacje, które miały celować w określone grupy społeczne i powodować określone reakcje. Jak zaznaczył gość WP, takie sytuacje, jak panika w związku z brakiem pieniędzy w bankomatach czy brakiem paliwa na stacjach po wybuchu wojny, były pokłosiem rosyjskiego ataku w cyberprzestrzeni. Chrobok opowiadał o praktykach, zgodnie z którymi Rosjanie zakładali różne konta w mediach społecznościowych, udające oficjalne profile polskich miast. To właśnie za ich pośrednictwem przekazywano fałszywe informacje. Gość "Didaskaliów" ostrzegł także, że Polska znajduje się w stanie cyberwojny z Rosją, której na co dzień możemy nie dostrzegać. - Jesteśmy w sytuacji cichej wojny w cyberprzestrzeni. Patrząc po efektach, radzimy sobie całkiem nieźle. Nie mieliśmy braków prądu, nie mieliśmy załamania dostępności usług kluczowych - tłumaczył Chrobok, jednocześnie potwierdzając, że ataki na instytucje pojawiają się regularnie. - Wiem od kolegów, którzy pracują w różnych miejscach, że tam w pewnych momentach było naprawdę grubo - dodał.