Auschwitz(strona 8/1)

Cyganie nie chcieli pokornie umierać. Ukrywali się, zapierali, a nawet atakowali strażników. Nad obozem unosiło się wycie wściekłości, przerażenia i rozpaczy. Po wszystkim, jeden z SS-manów powiedział, że była to najtrudniejsza likwidacja w historii KL Auschwitz-Birkenau - pisze Robert Jurszo w artykule dla WP.

Gdy do obozów koncentracyjnych zbliżał się front, więźniowie byli wysyłani w transportach, albo pieszo przeganiani do kolejnych obozów w głębi Niemiec. Ten sam los spotkał więźniów z Auschwitz. - W momencie wyzwolenia było tam 7 tys. osób. Pozostali więźniowie - ok. 130 tys., od jesieni 1944 r. byli wysyłani na zachód - mówi dr Jolanta Żyndul z Uniwersytetu Warszawskiego, kierownik Centrum Badania i Nauczania Dziejów i Kultury Żydów w Polsce im. Mordechaja Anielewicza.

Przecież to jest nieprawda. Nazwa frontu nie ma nic wspólnego z jego składem narodowościowym - mówi w rozmowie z WP prof. Wojciech Materski, historyk i politolog zasiadający Polsko-Rosyjskiej Grupie do Spraw Trudnych. Odnosi się w ten sposób do słów Grzegorza Schetyny, który stwierdził, że obóz koncentracyjny Auschwitz został wyzwolony przez żołnierzy ukraińskich. Profesor zaznacza, że błąd ten został celowo wykorzystany przez Moskwę. - Minister dostarczył pretekst, więc w nas walą - wyjaśnia.

W świecie obozów koncentracyjnych więźniowie byli dla swoich oprawców jedynie numerami. I często tylko religia pozwalała im zachować wiarę w to, że są czymś więcej. Szczególnie okrutnie obchodzono się z duchownymi. Tak stało się w przypadku ks. Piotra Dańkowskiego, który w Wielki Piątek 1942 roku usłyszał od kapo: "dziś będziesz ukrzyżowany jak twój mistrz". Na plecy zarzucono mu ciężką kłodę, którą musiał dźwigać jak Jezus krzyż w drodze na Golgotę - pisze Robert Jurszo w artykule dla WP.PL.

Nad Nowym Wiśniczem, uroczym galicyjskim miasteczkiem położonym kilkadziesiąt kilometrów na południowy wschód od Krakowa, dominuje surowy kompleks więzienny, znajdujący się w budynkach dawnego klasztoru Karmelitów Bosych, zamienionego w 1783 roku wieku przez Austriaków na ciężkie więzienie. 26 lipca 1944 roku oddział Armii Krajowej, dowodzony przez podporucznika Józefa Wieciecha, zdobył więzienia i uwolnił prawie 130 więźniów politycznych w przededniu ich planowanego wywiezienia do Auschwitz. Była to jedna z najbardziej spektakularnych, a przy tym wzorowo przeprowadzonych akcji polskiego podziemia.

70 lat temu z niemieckiego obozu Auschwitz uciekli Żydówka Mala Zimetbaum i Polak Edward Galiński. Para zakochanych w sobie młodych ludzi została złapana dwa tygodnie później. Trafili do obozu i po śledztwie zostali zamordowani.

Urodził się Witold Pilecki, rotmistrz, współorganizator Tajnej Armii Polskiej, jako ochotnik przedostał się do obozu Auschwitz, zorganizował tam ruch oporu. Autor pierwszych na świecie raportów o Holokauście, tzw. Raportów Pileckiego. Walczył w Powstaniu Warszawskim. Aresztowany 5 maja 1947 przez UB, został oskarżony o pełnienie funkcji "szefa wywiadu Andersa na Polskę" i skazany na śmierć. Wyrok wykonano 25 maja 1948 roku. Zrehabilitowany w 1990 roku. Kawaler Orła Białego z 2006 roku.

70 lat temu, 18 marca 1944 r., w obozowym urzędzie stanu cywilnego, gdzie wypisywano głównie akty zgonu, na ślubnym kobiercu stanęli więzień Rudolf Friemel i przywieziona z Rzeszy robotnica przymusowa Hiszpanka Margarita Ferrer Rey. To był jedyny ślub w Auschwitz.

Wojska radzieckie wkraczają do niemieckiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau. Naziści zamordowali w nim ponad półtora miliona osób, z których ponad milion stanowili Żydzi.

Początek najsłynniejszego na terenie Polski „marszu śmierci” z Auschwitz-Birkenau. Niemcy wyprowadzali z obozu 56 tysięcy więźniów. Marsz odbywał się na 63-kilometrowej trasie z Oświęcimia do Wodzisławia Śląskiego. Z powodu mroźnej i śnieżnej zimy oraz niezwykłej brutalności hitlerowców, na trasie marszu naliczono około 600 ciał. Do Wodzisławia więźniowie dotarli 22 stycznia 1945 roku, gdzie załadowano ich do węglowych wagonów towarowych i skierowano transport w głąb Rzeszy w kierunku Moraw, Austrii i obozu Mauthausen-Gusen. W wyniku mrozu, marszu, transportu oraz egzekucji i brutalności hitlerowców zginęło około 15 tysięcy więźniów.

W największym niemieckim obozie funkcjonował dom publiczny dla więźniów. Do niedawna był to temat tabu, o którym nie wolno było głośno mówić. Pracowały w nim Polki i Niemki, które zgłaszały się na ochotnika. Dla kobiet znajdujących się na granicy śmierci głodowej, wyczerpanych z powodu katorżniczej pracy, prostytucja była sposobem na przetrwanie. Kilkanaście kobiet obsługiwało do 150 klientów w ciągu kilku godzin. Po wojnie były jak ludzkie wraki, mimo to zostawiono je bez pomocy.

Określenie "polskie obozy zagłady" jest skandaliczne, niedopuszczalne i zawsze powinno spotykać się z potępiającą reakcją, ale nie oznacza to jednak, że w każdym przypadku mamy do czynienia z przestępstwem - oświadczyła Prokuratura Generalna.

Niemiecki urząd ds. ścigania zbrodni nazistowskich po zakończeniu wstępnego śledztwa skieruje do prokuratur na terenie Niemiec sprawy przeciw 30 byłym strażnikom z hitlerowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz - poinformował prokurator Kurt Schrimm.

Centralny Urząd ds. Ścigania Zbrodni Nazistowskich w Ludwigsburgu zakończył śledztwo przeciwko 40 byłym strażnikom z niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz - podał dziennik "Tageszeitung" (TAZ). Sprawy zostaną we wrześniu przekazane prokuraturze.

Hans Lipschis, 93-letni były strażnik niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz, został aresztowany w Niemczech - poinformowała prokuratura w Stuttgarcie. Mężczyzna jest podejrzany o współudział w morderstwie.

66 lat temu kat wykonał wyrok śmierci na założycielu i pierwszym
komendancie KL Auschwitz Rudolfie Hoessie. 16 kwietnia 1947 roku przed południem zawisł na
szubienicy ustawionej nieopodal budynku niegdysiejszej komendantury obozu.

Obozowe zdjęcie więźnia Auschwitz oznaczonego numerem 4267 przestało być anonimowe. Historyk z Muzeum Auschwitz Adam Cyra poinformował, że przedstawia ono Antoniego Kocjana, oficera AK, który rozpracowywał konstrukcyjnie niemieckie latające bomby V-1 i V-2.

70 lat temu doszło do masakry francuskich Żydówek z karnej kompanii w podobozie w Budach koło Oświęcimia, który podlegał obozowi Auschwitz. W pierwszych dniach października 1940 roku niemieckie więźniarki funkcyjne i SS-mani zakatowali 90 kobiet.

Rasizm skierowany przeciw Romom zagraża demokracji i wartościom, które po zwycięstwie nad faszystowskimi Niemcami obowiązują w Europie - powiedział szef Centralnej Rady Sinti i Romów w Niemczech Romani Rose na uroczystości Dnia Pamięci o Zagładzie Romów.

Dwudniowe obchody w rocznicę zagłady Romów rozpoczęły się w Oświęcimiu. Liderzy społeczności romskich z krajów europejskich złożyli kwiaty w miejscach kaźni w byłym niemieckim obozie Auschwitz: przy krematorium V i pod Ścianą Straceń.