Kanada: separatyści wygrali wybory w Quebecu

Parlament prowincji liczy 125 deputowanych, do utworzenia większościowego rządu potrzeba 63 miejsc. Według wstępnych wyników, PQ uzyskała ich 58.

Spośród lokalnych wyborów parlamentarnych w Kanadzie te w Quebecu są o tyle ważne, że tylko w tej prowincji działają partie o charakterze separatystycznym.

Rząd mniejszościowy?

Uprawnionych do głosowania w Quebecu było prawie 5 mln osób, z czego w okresie przed dniem wyborów swoje głosy oddało 900 tys. osób (kanadyjskie prawo umożliwia głosowanie przed dniem wyborów). Jak we wtorek podawały media, do południa czasu lokalnego głosowało łącznie 25% wyborców, wliczając w to wcześniej oddane głosy.

Do ostatniej chwili ważyły się losy potencjalnych zwycięzców wyborów, ponieważ w sondażach aż 10% badanych w dniach tuż przed wyborami nie wiedziało, czy będą głosować, zaś ponad 20% z tych, którzy chcieli głosować przyznawało, że mogą zmienić swoje preferencje wyborcze w chwili głosowania.

Drugie miejsce w parlamencie zajmą rządzący dotychczas Liberałowie (46 miejsc). Do parlamentu wejdą też neutralna obecnie w sprawie separatystycznych tendencji Coalition avenir Quebec (CAQ), z 19 mandatami, i separatystyczny Quebec Solidaire (2 miejsca).

Kobieta premierem

Ze względu na zwycięstwo PQ, której szefową jest Pauline Marois, pierwszy raz w Quebecu premierem prowincji będzie kobieta. Obecnie w Kanadzie trzy prowincje mają kobiety premierów - Alberta, Kolumbia Brytyjska oraz Nowa Fundlandia i Labrador, a także terytorium - Nunavut.

Sprawa oddzielenia się Quebecu powróciła w czasie kampanii wyborczej, w wypowiedziach przedstawicieli Parti Quebeckiej, tradycyjnie separatystycznej. Równolegle PQ zajmowała się sprawami wzmocnienia pozycji języka francuskiego i kultury frankofońskiej oraz wzmocnienia uprawnień rządu prowincji. Walcząca o utrzymanie władzy kolejną kadencję Partia Liberalna i premier Jean Charest koncentrowali się na kwestiach gospodarczych. CAQ prowadziła kampanię pod hasłem walki z korupcją.

Quebec stawia na swoją odrębność kulturową, zaś niektóre ugrupowania polityczne, mimo przegranego referendum z 1995 r. w sprawie secesji, nadal powracają do kwestii utworzenia odrębnego państwa. Mieszkańcy "La Belle Province" są i tak traktowani na specjalnych prawach, bo uchwała Izby Gmin kanadyjskiego parlamentu z 2007 r. uznała, że "Quebekczycy tworzą naród w ramach Kanady".

To częściowo zaspokojone jedno z dawnych żądań PQ - secesjonistyczna partia od kilkudziesięciu lat domagała się, by konstytucja kanadyjska uznawała istnienie Kanady dwóch narodów - jednego o języku angielskim, a drugiego - francuskim. Ponieważ konstytucja kanadyjska z 1982 r. nie zawierała tego zapisu, Quebec nie chciał jej ratyfikować. * Odrębność kulturowa*

Jednak w ostatnich wyborach federalnych, w maju ub. roku Blok Quebecki, który jest federalnym odpowiednikiem PQ, mocno akcentujący odrębność frankofońskiej prowincji, poniósł historyczną porażkę. Do parlamentu federalnego partia wprowadziła zaledwie trzech deputowanych, a jej wyborców przejęła lewicowa NDP (Nowa Partia Demokratyczna).

Obecnie specjaliści cytowani w mediach zwracali uwagę, że choć kwestie secesji Quebecu powróciły podczas kampanii wyborczej, to jednak na sam koniec liderka PQ przyznała, że próba przeprowadzenia kolejnego referendum w sprawie oddzielenia się prowincji może być skazana z góry na porażkę, ponieważ tylko niewielka część mieszkańców Quebecu rzeczywiście chciałaby przejść całą legislacyjną ścieżkę prowadzącą do secesji.

Poza pięcioma najważniejszymi partiami w wyborach do parlamentu Quebecu startowali kandydaci 15 innych ugrupowań. Wybory odbywały się w nastrojach, na które duży wpływ mają trwające od wielu miesięcy protesty studentom przeciwko podwyżkom czesnego.

Tak istotny dla Quebecu język francuski jest jednym z dwóch oficjalnych języków Kanady, ale mówi nim tylko ok. 22% mieszkańców (anglofonów jest prawie 58%, a osób dwujęzycznych - ok. 17%). Ponad 85% kanadyjskich frankofonów mieszka w prowincji Quebec.