iii rzesza(strona 4/7)

W październiku 1944 roku wojska brytyjskie opanowały kontynentalną część Grecji. Nie chciały dopuścić do tego, żeby władzę w tym kraju przejęli komuniści, dlatego doszło do regularnych walk między Brytyjczykami, a partyzantką. Moskwa w żaden sposób nie wystąpiła w obronie greckich komunistów. Walki były dla Józefa Stalina politycznym darem niebios, bo zyskał pretekst do prześladowań członków niekomunistycznego ruchu oporu w swej strefie wpływów, m.in. w Polsce - skoro Brytyjczycy robili to samo.

Niemcy przerobili myśliwce na bezzałogowe samoloty, które spełniały rolę bomb kierowanych przez autopilota. 4 km przed celem pilot bombowca przenoszącego Mistela schodził na wysokość 800 m, zaczynał nurkować pod kątem 30 stopni z prędkością 650 km/h. Po odłączeniu bezzałogowa bomba trafiała w cel dzięki autopilotowi. Za pomocą tej broni próbowano zniszczyć m.in. most w Warszawie.

Wielu historyków uważa, że wypowiedzenie wojny Stanom Zjednoczonym było jednym z największych, jeśli nie największym błędem III Rzeszy. Plan inwazji lądowej na Wielką Brytanię nie powiódł się, a ofensywa Operacji Barbarossa zatrzymała na przedpolach Moskwy. Mimo to 11 grudnia 1941 roku Niemcy rzuciły wyzwanie gigantowi zza oceanu. Czy w głowach nazistowskich strategów, to starcie mogło się zakończyć sukcesem? Jakie kroki ku temu celowi faktycznie podjęto? - pisze Marcin Makowski w artykule dla WP.

Mężczyzna uklęknął przed duchownym pośrodku celi. Gdy o. Władysław Lohn, jezuita, podał mu hostię, z oczu niemieckiego oficera popłynęły łzy. Chwilę później jego ciałem wstrząsnął spazmatyczny szloch. Życie religijne Rudolfa Hoessa, komendanta niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, zatoczyło krąg. Znów był katolikiem i jako katolik chciał umrzeć - pisze Robert Jurszo w artykule dla WP.

W czerwcu 1942 roku w więzieniu w Dreźnie zgilotynowano 12 żołnierzy "Czarnego Legionu". Członkowie tej liczącej zaledwie 100 osób grupy mieli działać zbrojnie ubrani w czarne mundury z przypiętymi do czapek odznakami trupich czaszek. Nie była to jednak formacja kolaborująca z Niemcami, a jedna z polskich organizacji podziemnych utworzona przez robotników w wielkopolskim Gostyniu - pisze Wojciech Königsberg w artykule dla WP.

Nienawidził Hitlera i dyscypliny wojskowej. Po bazie chodził w rozpiętej kolorowej koszuli, okularach przeciwsłonecznych i sandałach, a jego najlepszy przyjaciel był czarnoskóry. - Marseille wpadał w sam środek alianckiego szyku i zestrzeliwał maszyny jedną po drugiej. Brytyjczycy byli całkowicie zdezorientowani, nie mogli uwierzyć w to, co widzą. Stawiał im czoło nawet, gdy dysponowali miażdżącą przewagą liczebną. Wkrótce stał się słynny i jego messerschmitt z żółtą "14" na kadłubie budził wśród nieprzyjaciół przerażenie - mówi Colin D. Heaton, amerykański historyk wojskowości.

Można odnieść wrażenie, że niektóre dokumenty dotyczące II wojny światowej mogą nie być odtajnione nigdy, a przynajmniej jeszcze przez kilkadziesiąt lat. Dotyczy to tylko tych stworzonych nie przez służby wywiadowcze, lecz także przez tajne komórki ministerstw spraw zagranicznych i obrony. Powodem tego bywa ochrona wątpliwego dobrego imienia rządów i polityków, którzy z różnych przyczyn - a nie zawsze był to interes państwa - dopuszczali się zdrady sojusznika, a nawet zbrodni.

Winston Churchill obawiał się, że niemieckie rakiety V2, które spadały na Londyn, wywołają panikę, dlatego Brytyjczycy zdecydowali się na cenzurowanie informacji o atakach. Alianci nie chcieli dawać Hitlerowi przewagi psychologicznej. - Zobaczyłem coś w rodzaju małego atomowego grzyba - mówi John Malin, który w wieku 15 lat był świadkiem eksplozji rakiety.

Polscy piloci bombowców początkowo atakowali cele w okupowanej Francji i Holandii, jednak najtrudniejsze misje czekały na nich na niemieckim niebie - polskie dywizjony bombardowały m.in. Berlin. Przez cały czas szukano też nowych ludzi do załóg. Na ochotnika zgłaszali się kolejni piloci.

Wiadomość o napaści Polski na III Rzeszę trafiła do gazet na całym świecie. W taki właśnie sposób konflikt z Polską próbowała przedstawić propaganda III Rzeszy. - To klasyczny przykład podstępu obliczonego na zyskanie międzynarodowego poparcia. Pomógł on też Hitlerowi uwiarygodnić atak w oczach żołnierzy - mówi gen. Wesley Clark, były naczelny dowódca Połączonych Sił Zbrojnych NATO w Europie.

W ciągu dwóch dni od rozpoczęcia Operacji Uran, milion żołnierzy Armii Czerwonej przerwał niemieckie linie i okrążył wojska Hitlera oblegające Stalingrad. Niemcy stracili główne linie zaopatrzenia, szybko zaczęło im brakować jedzenia, paliwa i amunicji.

- Chodzi o ratowanie Niemiec. I o nic więcej - powiedział ze śmiertelną powagą pułkownik Claus von Stauffenberg do dr. Carla Goerdelera, który po zabiciu Adolfa Hitlera miał zostać kanclerzem III Rzeszy. To zdanie dokładnie oddaje motywy, którymi kierował się Stauffenberg dokonując dwa miesiące później zamachu na Führera. 21 maja 1944 roku młody pułkownik nie chciał słuchać o przekonaniach Goerdelera. Ratowanie Niemiec oznaczało dla niego m.in. utrzymanie Poznania i Gdańska w granicach Rzeszy. Dziś jest bohaterem Niemiec, a jego imię nosi ulica w centrum Berlina.

- We wrześniu 1939 roku wielu mieszkających w Polsce Niemców z radością i zachwytem witało wkraczające zwycięsko do polskich miast jednostki Wehrmachtu. Oto miał spełnić się sen o Tysiącletniej Rzeszy, rozciągającej swoje władztwo na całą Europę Wschodnią. Kilka lat później, wojska niemieckie przemieszczały się już w przeciwnym kierunku, ścigane przez Armię Czerwoną. Ci sami Niemcy, którzy wcześniej z radością fetowali zwycięską armię Trzeciej Rzeszy, teraz z przerażeniem obserwowali wycofujące się kolumny, które pozostawiały ich na pastwę sowieckiej nienawiści - pisze Robert Jurszo w artykule dla WP. - Każde miasteczko i każda wieś jest osobnym obozem koncentracyjnym dla Niemców - wspominała jedna z Niemek.

Po zakończeniu II wojny światowej Polacy walczący u boku zachodnich aliantów administrowali częścią brytyjskiej strefy okupacyjnej. Do 1947 r. część terytorium Niemiec kontrolowali żołnierze generała Maczka.

Bito się z fanatyzmem o każdą ulicę, każdy budynek i każde mieszkanie. Twierdza Wrocław (Festung Breslau) broniła się przez prawie trzy miesiące - najdłużej ze wszystkich miast III Rzeszy. - Niemcy stawiali niebywale zacięty opór. Duża część obrońców pochodziła bowiem z miasta. Walczyli nie za Führera i Rzeszę, ale za swoje domy i rodziny. Matki, żony i siostry, które chcieli uchronić przed gwałtami zdobywców - mówi brytyjski historyk Richard Hargreaves.

75 lat temu Sowieci dokonując zbrodni katyńskiej darowali życie 395 polskim jeńcom. Nie wiadomo, dlaczego to zrobili. Część z ocalonych życie zawdzięcza interwencji niemieckiej ambasady w Moskwie. Jednym z ocalonych był Zygmunt Berling, dowódca 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki i 1 Armii WP walczących u boku Sowietów.

Według szacunkowych danych, z terenu całej okupowanej Polski, w latach 1940-1945 powołano do armii niemieckiej prawdopodobnie około 450-500 tys. mężczyzn wpisanych na Volkslistę. 90 tys. z nich znalazło się później w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. - Powrót do tej tematyki w prasie lub opracowaniach naukowych zawsze nosił posmak sensacji i naruszania niechcianej, a nawet świadomie wypieranej ze świadomości zbiorowej części tradycji historycznej. Nawet dzisiaj, mimo pojawienia się kilku publikacji naukowych i wielu wspomnień, temat ten jest słabo znany w Polsce poza regionami, gdzie masowo odbywał się pobór do wojska niemieckiego - pisze prof. Ryszard Kaczmarek w artykule dla WP.

Wyniki badań opublikowane w tym roku w książce niemieckiej historyczki Miriam Gebhardt wskazują, że żołnierze USA zgwałcili około 190 tys. kobiet. Może to i stosunkowo niewiele przy "rekordowej" liczbie 2 mln zhańbionych przez Sowietów, ale sama ta informacja pokazuje, że zbudowany przez amerykańską wojenną propagandę wizerunek sympatycznego Jankesa, nie zawsze pokrywał się z rzeczywistością. Skalę gwałtów udało się poznać dzięki raportom sporządzonym przez duchownych. Określają one również wiek ofiar. Najstarsza miała 69, a najmłodsza 7 lat. Tego wszystkiego nie obejrzymy, ani "Szeregowcu Ryanie", ani w "Kompanii braci" - pisze Robert Jurszo w artykule dla WP.

Rząd USA nie przyjął statku z 937 żydowskimi uchodźcami z III Rzeszy. Franklin Delano Roosevelt okazał się nieugięty, mimo że żydowscy uchodźcy napisali do niego wstrząsającą prośbę o łaskę. Roosevelt uznał ich za "element niepożądany". Wielu z nich trafiło później do komór gazowych.