słowianie

Noc Kupały to stare słowiańskie święto, które jest obchodzone podczas najkrótszej nocy w roku. Nazywana jest też kupalnocką, palinocką i sobótką. Przez wiele osób mylona jest z Nocą Świętojańską, która wypada kilka dni później. Kiedy więc obchodzona jest Noc Kupały?

Historia Polski nie rozpoczęła się wraz z początkiem panowania Mieszka I. Plemiona słowiańskie zamieszkiwały terytorium obecnej Polski od setek lat. Chociaż nie były zjednoczone w jeden organizm państwowy, zbudowały setki grodów i wytworzyły charakterystyczną dla siebie kulturę. Wyjaśniamy, w jaki sposób plemiona polskie przeszły od organizacji plemiennych do pierwszego państwa, które zapoczątkowało istnienie Polski.

• Ślady obecności Słowian, skarb srebrnych monet i łaźnię legionistów znaleźli polscy archeolodzy
• Odkrycia dokonano w Novae w pobliżu miasta Swisztow w Bułgarii

• Zainteresowanie wśród miłośników wczesnej historii Polski zdobywa koncepcja tzw. Imperium Lechitów
• Zakłada ona, że Polska powstała już w starożytności i zajmowała potężny obszar Europy
• Zwolennicy tej teorii utrzymują, że toczyliśmy boje m.in. z Aleksandrem Wielkim i Juliuszem Cezarem
• Po bliższym przyjrzeniu się temu konceptowi okazuje się, że jest on pseudonaukowy

- Aktywiści zbierają pieniądze na otwarcie placówki
- Sawicki: Mitologia słowiańska nie pojawia się w szkołach
- Poszukiwania siedziby placówki trwają

Historycy nie są dziś zgodni co do tego, czy chrzest Polski miał miejsce w 966 roku. Mógł się odbyć kilka lat później, albo nawet wcześniej. Poza tym, powinno się mówić raczej o "chrzcie Mieszka", niż "chrzcie Polski". Wynika to z tego, że na nową wiarę nawrócił się tylko sam książę i jego najbliższe otoczenie. Natomiast chrystianizacja wsi przebiegała wolno i opornie. Chłopi często praktykowali dwuwiarę wedle zasady ''Panu Bogu świeczkę, a diabłu ogarek''. Duchowni skarżyli się też, że wierni bywają w kościele ''rzadko lub wcale''. Droga do chrześcijańskiej Polski była więc kręta i wyboista...

Współcześni Europejczycy wywodzą się od zaledwie siedmiu kobiet - wynika z badań profesora Bryana Sykesa. Większość współczesnych Polaków to potomkowie tylko jednej z nich. W kolejnych wiekach w DNA mieszkańców Polski pojawiały się geny pochodzące z różnych grup charakterystycznych dla innych narodowości. W szóstym odcinku programu "Historica" wyjaśniamy, z jakimi narodami spokrewnieni są Polacy.

O plemieniu Galindów wiemy bardzo niewiele, gdyż przed przybyciem Krzyżaków zostało najprawdopodobniej poddane eksterminacji przez sąsiednich Polaków, Jaćwingów oraz Skandynawów. Galindowie mieli często atakować położone na południe ziemie, znajdujące się pod władzą Piastów, przy czym jedna z takich wypraw, według legendy, zakończyła się w konsekwencji zagładą całego plemienia. Chociaż to Krzyżacy ostatecznie podbili ziemie pruskie, Polacy oddali im przysługę, wyniszczając Prusów w czasie cyklicznych wypraw - pisze dr Mirosław Rudnicki w artykule dla Wirtualnej Polski.

Jak wszystko w Rosji, nauki historyczne są uważane za mające służyć państwu, które decyduje o wszystkim. Jeżeli coś się państwu nie podoba, to naukowcy muszą się do tego dostosować. Oni od razu orientują się, o czym powinno się pisać, o czym milczeć, jakie rzeczy powinno się wyciągać. Nauczył ich tego okres Związku Radzieckiego - mówi prof. Władysław Duczko, archeolog, który 35 lat pracy naukowej spędził w Szwecji. W rozmowie z WP wskazuje również, że uznawanie 966 roku za datę chrztu Polski jest błędne. - W tej chwili większość historyków uważa, że to jest wymyślona data, skonstruowana przez średniowiecznych kronikarzy. Możliwy jest 968 rok, mogło to być też trochę później - wyjaśnia prof. Duczko.

Kronika "Gesta pontificum Cameracensium" podaje, że w roku 979 roku cesarz Otton II zebrał wojska i osobiście poprowadził je na wojnę przeciw Słowianom. Wrócił w grudniu - pokonany i nieskory do szykowania wyprawy odwetowej. Nastawienie to świadczy, że musiał doznać druzgocącej klęski. Wojowniczemu Ottonowi II już wcześniej zdarzały się przegrane, ale nigdy żadnej nie puścił płazem. Pokonał go prawdopodobnie Mieszko I. Aby obłaskawić gnieźnieńskiego władcę, uchronić cesarstwo przed dalszą wojną i uratować jeńców, wyciągnięto z klasztoru pierworodną córkę jednego z najważniejszych dostojników cesarstwa i oddano ją za żonę władcy Polan. Dzięki temu Mieszko I wszedł do grona najważniejszych ludzi ówczesnej Europy kręgu zachodniego - pisze Artur Szrejter w artykule dla WP.

Analizy DNA mitochondrialnego 43 osób żyjących na ziemiach polskich w okresie wpływów rzymskich i we wczesnym średniowieczu wskazują na ciągłość genetyczną w przypadku niektórych linii. "Nasze dane pokazują, że współcześni Zachodni Słowianie, wśród analizowanych Europejczyków, mają profil mtDNA, który jest najbardziej podobny do występującego u dawnych mieszkańców Europy Środkowej. Ta obserwacja wydaje się być w zgodzie z hipotezą autochtoniczną" - piszą autorzy badań.

Średniowieczni Słowianie w Hiszpanii, Afryce i na Bliskim Wschodzie? To nie żarty, we wczesnym średniowieczu pojawiali się tam całymi tysiącami. Wielu z nich czekał los pełen przygód i niebezpieczeństw. Tworzyli m.in. najbardziej cenione elitarne gwardie świata arabskiego - Saqāliba.

Słowianie od początku swojej aktywności politycznej, czyli od VI wieku, byli znani jako najeźdźcy, którzy w ciągu dwóch stuleci zajęli wielkie obszary Europy od Bałtyku po Kretę. Nie zawsze jednak zwyciężali, dlatego po przegranych bitwach wielu z nich trafiało na targi niewolnicze, których nie brakowało w Bizancjum, Italii czy państwie Franków. Jeńcy słowiańscy pojawili się wówczas na rynku w takiej ilości, że (jak twierdzi jedna z teorii językoznawczych) od razu powstało nowe łacińskie określenie niewolnika - sclavus, identyczne z nazwą Słowianina - Sclavus. Od tego słowa pochodzą dzisiejsze francuskie esclave czy angielskie slave - pisze Artur Szrejter w artykule dla WP.PL.

W mediach można spotkać się ze stwierdzeniem, że wiele miast wschodnioniemieckich zostało założonych przez Słowian, a dopiero potem zasiedlonych przez Niemców. Wymienia się na przykład Lubekę - "stolicę" późnośredniowiecznej Hanzy kupieckiej, a nawet Berlin, centrum życia politycznego i kulturalnego naszego zachodniego sąsiada. Czy jednak jest prawdą, że Niemcy "przyszli na gotowe" i nie musieli od podstaw budować potęgi tych miast? - pisze Artur Szrejter w artykule dla WP.PL.

Niewolnictwo kojarzy się ze skutymi łańcuchem Murzynami, pokonującymi sawanny Sudanu pod strażą arabskich łowców ludzi. Albo z portugalskimi statkami śmierci, pod pokładami których umierali Afrykanie w drodze na karaibskie plantacje. Nie kojarzy się natomiast z Polską czasów tak świetlanych postaci jak Mieszko I czy Bolesław Chrobry, gdyż w szkołach nie mówi się ani słowa o tym, że niewolnictwo było ważnym elementem gospodarki państwa wczesnopiastowskiego - pisze Artur Szrejter w artykule dla WP.PL.