prof. Sławomir Sowiński

Prof. Sławomir Sowiński w programie "Newsroom" WP ocenił, że kohabitacja pomiędzy prezydentem Andrzejem Dudą, a rządem Donalda Tuska będzie przypominała tę z lat 2007-2010, gdy rząd PO-PSL był zdany na współrządzenie z prezydentem Lechem Kaczyńskim. - Było trochę iskrzeń, ale była też współpraca - mówił ekspert. Wskazywał, że łatwiej będzie ona przebiegała na odcinku bezpieczeństwa i spraw socjalnych, a trudniej w kwestiach związanych z praworządnością. - Nie przesądzałbym, że czeka nas czas chaosu i politycznej walki. Będziemy świadkami rywalizacji i barwnych pojedynków na miny i słowa, ale wydaje mi się, że współpraca jest możliwa - oceniał prof. Sowiński. - Prezydent Andrzej Duda chce zaproponować wyborcom PiS inną wersję polityki prawicowej (...). Będzie chciał się różnić od PiS, zwłaszcza, gdyby PiS brnął dalej w grę na polaryzację - podsumował.

Wtorkowe obrady Sejmu śledziło aż 98 tys. Polaków. Ich wiodącym tematem było powołanie sejmowych komisji śledczych, mających rozliczyć rządy PiS. Z kolei PiS kontrował, że parlament, zamiast zajmować się politycznymi porachunkami, powinien zająć się sprawami zwykłych Polaków. Prof. Sławomir Sowiński, politolog z UKSW, mówił w programie "Newsroom" WP, że dopóki nie został powołany nowy rząd, Polska "jest pogrążona w stanie letargu, zamrożenia". - Trzeba powiedzieć PiS: rządźcie albo pozwólcie rządzić innym. (…) To jest podstawowe oczekiwanie wobec obecnego rządu Mateusza Morawieckiego. Wszystko inne jest polityczną rozgrywką - ocenił ekspert. Dodał, że koszty tego politycznego spektaklu dla Polski są stanowczo zbyt wysokie.

We wtorek lider Konfederacji Sławomir Mentzen zabrał głos w Sejmie na temat powołania komisji śledczych. Jego występ zebrał wiele pozytywnych recenzji. Dołączył do nich prof. Sławomir Sowiński, politolog z UKSW. - Spośród kilkunastu wypowiedzi posłów opozycji wystąpienie pana Mentzena zdecydowanie wybijało się in plus. Właśnie dobrze dobraną formą, komunikatywnością, swobodą wypowiedzi. (…) Widać, że jest to polityk dojrzały, świetnie przygotowany do wystąpień. (…) To pokazuje, że, po pierwsze, Konfederacja będzie się w tym Sejmie liczyć. Po drugie, że na scenę przebojem wchodzi nowe pokolenie - ocenił ekspert w programie "Newsroom" WP.

W "Debacie Politycznej" WP eksperci omawiali przyszłość premiera Mateusza Morawieckiego. Wskazywali, że jego czas może dobiegać końca. Prof. Tomasz Słomka zauważył, że Morawiecki wchodził do rządu, gdy był PiS potrzebny jako technokrata bez zaplecza politycznego, którym było łatwo sterować. Teraz, według eksperta, premier uważa, że stworzył własne zaplecze polityczne w partii i stał się samodzielnym graczem. - Ta kampania go pogrąża. On może stać się jej ofiarą - stwierdził, wskazując, że niektóre jego "histeryczne i nieracjonalne" wypowiedzi kłócą się z wizerunkiem technokraty. Z kolei prof. Sławomir Sowiński mówił, że premier źle wypadł w debacie TVP, powtarzając "partyjne skrypty wyborcze" PiS, a nie prezentując własną wizję. - PiS ma kilku kandydatów na premiera, po których mógłby sięgnąć. Ławka kandydatów w PiS jest dłuższa niż w PO. (…) Taka zmiana jest do wyobrażenia - podsumował.

W "Debacie Politycznej" WP eksperci oceniali poniedziałkowy występ lidera KO Donalda Tuska w wyborczym programie Telewizji Publicznej. - To nie poszło zgodnie z planem. Wyglądał na osobę zmęczoną, która weszła na podwórko wroga i nie wiedziała, jak ten wróg się zachowa (…). Pierwsza wpadka (z dźwiękiem - red.) wybiła go z pewnego rytmu - ocenił politolog prof. Tomasz Słomka. Z kolei prof. Sławomir Sowiński przewiduje, że nie najlepszy występ Tuska nie będzie miał większego znaczenia dla elektoratu KO. Zwrócił uwagę na inną kwestię. - Obecny i były premier zajmowali się rekonstrukcją dawnego sporu politycznego. Natomiast pozostali kandydaci rozmawiali z wyborcami. Opowiadali o Polsce, o przyszłości. (...) Ten impuls może rezonować i to może jakoś przyspieszyć zmierzch duopolu PiS-PO (…). Wyborcy zobaczyli anachronizm sporu PO z PiS - to już nie odpowiada na potrzeby wyborców - stwierdził politolog z UKSW.

Tuż przed wyborami w debacie publicznej pojawiły się głosy, że PiS "zrobi wszystko", by nie oddać władzy po wyborach. Goście "Debaty Politycznej" WP ustosunkowali się do tych pogłosek. Prof. Tomasz Słomka, politolog z UW, stwierdził, że bardziej niż interwencji wojska obawiałby się działania izby Sądu Najwyższego, która, jak mówił, "właściwie w całości jest stworzona przez prezydenta i neo-KRS". - Żołnierze mogą odmówić wykonania rozkazu, który jest niezgodny z prawem. Ja liczę na to, że sytuacji skrajnej ten mechanizm zadziała - mówił ekspert. Zgodził się z nim prof. Sławomir Sowiński. - Nikt w Polsce nie myśli o tym, żeby sięgnąć po rozwiązanie siłowe. Mamy profesjonalną armię, to jest niewykonalne - stwierdził. Zwrócił jednak uwagę na inne zagrożenie. - Są bardzo mocno rozpalone emocje. (…) Ktoś te wybory wygra, ale i ktoś te wybory przegra. Będzie olbrzymia fala frustracji i zawodu. Dobrze wiemy - wiedzieliśmy to w USA i w Brazylii - że ta fala nie daje się tak rozładować, ludzie nie godzą się łatwo z porażką. I będziemy potrzebowali bardzo odpowiedzialnych polityków i dziennikarzy po wyborach, którzy przekonają przegranych, by ten wynik zaakceptować - podsumował.

W "Debacie Politycznej" WP Michał Wróblewski pytał politologów - prof. Sławomira Sowińskiego (UKSW) i prof. Tomasza Słomkę (UW) - o rangę niedzielnych wyborów parlamentarnych. - Poza wyborami w 1989 r., tylko jedne były przełomowe - te w 2005 r. Wtedy scena polityczna się bardzo przemeblowała - ze sporu postkomunistycznego na spór postsolidarnościowy. Czy te wybory zakończą duopol PO-PiS, bo to byłby zasadniczy przełom? (…) Na razie się na to nie zanosi - ocenił prof. Sowiński. Z kolei prof. Słomka stwierdził, że uprawione jest porównywanie niedzielnych wyborów do tych 1989 r., ponieważ też są plebiscytarne, czyli sprowadzają się do pytania czy jesteś za określoną siłą polityczną, czy nie. - Ci wszyscy, którzy podnoszą ten argument, wskazują, że walczymy z czymś, co przypomina stary autorytaryzm. (…) Ja bym nie przesadzał z tym daleko idącym porównywaniem. (…) Jeżeli mówi się o walce dobra ze złem, to warto odnieść się do tych wyborów, które były naprawdę przełomowe pod tym kątem - ocenił. Zaznaczył jednak, że zbliżające się najbliższe wybory są bardzo ważne. - Waży się jaka będzie polska polityka zagraniczna (…), co będzie z praworządnością (…) i co stanie się z gospodarką. Pod tym względem będą one rzeczywiście przełomowe - podsumował.

Czy afera wizowa będzie punktem zwrotnym w kampanii wyborczej? - Myślę, że ta afera nie jest trzęsieniem ziemi, która wywróci sondaże i które zamyka obozowi władzy drogę do trzeciej kadencji. Pomijając kwestie merytoryczne, kampanijnie można powiedzieć, że epicentrum i zasadnicze znaczenie tej afery dla kampanii powoli mija. Za chwilę na agendzie pojawią się inne tematy, ale ta afera, co istotne dla opozycji, wywróciła PiS z rytmu - komentował w programie "Newsroom WP" prof. Sławomir Sowiński. - Na początku września PiS prowadziło ofensywę kampanijną, a teraz zostało zatrzymane. Ta afera dała opozycji chwilę oddechu. Opozycja może wygrać wybory nie takimi aferami, a opiekując się częścią marzeń i aspiracji, które w 2015 r. obudziło w Polakach PiS. Pytanie czy opozycja z tego skorzysta - dodał ekspert. Rozmawiał z nim Paweł Pawłowski.

Ryszard Petru i Artur Dziambor kandydują do Sejmu z list Trzeciej Drogi. - To ważny dla Trzeciej Drogi zabieg. To sięgnięcie po polityków emblematycznych. Ryszard Petru to były lider Nowoczesnej. Artur Dziambor jest emblematyczny dla Konfederacji. Trzecia Droga pokazała coś, czego do tej pory jej brakowało, czyli polityczny pazur, iskrę, gotowość nie tylko do defensywy, ale też gry na polu rywala - komentował w programie "Newsroom WP" prof. Sławomir Sowiński z UKSW. - Rywalem Trzeciej Drogi są Koalicja Obywatelska oraz Konfederacja. Sięgając po byłych polityków tej partii wchodzi się na ich pole. Trzecia Droga mówiła dotąd rzeczy, które brzmiały słusznie, ale nie było tam iskry, która pozwalałaby się przebić do większego grona wyborców. Do jednej trzeciej wyborców można dotrzeć dzięki iskrze, skandalowi, a tego Trzeciej Drodze brakowało. Sięgnięcie po polityków z przeszłością wywołuje sensację i zainteresowanie, co było Trzeciej Drodze potrzebne. Sobotnia konwencja Trzeciej Drogi to drugi oddech. Pytanie, czy będzie potrafiła za tym nowym otwarciem pójść i to wykorzystać, by uzyskać kilkanaście proc. 15 października, zdobyć trzecie miejsce i pokonać Konfederację - dodał. Z prof. Sowińskim rozmawiał Paweł Pawłowski.

Po co Prawu i Sprawiedliwości Robert Bąkiewicz na liście wyborczej? - Polityka to gra drużynowa. Abstrahuję od ocen moralnych, bo jestem sceptyczny wobec postawy Roberta Bąkiewicza, ale w polityce liczy się lojalność. Jeżeli nawet najbardziej problematyczny zawodnik okazał się lojalny wobec środowiska politycznego, to jest to sygnał dla całej reszty. Druga odpowiedź jest taka, że jednym z głównych konkurentów PiS-u nie jest PO, tylko Konfederacja. To walka o elektorat narodowy i konserwatywny. Robert Bąkiewicz ma być odpowiedzią, by przejąć część elektoratu Konfederacji w okręgu radomskim. PiS-owi zależy, by był to plebiscyt, a nie wybory. Temu też służą kontrowersyjne kandydatury. Mi się to nie podoba i wolałbym, by takich osób w polskiej polityce nie było - mówił w programie "Newsroom WP" politolog prof. Sławomir Sowiński. Na listach PiS znalazł się również Łukasz Mejza. - Tego zupełnie nie rozumiem. Jest to dla mnie zastanawiające. Uważam, że to wyborczy błąd. Oceny moralne są z mojej strony negatywne. Z rachuby politycznej też nie sądzę, by pan Mejza zdobył dużą liczbę głosów dla PiS-u. Jest kłopotem wizerunkowym - dodał ekspert. Rozmawiał z nim Paweł Pawłowski.

- To jest pewien rodzaj fortelu politycznego, który próbuje zastosować Prawo i Sprawiedliwość. (…) Instytucja referendum jest przewidziana do podejmowania decyzji o dziejowym znaczeniu. (…) Obóz władzy tę intuicję konstytucji zupełnie zignorował - stwierdził w programie "Newsroom" WP politolog prof. Sławomir Sowiński. Ekspert uważa, że PiS wybrał to rozwiązania, ponieważ ocenił, że nie jest w stanie po raz trzeci z rzędu wygrać wyborów w ramach "klasycznej kampanii", skoncentrowanej wokół oceny dokonań rządu i propozycji na przyszłość. - PiS proponuje w zamian alternatywną rozgrywkę na abstrakcyjnym, nie związanym z realnymi problemami (Polski – red.), torze przeszkód. Od strony ustrojowej oceniam to bardzo negatywnie. Natomiast nie wydaje mi się, żeby to była recepta na sukces. Po pierwsze, wyborcy są zmęczeni partią rządzącą. Po drugie, nie do końca ufają politycznym królikom wyciąganym z kapelusza, jak to referendum - podsumował Sowiński.

- To, co w ostatnich dniach robi Tusk, można nazwać próbą zdekodowania czy też zdekonstruowania politycznego konceptu PiS, jakim jest referendum w sprawie migracji. (…) PiS dąży do tego, żeby wybory zamienić w plebiscyt na temat bezpieczeństwa i migracji. (…) Tusk, poruszając się na pograniczu populizmu, próbuje wykazać, że PiS toczy grę i jego polityka (w kwestii migracji - red.) jest iluzją, bo przecież jednocześnie otwiera drzwi dla migracji - ocenił prof. Sławomir Sowiński, politolog z UKSW, w programie "Newsroom" Wirtualnej Polski. Ekspert uważa, że w tej materii Tusk odniósł sukces, bo ostatecznie PiS musiał się wycofać z rozporządzenia mającego ułatwiać procedury wizowe imigrantom. - Tusk pokazał skuteczność i wykazał PiS niekonsekwencję - zaznaczył politolog. Prof. Sowiński zaznaczył jednak, że Polska tak czy inaczej musi przemyśleć swoją politykę migracyjną, ponieważ - jak jednoznacznie wskazuje demografia - jest ona konieczna dla naszej gospodarki.

Mateusz Morawiecki i Beata Szydło mają stać na czele najbliższych akcji wyborczych Prawa i Sprawiedliwości. - Myślę, że to metoda prezesa Kaczyńskiego, by stosować wewnętrzną konkurencję między politykami. To mobilizuje polityków do dodatkowego wysiłku. Pytanie, na ile ich zaplecze polityczne będzie mogło ze sobą współpracować - komentował w programie "Newsroom WP" prof. Sławomir Sowiński. - W tej kampanii działacze PiS-u zobaczą kto ma największy potencjał, żeby zastąpić prezesa Kaczyńskiego. Jest też kampania prezydencka. Dziś żyjemy parlamentarną, ale jak popatrzymy na polską politykę szerzej, to widać, że kluczowe zmiany polityczne dokonują się na skutek wyborów prezydenckich. Prezydenci otwierają nowe polityczne epoki - dodał.

Do wyborów jeszcze ponad pół roku, ale kampania wyborcza już trwa. Podczas weekendowego spotkania z wyborcami premier Mateusz Morawiecki 36 razy wspominał o Donaldzie Tusku lub Platformie Obywatelskiej. Podobnie Donald Tusk mówi na swoich spotkaniach o liderach Prawa i Sprawiedliwości. - To nie jest nic nowego w polskiej polityce już od prawie 20 lat, że ci najwięksi aktorzy polityczni próbują sprowadzić pojedynek wyborczy do duopolu partyjnego. Kampania negatywna to stały fragment gry. Od tego się wybory zaczyna. Inaczej niż w poprzednich latach będą też trzeci i czwarci - komentował w programie "Newsroom" WP prof. Sławomir Sowiński. - Współdziałanie Szymona Hołowni i Władysława Kosiniaka-Kamysza też ma spory społeczny odbiór. W tej chwili to nie będzie walka tych dwóch najsilniejszych. Częstotliwość, z jaką premier Morawiecki atakował Donalda Tuska, jest jednak zaskakująca nawet jak na polskie reguły i standardy duopolu. PiS poszło do tego etapu kampanii nieprzygotowane, z biegu, szybciej niż było to planowane. Gdy ogłoszono nowy etap kampanii, nie było tam nowych elementów. PiS przygotował nas do tego, że zaczyna kampanię z przytupem. To nie jest podobne do metod PiS. To przedwczesny i wymuszony start przez aktywność konkurencji. Zobaczyliśmy w pierwszym szeregu premiera Morawieckiego i panią premier Szydło. To też jest zaskakujące - dodał ekspert.

Zachodnie media opisały arabskie dochody europosła PO Radosława Sikorskiego. Czy polityk staje się balastem dla partii? - Z jednej strony trudno doszukiwać się deliktu politycznego czy prawnego. Pan minister Sikorski od dawna te dochody oficjalnie zgłaszał w odpowiednich sprawozdaniach i odprowadzał podatki. Każdy może zajrzeć do sprawozdań finansowych polityków. - komentował w programie "Newsroom WP" prof. Sławomir Sowiński z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. - Nie zmienia to faktu, że czynny polityk, dobrze opłacany, trudni się doradztwem dyplomatycznym podmiotów wewnętrznych. To budzi wątpliwości. Pojawiają się pytania o konflikt interesów. Politycy czynni powinni się powstrzymać od takiej działalności. Czy to szkodzi PO? Chyba nie. Ta sprawa, podobnie jak kilka efektownych wystąpień w mediach społecznościowych, stawiają pod znakiem zapytania jego ewentualny powrót do ważnych urzędów, gdyby opozycja wybory wygrała. Myślę, że to bardziej problem Sikorskiego niż opozycji - dodał.

Jarosław Kaczyński mówił na ostatnich spotkaniach ze zwolennikami o walce rządu z inflacją, która wciąż jest na wysokim poziomie. Prof. Sławomir Sowiński uważa, że lider partii rządzącej próbuje rozmyć ten problem w swoich wypowiedziach. - Nie sądzę, żeby z tematu inflacji PiS chciał zrobić główny motyw swojej opowieści wigilijnej. To będzie raczej opowieść o dobrym obozie władzy, który walczy z zagrożeniami i próbuje reprezentować punkt widzenia swoich wyborców w złym i niedobrym świecie - mówił politolog w programie "Newsroom" WP. Prowadzący rozmowę Mateusz Ratajczak przypomniał słowa Jarosława Kaczyńskiego, który mówił o lekarzach, którym zależy głównie na pieniądzach. - Słuchałem tej wypowiedzi. Kaczyński zdaje sobie sprawę, że te jego polityczne gawędy są uważnie słuchane i odbierane jako otwieranie kolejnych nowych frontów. Wyobrażam sobie, że może być to próba budowania napięcia i powrotu do igrzysk. Pamiętajmy, że gdy rosną ceny chleba, to każda władza chce wywołać igrzyska. To metoda nieskuteczna. To PiS-owi nie pomaga - ocenił politolog. Prezes PiS mówił również o możliwej wojnie domowej i pacyfikacji prawicy, gdyby obecna opozycja wygrała przyszłoroczne wybory. - Jedną z kluczowych spraw przy tych wyborach i tym, co być może przesądzi o wyniku, będzie mobilizacja bądź demobilizacja elektoratu. PiS ma dużą głębię, jeżeli chodzi o grono wyborców, do których próbuje dotrzeć, ale nie wszyscy ci wybory są zmobilizowani. Część tych wyborców przez ostatnie trzy lata mogła poczuć się PiS-em rozczarowana. To będzie przekaz czasem na granicy alertu czy przestrzegania przed bezwzględnością opozycji, by obudzić wyborców PiS. Jeżeli mówimy, że wyborcy PiS to seniorzy, to obecnie to 8 mln wyborców, a jeśli mówimy, że ci wyborcy mieszkają poza większymi miastami, to połowa polskich wyborców mieszka w miejscach do 20 tys. mieszkańców. To próba obudzenia ich - skomentował politolog.

W Zjednoczonej Prawicy trwa coraz ostrzejszy spór między ministrem Zbigniewem Ziobrą a premierem Mateuszem Morawieckim. Na ile koalicja PiS i Solidarnej Polski jest zjednoczona? Mateusz Ratajczak pytał o to w programie "Newsroom" WP prof. Sławomira Sowińskiego, politologa z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. - Już tylko możliwość realizacji interesów łączy te dwa ugrupowania. A ponieważ jest to możliwość jedyna, to są na siebie skazani. Z tego konfliktu wewnętrznego robią niezły użytek, bo to trwa już parę lat - stwierdził prof. Sowiński. Czy Kaczyński zdecyduje o wyrzuceniu Ziobry z rządu i list wyborczych? - Można tworzyć coś, co uważane jest za koalicję i współrządzić, ale nie da się w taki sposób wspólnie przeprowadzić kampanii wyborczej, stworzyć porywającego programu i znaleźć nową jakość. Podejrzewam, że koalicja się zakończy, ale będzie to raczej bliżej marca lub kwietnia. Chyba, że ta gra, którą prowadzą Kaczyński i Ziobro, wymknie się spod kontroli - stwierdził ekspert.

70 proc. wyborców Zjednoczonej Prawicy chce dalej koalicji Prawa i Sprawiedliwości z Solidarną Polską. Tak wynika z sondażu przeprowadzonego na zlecenie Wirtualnej Polski. Pomimo tarć w koalicji, jej wyborcy chcą, by dalej trwała. Mateusz Ratajczak w programie "Newsroom WP" pytał o to prof. Sławomira Sowińskiego z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. - Wyborcy Zjednoczonej Prawicy są na ogół zmobilizowani, są wierni swoim politykom. Pamiętają, co działo się w Zjednoczonej Prawicy po 2010 r., kiedy wyszło z niej środowisko Solidarnej Polski. Było poczucie, że podziały prawicy szkodzą. Wyborcy się tego obawiają. Myślę, że politycy prawicy to wiedzą. Mamy do czynienia z dość zdumiewającym, ale jednak spektaklem politycznym, obliczonym trochę na to, żebyśmy w poniedziałek rano rozmawiali o tym, a nie o opozycji oraz by wyborca zobaczył silne osobowości. Ten konflikt to niewątpliwie zapowiedź tego, że przed PiS-em, prędzej czy później stanie pytanie, kto będzie nim kierować po odejściu Jarosława Kaczyńskiego - ocenił prof. Sławomir Sowiński. Czy Zbigniew Ziobro ma szansę przejąć przywództwo po prezesie PiS? - Myślę, że siebie tam widzi. Jak popatrzymy na tę ławkę pretendentów, to nie jest teraz zbyt długa. Zbigniew Ziobro próbuje się wśród nich zaprezentować. O to idzie walka. Gdyby Zjednoczona Prawica, nawet jeśli wygra wybory, ale nie była w stanie stworzyć własnego rządu po 2023 r., to pytanie o polityczne przywództwo stanie z całą mocą - stwierdził politolog.