pieniądze z kpo

Dlaczego praworządność była tak ważna przy odblokowaniu środków z KPO dla Polski? To pytanie Paweł Pawłowski zadał swoim rozmówcom. - Wskutek pandemii i przestojów gospodarczych niespotykanych w naszych czasach państwa znalazły na to sposób, uzgadniając, że w ramach Unii Europejskiej będą miały znacznie silniejszą pozycję, jako negocjujący dużą pożyczkę na wsparcie gospodarek – tłumaczył prof. Robert Grzeszczak, kierownik Centrum Badań Ustroju Unii Europejskiej WPiA UW. - Stworzono specjalny fundusz z różnymi strumieniami finansowymi. By mogły one być uruchomione, musiały być zatwierdzone w ramach jakichś pomysłów. To są Krajowe Plany Odbudowy i każdy kraj członkowski ma taki plan opracowany – dodał prof. Grzeszczak. Jak tłumaczył gość Pawła Pawłowskiego, obowiązywały pewne warunki i zasady, które są tzw. kamieniami milowymi. - W Polsce i na Węgrzech kamieniami milowymi było przywrócenie niezależnego sądownictwa, wykonanie wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zaprzestanie prześladowania sędziów za przestrzeganie prawa UE, wycofanie się z pewnych zmian ustawowych, m.in. kagańcowej, tej dyscyplinującej sędziów – wyliczał ekspert. - Spełnienie tych kamieni milowych było warunkiem, by móc zacząć aplikować o pieniądze w konkretnych projektach – dodał. Jak przyznał, na początku nic się nie działo, bo to rząd premiera Morawieckiego nie wykazywał woli załatwienia sprawy. – Nic się nie działo, nie występowaliśmy o pieniądze, więc sprawa była długo w zawieszeniu – podsumował gość WP. Sytuacja zmieniła się po wyborach. Nowy rząd zaczął podejmować konkretne działania dotyczące praworządności, co odblokowało miliardy złotych dla Polski. Materiał powstał we współpracy z Parlamentem Europejskim.

- Prawo i Sprawiedliwość rękami Zbigniewa Ziobry blokowało środki z Krajowego Planu Odbudowy, co nie pozostanie bez znaczenia dla Polski – skomentowała prof. Renata Mieńkowska-Norkiene z Uniwersytetu Warszawskiego, wskazując winnego opóźnień. Część krajów członkowskich już od dwóch lat inwestuje otrzymane środki. Polska ma na to czas do końca 2026 roku. - Bez renegocjonowania KPO, jeśli chodzi o możliwość przedłużenia wydatkowania środków, na pewno nie można mówić o tym, że damy radę wykorzystać wszystko. My nie możemy domagać się, tylko dlatego, że przez 8 lat mieliśmy populistyczny i antyeuropejski rząd, innego traktowania niż pozostałe państwa europejskie – skomentowała ekspertka. Do Polski trafiło właśnie 27 mld zł. To największy w historii przelew z Unii Europejskiej. Na co oprócz ochrony zdrowia będą przeznaczone te pieniądze? - Po pierwsze mamy duży blok nazwany "zieloną ścieżką rozwoju". Chodzi o energetykę i ekologiczne ogrzewanie budynków. Druga rzecz to cyfrowe technologie – szybki internet, poprawa tej infrastruktury w szkołach. Dalej sprawna i nowoczesna ochrona zdrowia - to wszystko to są takie namacalne inwestycje, z których obywatel Unii będzie mógł korzystać – wyliczyła prof. Małgorzata Molęda-Zdziech, socjolog z SGH. Przy okazji rozmówczynie Pawła Pawłowskiego zwróciły uwagę na to, że "ciągle mamy problem z komunikowaniem tego, co Unia Europejska robi dla Polski, ale również tego, co Polska robi dla Unii". Jak podsumowały ekspertki, środki z KPO to ogromny zastrzyk finansowy dla samorządów i wsparcie inwestycji, które normalnie by nie ruszyły.

Do Polski trafi 137 mld euro z Krajowego Planu Odbudowy i polityki spójności. Na te pieniądze Polska czekała od maja 2021 roku. Posłowie PiS twierdzą, że Brukseli wcale nie chodziło o kamienie milowe, które Warszawa musiała spełnić, aby otrzymać fundusze, tylko o zmianę rządów. - To jest oczywiście nieprawda, przecież cały pakiet naprawczy przedstawiony przez ministra sprawiedliwości idzie w zupełnie drugą stronę niż to, w jaki sposób Prawo i Sprawiedliwość zamierzało postępować po wyborach. To jest naprawdę dzień i noc - mówił w programie "Newsroom" Wirtualnej Polski dr Jarosław Kuisz. Redaktor naczelny "Kultury Liberalnej" podkreślał, że Polska otrzymała pieniądze z KPO, ponieważ "położono na stół projekty zmian, które i tak by nie powstały w czasach Prawa i Sprawiedliwości". Jego zdaniem, obecne zarzuty PiS "to są takie bajki". Prowadzący Patrycjusz Wyżga dopytywał, czy fakt, że pieniądze z KPO wpłyną do Polski, będzie napędem kampanii samorządowej obozu rządzącego. - To są środki, które jednak będą trafiać do samorządów, przedsiębiorców, do instytucji bardziej niż do pojedynczych wyborców. To nie jest aż tak perswazyjne - dodał Kuisz.