historia(strona 5/148)

1 sierpnia 1944 r., 77 lat temu na mocy decyzji Dowódcy AK gen. Tadeusza Komorowskiego "Bora", w Warszawie wybuchło powstanie. Przez 63 dni powstańcy prowadzili heroiczną i osamotnioną walkę z wojskami niemieckimi. Jej celem była niepodległa Polska, wolna od niemieckiej okupacji i dominacji sowieckiej.

Otworzyć drzwi, spojrzeć w lewo i prawo. Jeżeli nikogo nie ma na korytarzu, szybko do windy. Przy wyjściu z windy ta sama procedura. Ale bezpieczniej było używać schodów. Bill Biega wie, co mówi. Żyje dzięki temu, że zawsze planował drogi ucieczki.

Prosty szyld sklepowy, stworzony po najmniejszych kosztach, za pomocą pędzelka i farby, nie miałby szans na ocalenie, gdyby nie fantazja renowatora. I choć przez dekady zmieniały się branże w tym zakątku, znów na elewacji widnieje zaproszenie po spożywczy asortyment. Ale tymczasem zagnieździł się tam biznes, który oferuje ucztę, ale dla duszy.

Były redaktor naczelny "Le Figaro Magazine" Henri-Christian Giraud przypomniał kontrowersyjne ustalenia historyków. "Charles de Gaulle zawarł ze Stalinem tajny pakt, pomógł otworzyć drugi front walki z Niemcami daleko od granic Polski oraz wzmocnił partie komunistyczne po II wojnie" - powiedział w najnowszym wywiadzie.

Uczestnicy poznańskiego czerwca przyspieszyli koniec stalinizmu w Polsce i dojście Władysława Gomułki do władzy, nie mieli jednak szans na stworzenie stałego ruchu oporu. W 65 lat po tamtych wydarzeniach rozmawiamy z dr. Mikołajem Mirowskim, historykiem i publicystą, współpracownikiem Muzeum Historii Polski.

Niemieckie media opisały historię dzieci, które po wojnie były wysyłane do sanatoriów na terenie całego kraju. Dziś z relacji dorosłych już Niemców wynika, że w placówkach dochodziło do tortur i eksperymentów medycznych, które kończyły się tragicznie.

Kolegium IPN wybrało we wtorek kolejnego przewodniczącego. Prof. Wojciecha Polaka zastąpi na tym stanowisku prof. Tadeusz Wolsza. Kolejna kadencja Kolegium rozpocznie się 28 czerwca i potrwa rok.

Srebrne krzyżackie monety z lat 1414-1422, a także nieco późniejsze szelągi króla Kazimierza Jagiellończyka odkryli w lesie pod Toruniem poszukiwacze z grupy historyczno-eksploracyjnej "Weles". To już kolejne znalezisko na terenie Nadleśnictwa Cierpiszewo, gdzie w średniowieczu istniała przeprawa przez Wisłę.

O odbudowie Pałacu Saskiego w Warszawie mówi się od lat. Dyskusja na ten temat ponownie wróciła w połowie maja. Tym razem jednak wydaje się, że na słowach się nie skończy. Rzecznik prezydenta Błażej Spychalski przekazał, że do końca czerwca powstanie projekt ustawy ws. odbudowy Pałacu Saskiego.

"Ta ostatnia niedziela", "Tango Milonga", "Jesienne róże", "Pierwszy siwy włos" - te piosenki zna, dzięki przeróżnym remiksom, nawet młode pokolenie Polaków. Ich wykonawca, warszawiak z krwi i kości, miał też w repertuarze jedną z najbardziej warszawskich piosenek.

70 lat temu Chiny anektowały Tybet. Zachód zachwycił się tamtejszą egzotyką i przez wiele lat wypominał Chińczykom ich zbrodnie. Do czasu, gdy Chiny stały się bogate.

Historia zapamiętała go jako tyrana, żonobójcę, podpalacza i truciciela. Jednak czy naprawdę cesarz Neron był aż takim potworem? Większość informacji o nim pochodzi od nielubiących go historyków, piszących swoje relacje kilkadziesiąt lat po słynnym pożarze Rzymu.

Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN prowadzi dalsze prace w więzieniu przy ulicy Rakowieckiej. Teraz specjaliści prowadzą przeszukania terenu wokół pawilonu N, gdzie - jak wszędzie wokół więziennych bloków - w ziemi zakopywano ofiary wyroków śmierci.

Marzenie varsavianistów i miłośników historii miasta na wyciągnięcie ręki. Spacer po Warszawie z lat 1939-45 jest możliwy, trzeba tylko założyć wirtualne okulary.

Aż dwadzieścia wydarzeń związanych z rejonem miasta, który rozwija się w zawrotnym tempie i szybko przechodzi metamorfozy, szykuje się na Woli. To inicjatywa Stowarzyszenia Masław i "Tu było, tu stało" - internetowego projektu jednoczącego warszawiaków ciekawych historii, teraźniejszości i przyszłości przestrzeni miejskiej stolicy.

12 maja 1926 roku Józef Piłsudski zdecydował się przekreślić demokratyczną drogę Polski. Zwolennicy tego rozwiązania powiedzieliby, że ratował kraj przed endecką dyktaturą. Przeciwnicy, że napędzało go głównie własne ego.

To, co ukazało się podczas badania tomografem, wstrząsnęło naukowcami, pracującymi w ramach interdyscyplinarnego projektu. Na ekranie ukazała się maleńka stópka. Emocji było więcej, niż spotyka to rodziców, którzy pierwszy raz, dzięki współczesnym wynalazkom, widzą swoje potomstwo.

Urodził się 27 kwietnia 1873 roku we Wrocławiu. A potem zrobił światową karierę. Robert Wiene, dziś nieco zapomniany niemiecki reżyser filmów niemych i ojciec ekspresjonizmu w kinie, nie zostawił też żadnego śladu w swoim rodzinnym mieście.

To mogło wydawać się niemożliwe. We Wrocławiu wciąż trwa wojna, na ulicach rozgrywają się krwawe potyczki. Domy, zamienione w ruiny, są miejscami walk na śmierć i życie. W tym samym czasie buduje się już plan na nowe, polskie miasto. 20 kwietnia 1945 roku powołana została ekspozytura Zarządu Miasta Wrocławia.

Współczesne nam ataki na chrześcijańskie dziedzictwo w naszej ojczyźnie usiłują kwestionować wartości jakie stanowią o naszej polskiej i chrześcijańskiej tożsamości - mówił w środę metropolita poznański abp Stanisław Gądecki. Dodał, że po odrzuceniu Boga "zapanować może jedynie tyrania".