"Gazeta Polska" manipuluje danymi. Strach ma budować poparcie dla Kaczyńskiego

Okładka "Gazety Polskiej" budzi straszne skojarzenia z rasistowskimi ilustracjami z początku ubiegłego wieku. Brzydkie, złowrogo wyglądające twarze "obcych". Chorzy lub martwi ludzie na łóżkach. Do tego znak graniczy Unii Europejskiej, błyskawice i tytuły, które w sposób oczywisty mają wywołać emocje. Skojarzenia z propagandą mrocznych reżimów początku ubiegłego wieku nasuwają się same.

Zaraz na wstępie Grzegorz Wierzchołowski podkreśla, że Jarosław Kaczyński już w przeszłości przestrzegał przed chorobami przynoszonymi przez uchodźców, za co był krytykowany "na liberalnych salonach". Następnie autor przedstawia garść danych z najnowszego, rocznego raportu niemieckiego Instytutu Roberta Kocha (RKI), odpowiednika polskiego sanepidu. Dokument liczy 240 stron, a jak wiadomo, z pomocą statystyki można udowodnić wszystko.

Zapalenie wątroby, HIV i inne okropności

Jednym z przykładów podawanych przez "GaPol" jest zapalenie wątroby typu B. Według niemieckich danych w 2016 r. odnotowano 3006 przypadków, a dwa lata wcześniej zaledwie 755. Autorzy raportu podkreślają, że wzrost liczby zachorowań "może" wynikać z migracji, jednakże liczby te "mogą" także wynikać z poprawy systemu raportowania przez służbę zdrowia. Informacja jest więc nieco mniej jednoznaczna, niż przedstawia to prawicowy tygodnik.

Inne, przerażające informacje umieszczone w kontekście także zaczynają wyglądać nieco inaczej. Z gazety dowiadujemy się, że imigranci odpowiedzialni są aż za 40 proc. nowych przypadków HIV/AIDS wykrytych w Niemczech od 2015 r." To też dane z Biuletynu RKI nr 38/2016. Ale statystyka jest bronią obosieczną. Biuletyn RKI nr 29/2017, a więc najnowszy, przedstawia bieżącą sytuację w Saksonii. Wynika z niego, że odsetek nosicieli HIV wśród azylantów (0,3 proc.) jest znacząco niższy niż w całej, dorosłej populacji (0,8 proc.). Co więcej, najwięcej HIV przynoszą uchodźcy z Europy Wschodniej (0,8 proc.), a nie Syryjczycy (0,04 proc.)

Demagogia jest bronią obosieczną

Demagogia nie polega na kłamstwie, tylko na manipulacji informacjami prawdziwymi. "Gazeta Polska" cytuje niemieckiego lekarza wskazującego na choroby, które niemal zniknęły z kraju, a obecnie powracają. Przykładem jest świerzb roznoszony przez wszy. Liczba przypadków w latach 2013 – 2016 wzrosła niemal 30-stokrotnie. Tu pojawia się sugestia, że chorobę przynoszą uchodźcy podróżujący w jednym ubraniu.

Na pewno wielu z nich jest narażonych na wszawicę. Jednak można użyć innego, demagogicznego argumentu za zamknięciem niemieckich granic przed cudzoziemcami. Od lat mówi się o zagrożeniu epidemią wszawicy w Polsce. Liczba preparatów przeciwko pasożytom sprzedawanych w polskich aptekach liczona jest w setkach tysięcy rocznie. Jednak sugestia, że zarażone pasożytami polskie przedszkolaki przenoszą śmiertelną chorobę zostałaby uznana za oburzającą i obraźliwą – i słusznie.

Problem jest, ale nie w Polsce

Oczywiste jest, że wśród setek tysięcy migrantów są ludzie chorzy. To uciekinierzy przed wojnami, biedą, niedożywieniem. Ludzie osłabieni. Są wśród nich też złodzieje, sklepikarze, przestępcy, artyści i lekarze oraz ludzie o psychice złamanej przez tortury. To samo w sobie nie świadczy o niczym.

Prawdą jest także, że Niemcy miały ogromny problem z wielką falą przybyszów przekraczających granice w 2015 r. Służby bezpieczeństwa ostrzegały, że nie poradzą sobie z tak wielką rzeszą migrantów. Wpływ na wszelkie statystyki, te groźne, ale i te pozytywne, ma sama liczba migrantów.

Polsce jednak nie grozi wielka fala migracji. Nie jesteśmy krajem docelowym ani dla uchodźców, ani dla imigrantów zarobkowych, a wywołujący tyle kontrowersji mechanizm relokacji uchodźców z Włoch i Grecji mówi o 7 tys. ludzi. Dziwi więc kategoryczne stwierdzenie Grzegorza Wierzchołowskiego, że skoro Niemcy sobie nie poradzili, to Polacy też nie daliby sobie rady. Z milionem oczywiście, że nie, ale przy niewielkiej liczbie ludzi każdego można zbadać i sprawdzić zarówno pod względem bezpieczeństwa, jak i zdrowia.

Strach w służbie polityki

"GaPol" ma rację twierdząc, że Europa powinna studiować niemieckie dane i wyciągać wnioski. Tak, UE i wszystkie kraje członkowskie, także Polska, muszą się uczyć, aby nie powtarzać błędów. Każdy kraj może przy tym samodzielnie kształtować politykę imigracyjną.

O ile prawo międzynarodowe nakłada obowiązek udzielania pomocy uchodźcom, to Polska może zamykać granice przed pewnymi grupami imigrantów, a przed innymi otwierać – w zależności od potrzeb i politycznych decyzji. W artykule "Gazety Polskiej" nie chodzi jednak o to, aby jak najlepiej i najskuteczniej pomagać potrzebującym przy równoczesnym zadbaniu o interes kraju. Tekst jedynie podsyca lęk przed zagrożeniem, które w kontekście Polski jest po prostu nierealne, a prowadzenie gry politycznej w oparciu o strach i uprzedzenia nigdy dobrze się nie kończy.