Fundusze unijne na transport: kolej
Fundusze unijne pomagają modernizować i budować nowe linie kolejowe w Polsce. Na tory wjeżdżają nowoczesne, szybkie i ekologiczne pociągi. Efekty już są widoczne, ale nadal jest potrzeba dalszych działań.
Materiał powstał we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej ze środków Funduszu Rozwoju Regionalnego
Pieniądze na kolej
Największe pieniądze na kolej są w Programie FEnIKS. Czyli programie Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko. To ok. 23 mld zł. Pomogą w modernizacji linii kolejowych, remoncie infrastruktury, poprawie bezpieczeństwa i zakupie taboru kolejowego.
Są tu dwie pule pieniędzy - w sieci TEN-T i poza nią. Sieć TEN-T (Transeuropejska Sieć Transportowa) to projekt Unii Europejskiej. To nowoczesna i spójna infrastruktura transportowa, która łączy wszystkie kraje członkowskie. Obejmuje autostrady, kolej, porty oraz lotniska. Ma ułatwić przepływ osób i towarów w całej UE.
Instytucją, która finansuje projekty jest Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT). Wnioski mogą składać w szczególności Polskie Linie Kolejowe oraz jednostki samorządu. Aktualnie CUPT przyjmuje wnioski na projekty w sieci TEN-T – dotyczące budowy i modernizacji linii kolejowych (do 31.12.2024), budowy lub przebudowy dworców (do 30.06.2025) oraz kolejowych obiektów inżynieryjnych, np. kładek, mostów, przejazdów kolejowych (do 31.12.2024). Są to nabory skierowane do spółek z grupy PKP, które odpowiadają za infrastrukturę kolejową w Polsce. Podobny konkurs dla projektów poza siecią TEN-T w zakresie linii kolejowych, w tym kolei miejskiej trwa do końca 2024 r. Natomiast w 2025 roku skończy się nabór projektów doposażenia jednostek służb ratowniczych na kolei w pojazdy i/lub specjalistyczny sprzęt techniczny
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Kolej w Polsce Wschodniej
Sieć kolejowa w Polsce jest mniej rozwinięta na wschodzie kraju. Dlatego dodatkowe fundusze na poprawę tej sytuacji są zaplanowane w programie Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej (FEPW).
Na inwestycje przeznaczono ok. 3 mld zł. Z tych pieniędzy będą realizowane działania PKP S.A i PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. dotyczące linii kolejowych, sieci trakcyjnej, stacji kolejowych, kładek dla pieszych i przejazdów kolejowych, systemów sterowania ruchem i systemów informacji pasażerskiej. Zarządcy infrastruktury mogą składać wnioski do CUPT do 18 grudnia 2024 r.
Kolej w regionach
Nabory wniosków związane z infrastrukturą kolejową pojawiają się także w programach regionalnych. Mogą w nich brać udział regionalni zarządcy sieci kolejowej oraz jednostki samorządowe. Fundusze są przeznaczane na inwestycje oraz zakup taboru.
Koleje Małopolskie do końca listopada mogą wnioskować o budowę i wyposażenie zaplecza technicznego do obsługi taboru kolejowego w stacji Oświęcim. Zakup taboru kolejowego jest tematem naboru wniosków w programie regionalnym w województwie zachodniopomorskim.
Efekty są widoczne
1 566 km - to długość wybudowanych lub zmodernizowanych linii kolejowych w efekcie projektów realizowanych z dofinansowaniem unijnym w latach 2007-2013.
1 142 km - to długość linii kolejowych, które zostały przebudowane w Programie Infrastruktura i Środowisko w latach 2014-2020. W Programie Polska Wschodnia z kolei kluczowe kolejowe liczby to 540 km remontowanych torów, 100 zmodernizowanych przejazdów i 10 odbudowanych dworców. Te inwestycje powstały w latach 2014-2020.
7 526 – to liczba zakupionych i zmodernizowanych jednostek taboru kolejowego z funduszy unijnych na lata 2014-2020.
Wszystkie te liczby pokazują skalę inwestycji związanych z koleją. Jeśli dodamy do nich projekty, które będą zrealizowane do końca 2029 roku, to obraz polskiej kolei staje się coraz bardziej optymistyczny. Bez funduszy unijnych poprawa kondycji torów i pociągów trwałaby w Polsce zdecydowanie dłużej.
Materiał powstał we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej ze środków Funduszu Rozwoju Regionalnego