Niezwykłe odkrycie polskich archeologów po 50 latach
Polscy archeolodzy odkryli jedyną znaną z obszaru starożytnej twierdzy Legionu I Italskiego w Novae (Bułgaria) grecką inskrypcję mieszczącą jego nazwę.
Fragment tablicy naukowcy z Ośrodka Badań nad Antykiem Europy Południowo-Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego znaleźli wśród pozostałości po zabudowie twierdzy z czasów, kiedy stacjonował w nim VIII legion Augusta, z którym Cezar przekraczał Rubikon.
Oprócz tego wśród rumowiska odkryto wiele antycznych przedmiotów: lampy, naczynia szklane i ceramiczne, fragmenty przedmiotów z brązu.
- Mimo, iż lokalizacja Novae nigdy nie budziła kontrowersji, to po raz pierwszy od ponad 50 lat, od kiedy trwają tu polskie wykopaliska, ujrzeliśmy zapisaną po grecku nazwę Novae - wyjaśnia kierownik wykopalisk prof. Piotr Dyczek.
Zdaniem archeologa, odnaleziona inskrypcja ma ważkie znaczenie nie tylko dla dalszych badań w Nova; jest także istotnym świadectwem pisanym informującym o antycznych związkach ekonomicznych, poczuciu tożsamości i znaczeniu Novae w antycznym świecie.
- Nie tylko zobaczyliśmy na własne oczy nazwę naszego stanowiska zapisaną w antyku, ale dowiedzieliśmy się także, że w opinii najwybitniejszych obywateli Hellespontu, było to miasto budzące ich zachwyt - "najwspanialsze" - dodaje prof. Dyczek.
Z pierwszej analizy zachowanego tekstu wynika, że dotyczy on ufundowania posągu ważnej osobistości - ukazującego dowódcę legionu lub cesarza w zbroi przez mieszkańców Hellespontu (obecnie północno-zachodnia Turcja), w tym "pierwszego obywatela Ilionu", czyli Troi. W tekście napisano, że posąg powstał ku chwale "najwspanialszego miasta Novezyjczyków" i Legionu I Italskiego.
- Niezwykle rzadko, nawet na bardzo znanych stanowiskach odkrywa się inskrypcje, które potwierdzają ich antyczne nazwy, wszak była one wszystkim dobrze znane. Toteż odkrycie z Novae ma tym większe, wyjątkowe znaczenie, bowiem sam fakt podkreślenia odrębności lokuje Novae wśród najbardziej znanych miast antycznych - podsumowuje prof. Dyczek.