Historyczne osiągnięcie. Przeszczepili człowiekowi wątrobę świni

Pacjentem, którego poddano tej pionierskiej operacji, był 50-letni mężczyzna, będący w stanie śmierci klinicznej - donosi prestiżowe czasopismo naukowe "Nature". Zabieg ten został przeprowadzony za zgodą rodziny pacjenta.

Operację przeprowadził zespół lekarzy ze szpitala Xijing, w skład którego wchodzili Dou Kefeng, Tao Kaishan i Wang Lin. 10 marca przeszczepili oni biorcy, wątrobę świni o wadze 700 gramów. Cały zabieg trwał około dziewięciu godzin. Pacjent otrzymywał codziennie leki immunosupresyjne, a jego pierwotną wątrobę pozostawiono na miejscu.

Wątroba, którą przeszczepiono, pochodziła od miniaturowej świni Bama (Sus scrofa domestica). Została ona wyhodowana przez firmę Clonorgan Biotechnology z Chengdu w Chinach. W wyniku sześciu modyfikacji genetycznych, trzy geny białek znajdujących się na powierzchni komórek świni zostały zdezaktywowane, a wprowadzono trzy geny białek ludzkich. Celem tych zmian było zapobiegnięcie odrzutowi narządu przez organizm biorcy.

Świnia, od której pobrano wątrobę, została wyhodowana w specjalistycznym ośrodku wolnym od patogenów. Przeszła ona negatywne testy na obecność wielu patogenów, w tym Streptococcus suis, szczepu typu 2 Mycoplasma pneumoniae i cytomegalii świń.

Wątroba funkcjonowała normalnie

- Przeszczep został dzisiaj usunięty chirurgicznie - powiedział Dou Kefeng, jeden z chirurgów, który kierował przeszczepem w szpitalu Xijing Uniwersytetu Medycznego Sił Powietrznych w Xi’an, cytowany przez "Nature". - Nasze badanie właśnie zostało zakończone, a kolor i tekstura wątroby świni są ogólnie normalne - dodał.

Chirurdzy z Xijing poinformowali, że wątroba świni wydzielała dziennie ponad 30 mililitrów żółci, co oznacza, że funkcjonowała prawidłowo. Codziennie pobierano także próbki krwi i biopsje przeszczepu, aby szczegółowo ocenić odpowiedź immunologiczną, ryzyko infekcji i czynność wątroby.

Był to pierwszy pełen przeszczep do ciała biorcy wątroby świni. W styczniu zespół kierowany przez chirurga transplantologa Abrahama Shakeda z University of Pennsylvania w Filadelfii przeprowadził podobny eksperyment. Połączył klinicznie martwą osobę z genetycznie zmodyfikowaną wątrobą świni umieszczoną poza jej ciałem. Zdaniem chińskich specjalistów, przeszczepienie wątroby do wnętrza ciała dostarcza jednak więcej informacji niż takie podłączenie.

Świńska wątroba nie zastąpi ludzkiej, ale może pomóc

Cała procedura miała na celu sprawdzenie, czy genetycznie zmodyfikowane narządy świń będą mogły kiedyś zostać wykorzystane do transplantacji. W samych Chinach co roku setki tysięcy ludzi doświadcza niewydolności wątroby, ale w 2022 r. tylko około 6000 otrzymało przeszczep wątroby. W ciągu ostatnich kilku lat chirurdzy w Stanach Zjednoczonych przeszczepili serca świń dwóm żywym ludziom oraz przeszczepili serca i nerki kilku osobom uznanym za zmarłe z powodu braku funkcji mózgu. (21 marca media poinformowały o pierwszym przeszczepieniu pacjentowi nerki pobranej od genetycznie zmodyfikowanej świni - przyp. red.).

Jak podkreślają specjaliści, osoby klinicznie martwe są użytecznym modelem do oceny możliwości przeprowadzenia ksenotransplantacji u żywych osób, jednak dane, które uzyskuje się w ten sposób, są dość ograniczone. Przypominają, że gdy mózg przestaje działać, następują zmiany hormonalne. W przeciwieństwie do serca, które po prostu pompuje krew, wątroba wykonuje wiele złożonych zadań, co bardzo utrudnia jej przeszczepienie.

Wątroba wieprzowa może pełnić funkcję detoksykującą, ale wątpliwe, aby potrafiła wytworzyć szeroką gamę niezbędnych białek. Dlatego ksenoprzeszczepy wątroby są postrzegane głównie jako krótkotrwałe rozwiązanie dla osób z niewydolnością wątroby. Mogłyby umożliwić regenerację istniejącej wątroby danej osoby, na przykład po uszkodzeniach spowodowanych spożyciem alkoholu lub narkotyków, lub pozwolić zyskać na czasie w oczekiwaniu na dawcę "docelowej" wątroby.