Sondaż CBOS: Polacy nie są entuzjastycznie nastawieni do tzw. deklaracji wiary
Polacy nie są entuzjastycznie nastawieni do inicjatywy podpisywania przez część środowiska lekarskiego i studentów medycyny deklaracji wiary, w której lekarze (obecni i przyszli) uznają
pierwszeństwo prawa Bożego nad ludzkim oraz oczekują i domagają się wolności
w wykonywaniu czynności zawodowych zgodnie ze swoim sumieniem - wynika z sondażu CBOS.
Blisko trzy czwarte badanych (73 proc.) uważa, że nawet w tzw. sytuacji konfliktu sumienia lekarz, który ma określone kompetencje, nie może odmówić wydania skierowania na badania prenatalne, gdy istnieje podwyższone ryzyko wady genetycznej lub rozwojowej płodu. Prawie dwie trzecie ankietowanych (62 proc.) sądzi, że lekarz nie może odmówić wydania skierowania na zabieg przerwania ciąży, w sytuacji gdy kobietę, zgodnie z prawem, można do takiego zabiegu zakwalifikować.
Niemal trzy piąte respondentów (59 proc.) nie przyzwala na odmowę wykonania przez lekarza zabiegu zapłodnienia in vitro, jeśli para kwalifikuje się do takiego zabiegu, a tylko nieco mniejszy odsetek badanych (55 proc.) sądzi, że lekarz w sytuacji konfliktu sumienia nie może odmówić przepisania środków antykoncepcyjnych, jeśli nie ma ku temu przeciwwskazań zdrowotnych.
Ponad połowa Polaków (52 proc.) uważa też, że lekarz nie może, powołując się na własne sumienie, odmówić wykonania zabiegu przerwania ciąży w sytuacji, gdy prawo na to zezwala.
Przyzwolenie Polaków na odmowę przez lekarza podjęcia omawianych działań medycznych, gdy są one niezgodne z jego sumieniem, ale prawnie dopuszczalne, kształtuje się na poziomie od 12 proc. (w odniesieniu do wydania skierowania na badania prenatalne, w sytuacji gdy istnieje podwyższone ryzyko wady genetycznej lub rozwojowej płodu) do 32 proc. (jeżeli chodzi o wykonanie zgodnego z prawem zabiegu przerwania ciąży).
Większość respondentów – nierzadko bez względu na własne poglądy moralne czy zaangażowanie religijne – uznaje za niedopuszczalną odmowę przez lekarza podjęcia określonych działań medycznych, gdy są one niezgodne z jego sumieniem, ale prawnie dopuszczalne. Jeszcze mniej społecznego zrozumienia budzi kwestia klauzuli sumienia farmaceutów, zgodnie z którą, kierując się własnym sumieniem, mogliby oni odmawiać realizacji recept, na przykład na środki antykoncepcyjne.
Badanie "Aktualne problemy i wydarzenia" przeprowadzono metodą wywiadów bezpośrednich wspomaganych komputerowo (CAPI) w dniach 5–11 czerwca 2014 roku na liczącej 1044 osoby reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.