Prezydent odznaczy bardów "Solidarności"

Wśród odznaczanych w środę i w czwartek w Szczecinie i Gdańsku będą m.in. przedstawiciele Wolnych Związków Zawodowych, twórcy prasy podziemnej, uczestnicy strajków w Lublinie i Świdniku, członkowie Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w stoczni Gdańskiej i Międzyzakładowego Komitetu Robotniczego w Szczecinie oraz doradcy i prawnicy wspomagający strajki.

Odznaczeni zostaną m.in. pierwszy przewodniczący komitetu strajkowego w czasie protestów kolejarzy w Lublinie Czesław Niezgoda; związani z biuletynem strajkowym - Mirosław Chojecki, Ewa Milewicz i Konrad Bieliński; działacz Roman Bartoszcze i nieżyjący już dziennikarz radiowy Andrzej Jeleński. Wśród trzech osób, które otrzymają Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski, pośmiertnie wyróżniony zostanie mec. Władysław Siła-Nowicki.

Podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Ewa Junczyk-Ziomecka wskazywała, że polityka przyznawania przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego odznaczeń polega nie tylko na uhonorowywaniu zasłużonych, dotychczas często anonimowych bohaterów, ale także na odbieraniu odznaczeń przyznanych w PRL-u osobom tego niegodnym.

Przypomniała, że prezydent pozbawił już odznaczeń dwie osoby: prokurator w czasach stalinowskich Helenę Wolińską-Brus, która m.in. wydała nakaz aresztowania gen. Emila Fieldorfa, "Nila", oraz funkcjonariusza Informacji Wojskowej w latach 40. Wincentego Romanowskiego, skazanego w 1998 r. na karę pozbawienia wolności za represje wobec działaczy podziemia niepodległościowego.

Dyrektor Biura Kadr i Odznaczeń Barbara Mamińska poinformowała, że w Kancelarii trwają prace nad pozbawieniem odznaczeń kolejnej osoby. Nie chciała ujawnić szczegółów m.in. ze względu na to, że sprawa dotyczy osoby żyjącej.

Na konferencji przypomniano, że orderów i odznaczeń państwowych nie mogą otrzymać nawet najbardziej zasłużone osoby, jeżeli piastują funkcje rządowe i parlamentarne oraz osoby, które zostały odznaczone w ciągu ostatnich trzech lat, a także uhonorowani Orderem Orła Białego, bowiem po tym najwyższym odznaczeniu nie można przyznać niższych. Wskazano, że jest to powód, dla którego odznaczeń nie mogliby otrzymać np. Anna Walentynowicz i Andrzej Gwiazda (uhonorowani już najwyższym odznaczeniem) czy Bogdan Borusewicz (marszałek Senatu).

Na pytanie dziennikarzy, czy prawdą jest, że wyróżniony nie zostanie Marian Jurczyk, przewodnicząca zespołu ds. opiniowania wniosków o nadanie odznaczeń Janina Jankowska powiedziała, że jego kandydatura "nie była brana pod uwagę, gdyż pełni on funkcje publiczne - jest prezydentem Szczecina".

Poinformowano również, że 1 września w Szymankowie na Pomorzu odbędzie się uroczystość wręczenia odznaczeń rodzinom kolejarzy i celników zamordowanych przez Niemców we wrześniu 1939 r. za to, że skierowali na boczny, "ślepy" tor niemiecki transport wojskowy. Dzięki temu polscy saperzy stacjonujący w Tczewie zdążyli wysadzić most na Wiśle i odciąć im drogę. W ocenie wielu historyków, w Szymankowie - niewielkiej miejscowości położonej na szlaku kolejowym Malbork - Tczew, 11 minut wcześniej niż na Westerplatte rozpoczęła się II wojna światowa. W imieniu prezydenta Krzyże Kawalerskie Orderu Odrodzenia Polski rodzinom 12 zamordowanych, których personalia udało się ustalić i odnaleźć ich bliskich, wręczy doradca prezydenta Jan Olszewski.