- Istotą tej nowelizacji jest przede wszystkim dostosowanie regulacji prawnych do zmieniającej się praktyki strategicznej i operacyjnej w zakresie obronności - powiedział szef BBN Stanisław Koziej.
- Warto zauważyć, że samo zjawisko wojny staje się dzisiaj coraz mniej jednoznaczne. Z tego powodu bardzo ważne jest precyzyjne zdefiniowanie terminu "czas wojny". Jeszcze niedawno, gdy była pisana konstytucja, było względnie jasne, kiedy wojna się zaczyna - kiedy granicę przekraczają wojska regularne agresora - i kończy. Dzisiaj zjawisko wojny jest bardziej rozmyte. Mamy do czynienia - jak obecnie w czasie kryzysu rosyjsko-ukraińskiego - z prowadzeniem działań poniżej progu wojny. Z tego powodu chcemy m.in. zdefiniować bardziej precyzyjnie konstytucyjną kategorię czasu wojny - dodał szef BBN.
Jak powiedział, czas wojny byłby określany przez prezydenta na wniosek Rady Ministrów, aby wszystkie podmioty, które mają określone powinności i zadania na czas wojny, wiedziały, kiedy ten czas się rozpoczyna i kończy.
- Konsekwencją tej regulacji jest potrzeba doprecyzowania innych rozwiązań dotyczących funkcjonowania państwa w czasie wojny - powiedział Koziej.
Kompetencje dowodzących
Prezydencki projekt proponuje doprecyzowanie kompetencji naczelnego dowódcy sił zbrojnych, będącego organem wykonawczym prezydenta w zakresie kierowania obroną państwa. Naczelnemu dowódcy byłyby podporządkowane wojska i jednostki organizacyjne niezbędne do prowadzenia operacji obronnej w razie zbrojnej napaści na terytorium RP.
Postuluje się także ustawowe określenie głównych zadań osoby wskazywanej przez prezydenta RP, na wniosek premiera, do mianowania na naczelnego dowódcę sił zbrojnych. Kandydat powinien m.in. uczestniczyć w ćwiczeniach i grach strategicznych, a także brać udział w procesie planowania operacyjnego użycia sił zbrojnych i przygotowania wojennego systemu dowodzenia.
W projekcie przewiduje się również poszerzenie kompetencji szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego na czas wojny, poprzez dodanie zadań dotyczących wsparcia prezydenta RP w kierowaniu obroną państwa.
Zapowiedzi nowelizacji
Prezydencka nowelizacja odnosi się do kilku ustaw, w tym ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP.
Wniesienie projektu do Sejmu prezydent zapowiedział 1 lipca. O konieczności doprecyzowania zasad i procedur systemu kierowania państwem na czas wojny Komorowski mówił w marcu podczas odprawy kierowniczej kadry MON i sił zbrojnych. Szef BBN przedstawiał założenia zmian przedstawicielom MON, w tym najwyższym dowódcom, ekspertom i parlamentarzystom.
