Mustafa al‑Hawsawi zostanie pokrzywdzonym ws. tajnych więzień CIA? 28 września sąd zdecyduje

W poniedziałek szczycieński sąd rozpatrzył zażalenie na postanowienie prokuratury.

Mustafa al-Hawsawi jest obywatelem Arabii Saudyjskiej, który od 2006 r. jest więziony w Guantanamo, gdzie trafił podejrzewany o przynależność do Al-Kaidy. W drodze do bazy wojskowej w Guantanamo al-Hawsawi miał być przetrzymywany w kilku tajnych więzieniach na terenie Europy, w tym w Starych Kiejkutach pod Szczytnem.

Czynności sprawdzające w tej sprawie prowadziła Prokuratura Apelacyjna w Krakowie, jednak odmówiła wszczęcia śledztwa w marcu 2014 r., dowodząc, że nie ma przesłanek, iż Mustafa al-Hawsawi był przetrzymywany przez CIA w Polsce. Wszczęcie śledztwa przez prokuraturę wiąże się z możliwością uznania Saudyjczyka za osobę pokrzywdzoną.

Na postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa zażalenie do Sądu Rejonowego w Szczytnie jako właściwego do rozpoznania zażalenia złożył pełnomocnik Saudyjczyka.

Sąd Rejonowy w Szczytnie na poniedziałkowym posiedzeniu wysłuchał stron. Pełnomocnik Mustafy al-Hawsawiego mec. Bogumił Zygmont mówił przed sądem, że decyzja prokuratury o odmowie wszczęcia śledztwa była przedwczesna. Wspierając się raportem Senatu USA z grudnia 2014 r., w którym wymieniony jest al-Hawsawi, twierdził, że Saudyjczyk nie tylko był w Polsce więziony, ale mógł być poddawany torturom.

Prokurator Prokuratury Apelacyjnej w Krakowie Katarzyna Płończyk mówiła, że "aby wszcząć śledztwo w sprawie musi być uprawdopodobnione podejrzenie popełnienia przestępstwa" - w konkretnym wypadku i na szkodę konkretnego człowieka. - My takich podstaw nie znaleźliśmy i dlatego odmówiliśmy wszczęcia śledztwa- podkreśliła prokurator.

Głos podczas posiedzenia zabrała także Kyra Hild, doradca prawny Redress, międzynarodowej organizacji pozarządowej działającej na rzecz ochrony praw człowieka. W imieniu organizacji domagała się przyznania statusu pokrzywdzonego Saudyjczykowi.

- Publiczne dostępne dowody, w tym informacje zebrane przez organy europejskie i międzynarodowe, a także dane lotnicze uzyskane przez szereg organizacji pozarządowych, zdecydowanie wskazują, że Mustafa al-Hawsawi był przez CIA potajemnie przetrzymywany w Polsce lub/i nielegalnie przewożony (...) w ramach tajnego programu przetrzymywania, przysłuchiwania i przekazywania osób podejrzanych - dowodziła przedstawicielka organizacji.

Domniemanie, że w Polsce - i w kilku innych krajach europejskich - mogły być tajne więzienia CIA, wysunęła w 2005 r. organizacja Human Rights Watch. Według niej takie więzienie w Polsce miało się znajdować na terenie szkoły wywiadu w Kiejkutach lub w pobliżu wojskowego lotniska w Szymanach na Mazurach. Polscy politycy wielokrotnie zaprzeczali, by takie więzienia w Polsce istniały.

W prowadzonym od sierpnia 2008 r. śledztwie (przedłużonym do 11 października) bada się, czy była zgoda polskich władz na stworzenie w Polsce tajnych więzień CIA w latach 2002-03 i czy ktoś z polskich władz nie przekroczył uprawnień, godząc się na tortury, jakim w punkcie zatrzymań CIA w Polsce mieli być poddawani podejrzewani o terroryzm. Status pokrzywdzonych w śledztwie mają trzy osoby, które twierdzą, że były przetrzymywane w Polsce: Saudyjczyk Abd Al-Rahim Al-Nashiri, Palestyńczyk Abu Zubaida i Jemeńczyk Walid bin Attash.

W styczniu ubiegłego roku krakowska prokuratura ujawniła, że w śledztwie zarzuty przedstawiono jednej osobie. Nie podano, ani kto to jest, ani kiedy zarzuty postawiono. Media podawały, że chodzi o b. szefa Agencji Wywiadu Zbigniewa Siemiątkowskiego.