IPN chce zbadać miejsca pochówków ofiar UB

Udało się znaleźć firmę dysponującą georadarem o odpowiedniej mocy. Urządzenia mniejszej mocy nie były w stanie odkryć szczątków ludzkich i poszukiwania prowadzone z ich użyciem byłyby wyrzuceniem pieniędzy w błoto - powiedział szef pionu śledczego IPN w Białymstoku Dariusz Olszewski.

Zaznaczył, że przeprowadzenie badań w ustalonym terminie zależne będzie od warunków pogodowych, bo np. gruba pokrywa śnieżna znacznie podniesie koszty badania gruntu przy użyciu georadaru. Wstępna zgoda na sfinansowanie tego badania z budżetu IPN już jest - dodał.

Teren aresztu śledczego w Białymstoku jest jednym z lepiej udokumentowanych miejsc egzekucji i pochówków ofiar białostockiego Urzędu Bezpieczeństwa.

Według Marcina Zwolskiego, historyka z białostockiego oddziału IPN, z najnowszych badań wynika, że w białostockim więzieniu wykonano ponad trzysta wyroków śmierci. Zwolski jest pewien, że jest tam przynajmniej kilka miejsc pochówku, choć do końca nie wiadomo, ile ofiar UB tam spoczywa.

To przede wszystkim osoby zamordowane na mocy wyroków sądowych, zamęczone w czasie śledztwa lub poległe w czasie obław na oddziały partyzanckie. W tym miejscu mogą być pogrzebane również zwłoki ofiar egzekucji z czasu wojny - uważa Zwolski.

Prokurator Olszewski dodał, jeśli miejsca pochówków zostaną zlokalizowane, to ekshumacja może pozwolić jeśli nie zidentyfikować ofiary zbrodni (to wymaga dużych nakładów finansowych na badania DNA), to przynajmniej godnie je upamiętnić.

Białostoccy prokuratorzy Instytutu prowadzą śledztwa związane z ofiarami zbrodni UB. Dotyczą one spraw zbrodniczych działań sędziów i prokuratorów, którzy orzekali wyroki śmierci (tzw. zbrodnie sądowe), a także przypadków znęcania się przez funkcjonariuszy służby więziennej i UB oraz w sprawie zabójstw na terenie aresztu. Na razie nikomu nie postawiono zarzutów.