W poniedziałek przypada 20. rocznica śmierci kard. Stefana Wyszyńskiego, a w tym roku również setna rocznica urodzin Prymasa Tysiąclecia.
Stefan Wyszyński urodził się 3 sierpnia 1901 r. w miejscowości Zuzela nad Bugiem. Po ukończeniu gimnazjum w Warszawie i Łomży wstąpił do Seminarium Duchownego we Włocławku, gdzie 3 sierpnia 1924 roku został wyświęcony na kapłana.
Po czterech latach studiów na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim na Wydziale Prawa Kanonicznego i Nauk Społecznych uzyskał stopień doktora. Po studiach udał się w podroż naukową po krajach Europy Zachodniej. Po powrocie do kraju został profesorem nauk społecznych w Wyższym Seminarium Duchownym we Włocławku; jednocześnie prowadził intensywną działalność społeczną wśród robotników Włocławka.
W okresie Powstania Warszawskiego ksiądz Wyszyński pełnił obowiązki kapelana grupy "Kampinos" AK, działającej w Laskach. Zaraz po zakończeniu działań wojennych wrócił do Włocławka i zaczął organizować Seminarium Duchowne, zniszczone w czasie wojny. W 1945 r. został rektorem uczelni i redaktorem tygodnika diecezjalnego "Ład Boży".
W 1946 r. papież Pius XII mianował księdza profesora Wyszyńskiego biskupem, ordynariuszem diecezji lubelskiej. 12 maja 1946 roku sakry biskupiej udzielił nominatowi na Jasnej Górze Prymas Polski August kard. Hlond. Po jego śmierci 22 października 1948 r. bp. Wyszyński został wybrany Arcybiskupem Gniezna i Warszawy i Prymasem Polski.
W swoim liście duszpasterskim pisał wtedy: Nie jestem ci ja ani politykiem, ani dyplomatą, nie jestem działaczem, ani reformatorem. Natomiast jestem ojcem waszym duchownym, pasterzem i biskupem dusz waszych, jestem apostołem Jezusa Chrystusa....
12 stycznia 1953 r. bp. Wyszyński został kardynałem, nie mógł jednak pojechać do Rzymu po kapelusz kardynalski, ponieważ nie otrzymał paszportu. Osiem miesięcy później (25 IX 1953) został aresztowany i wywieziony z Warszawy. Przebywał kolejno w Rywałdzie Królewskim koło Grudziądza, w Stoczku Warmińskim, w Prudniku koło Opola, w Komańczy w Bieszczadach. W tym ostatnim miejscu internowania napisany został tekst odnowionych ślubów Narodu (wygłoszone na Jasnej Górze 26 sierpnia 1956 roku jako Jasnogórskie Śluby Narodu). 26 października 1956 r. kard. Wyszyński został uwolniony.
W latach 1957-65 prymas prowadził Wielką Nowennę przed Jubileuszem Tysiąclecia Chrztu Polski. Na główne uroczystości milenijne (3 V 1966) pragnął przyjechać papież Paweł VI, jednak władze polskie pod wpływem decyzji z Moskwy, odmówiły papieżowi prawa przyjazdu.
18 stycznia 1965 roku kard. Wyszyński - w imieniu polskiego Episkopatu - wystosował głośne orędzie do biskupów niemieckich, które stało się symbolem pojednania: W tym ogólnochrześcijańskim, a zarazem bardzo humanitarnym duchu wyciągamy do Was nasze dłonie z ław kończącego się Soboru, udzielamy przebaczenia i prosimy o przebaczenie.
W latach 60. Prymas Polski czynnie uczestniczył w pracach Soboru Watykańskiego II; na jego prośbę Ojciec Święty ogłosił (21 XI 1964) Maryję Matką Kościoła.
Zmarł 28 maja 1981 r. w uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego. 31 maja na pogrzeb Stefana kard. Wyszyńskiego przybyły tysiące ludzi. Przyszli wierzący i niewierzący. Był to prawdziwie królewski pogrzeb, wyrażający szacunek i cześć dla Prymasa Tysiąclecia, którego nazywano Ojcem Narodu.
6 lutego 2001 r. w archikatedrze warszawskiej został zakończony diecezjalny etap procesu beatyfikacyjnego Prymasa Tysiąclecia. Zebrane dotąd akta, opatrzone stosownymi pieczęciami, zostaną teraz dostarczone do watykańskiej Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych. Zgromadzone przez diecezjalny Trybunał materiały zajęłyby pół wagonu pociągu do Rzymu - mówi ks. prałat Bronisław Piasecki, postulator procesu beatyfikacyjnego, w latach 1976-1981 kapelan kard. Wyszyńskiego.
Proces beatyfikacyjny kard. Wyszyńskiego rozpoczął się w 1989 r. Przez niespełna 12 lat członkowie Trybunału wykonali ogromną pracę. Spuścizna pisarska Prymasa Tysiąclecia liczy ok. 12 tysięcy dokumentów. Kilkunastu cenzorów analizowało ponad 70 tomów przemówień, listów, homilii.
Aleksandra Soroczyńska (WP)