prof. andrzej rychard

W programie "Newsroom" WP prof. Andrzej Rychard wskazał, że opóźnienie przekazania władzy nowej większości sejmowej może poważnie zaszkodzić Zjednoczonej Prawicy. - Nie tylko oni zyskują czas. Zyskuje go również opozycja, ponieważ może wyśmiewać się z tych nieudanych prób (tworzenia nowego rządu przez Morawieckiego - red.), zarazem mając okres, w którym już prawie są u władzy, ale jeszcze nie ponoszą odpowiedzialności za tę władzę. Może nie jest to komfortowa sytuacja dla opozycji, ale to jest ta druga strona - to przedłużanie niekoniecznie gra na korzyść układu rządzącego (…). To pokazuje przedłużający się proces erozji obecnego układu rządzącego - wskazał badacz. Dodał, że wizerunkowo niekorzystny będzie również fakt, iż ministrowie rządu, który najpewniej nie zyska wotum zaufania, otrzymają wielotysięczne odprawy.

Czy PiS ma szanse przejąć posłów z PSL-u? - Nie wiem, czy to zdolność koalicyjna PiS-u, bardzo w nią wątpię. PiS atakuje PSL, bo miał on różne zdolności koalicyjne w swojej historii. Liderzy PSL-u jednoznacznie mówią, po czyjej stronie jest rozstrzygnięcie, kto będzie premierem. Co do tego jest absolutna zgoda. Nawet jeżeli jacyś ludzie z PSL-u mogą mieć swoje "chcenia" lub "niechcenia", to PSL jednak jest także partią niezmiernie lojalną, gdy już dochodzi do rozstrzygnięć, a to jest ten okres - komentował w programie "Newsroom WP" prof. Andrzej Rychard. - Trzecia Droga ma silniejszą pozycję negocjacyjną niż moglibyśmy myśleć 4-5 tygodni temu, co wynika z rezultatu wyborczego, który wypadł bardzo dobrze. Rezultat po części wynika ze stabilnego elektoratu Trzeciej Drogi, a po jakiejś części może wynikać z głosowania taktycznego. Ile było głosów taktycznych, a ile osób głosowało na Trzecią Drogę z powodów zasadniczych, to częściowo będziemy mogli się przekonać szacując tę grupę w badaniach. O ile wiem, socjologowie przygotowują się do takich badań. Dla Trzeciej Drogi wynika postulat, by nie występowało tam puszenie się, bo dobrze jest sprawdzić z czego się ta pozycja wzięła - dodał.

Roszczeniowa twarz Lewicy w powstającym rządzie? - To nie jest dla niej do końca zwycięstwo. Jeżeli chodzi o budowę programu, zasługiwała na nieco więcej, bo miała jasny i klarowny program. O ile jednak zwycięstwo opozycji demokratycznej jako całości pokazało, że społeczeństwo się bardzo zmodernizowało, o czym PiS zapomniał i został w tyle, to Lewica poszła jeszcze bardziej do przodu niż reszta społeczeństwa i część potencjalnego elektoratu Lewicy - komentował w programie "Newsroom WP" socjolog prof. Andrzej Rychard. - Mogą być zbyt progresywni np. dla części bardzo tradycyjnego elektoratu Lewicy, który wywodzi się jeszcze z czasów PZPR-u. Oni nie byli zbyt podatni na progresywne obyczajowo hasła. Dla młodych progresywność Lewicy mogła być skażona obecnością przywódców, którzy pamiętają stare czasy. Lewica wybija się i bardzo spójnie szła z programem w nowoczesność. Może potrzebuje trochę więcej czasu na budowę elektoratu. Rozumiem rozżalenie. Wszyscy przedstawiciele opozycji demokratycznej rozumieją, że można mieć roszczenia, ale najważniejsze teraz to stworzyć sprawny rząd, by mógł podejmować pierwsze decyzje - dodał ekspert.

Nowy szef gabinetu prezydenta Marcin Mastalerek odgrywa coraz większą rolę w debacie publicznej. Skrytykował Jarosława Kaczyńskiego oraz zganił publicznie posła PiS za wypowiedź o Andrzeju Dudzie. - Marcin Mastalerek jest jedną z bardziej myślących osób w tym urządzeniu politycznym jakim jest PiS i jego obóz. Czy gra wyłącznie na wzmocnienie pozycji prezydenta Dudy, czy próbuje grać o swoją przyszłą pozycję - a ma moim zdaniem taką przyszłość - tego nie umiem powiedzieć. Być może on naprawdę myśli o swoich ambicjach politycznych. Jest jedną z bardzo niewielu osób PiS, które dostrzegły naturę porażki PiS - komentował w programie "Newsroom WP" socjolog prof. Andrzej Rychard. - On stwierdził, że PiS nie dostrzegł zmiany w społeczeństwie i ja też tak uważam. Śmieszą mnie te opinie, że PiS przegrał, bo miał złą kampanię. Miał kampanię perfekcyjną i uczciwą. Perfekcyjną, bo pokazywała jaki PiS jest dokładnie. I uczciwą, bo uczciwie pokazywała nieuczciwości PiS-u. Ta istota została jednoznacznie przez ludzi. PiS nie przegrał przez kampanię. PiS przegrał przez PiS i Mastalerek jest jedną z niewielu osób, która to dostrzega. W interesie PiS powinno być poddanie się refleksji. Mastalerek jest bystry i przenikliwy. On to dostrzega - mówił Rychard. Jak będzie rola Andrzeja Dudy? - Prezydent jest w takiej sytuacji, w której wybór zależy dokładnie od jego woli, przy założeniu, że występuje tam jakaś wola. Może robić różne rzeczy, bo nie jest ograniczony i powinien brać pod uwagę swoją polityczną przyszłość. Nie jest w jego interesie wetować wszystko przez 1,5 roku - dodał.

W kampanii dochodzi do coraz brutalniejszych sytuacji. Czy jest granica hejtu i ostrości kampanijnej? - Niestety, takiej granicy nie ma. Ona jest nieustająco przesuwana. Hejt może być jeszcze większy i obawiam się, że będzie, głównie ze strony PiS - komentował w programie "Newsroom" WP prof. Andrzej Rychard. - Przypuszczam, że efektem tego, niechcianym chyba przez PiS i opozycję, będzie to, że nie zachęci się nieprzekonanych, by poszli na wybory. Dostają sygnał, że polityka jest kompletnie oderwana od rzeczywistości. Widzą oskarżenia o niemieckość wobec tych, którzy tą niemieckością nie grożą. Mogą utwierdzać się w przekonaniu, że nie chcą w tym uczestniczyć. To jest największe niebezpieczeństwo. Nie tylko dla PiS, ale i dla opozycji. Być może PiS kalkuluje, by zdemobilizować część ludzi, którzy głosowaliby na opozycję. Opozycja z natury rzeczy nie potrafi, i dobrze, że nie potrafi, grać w tej samej lidze brudu i inwektyw, w której gra partia rządząca. Gra się toczy o wysoką stawkę. Ci niezdecydowani to bardzo różnorodna grupa - dodał ekspert, z którym rozmawiał Paweł Pawłowski.

W niedzielę, 1 października, odbędzie się Marsz Miliona Serc. Jakie będzie miał znaczenie dla dwóch ostatnich tygodni kampanii wyborczej? - Musimy pamiętać, że poprzeczka została postawiona przez Donalda Tuska bardzo wysoko. Jest określana przez samo hasło. Każda liczba, która nie spełni wymogu bycia milionem, może być uznana za brak sukcesu. 300-400-500 tys. może nie wystarczyć. Musi być wyraźnie więcej. To ambitny cel, zwłaszcza, że po stronie opozycji widać odmienność w stylu prowadzenia kampanii na tle PiS - komentował w programie "Newsroom" WP socjolog prof. Andrzej Rychard. - Opozycja ma potwornie wydolnego energetycznie lidera, ale czy coś równie energetycznego dzieje się na dole? Tego nie wiem. PiS ma lidera z gasnącą energią, ale Jarosława Kaczyńskiego zawsze będą słuchać. Gdy jego energia gaśnie, jest to uzupełniane tym, co dzieje się na dole. Spoty PO zaczęły pojawiać się dopiero ostatnio. PiS działa bardzo szeroko, nie mówiąc o licznych nieuczciwościach w trakcie tych wyborów, począwszy od finansowania, roli mediów i głosowania za granicą. Wybory to wszystko, co jest wokół, a PiS uczyniło ten kontekst nieuczciwym - dodał. Z ekspertem rozmawiał Paweł Pawłowski.

Na dobre rozpoczęła się kampania wyborcza przed październikowymi wyborami do parlamentu. PiS wciąż jeszcze nie ujawniło swoich list wyborczych, co nie przeszkadza partii w intensywnym działaniu. Jak zwracał uwagę w programie "Newsroom" WP prof. Andrzej Rychard, mimo aktywności, PiS ma duży "problem" z pokazaniem swojego potencjału. - To jest największy problem PiS i układu rządzącego. Nazwałbym go "zużyciem" i utratą możliwości opowieści i "narracji - mówił ekspert, wskazując na konkretny moment rozpoczęcia kryzysu. - Od marszu 4 czerwca, który był punktem zwrotnym, to konkurencja narzuca narrację, a zwykle było odwrotnie. Nic nie zadziałało. Koronnym przykładem jest "lex Tusk", powodujące ogromne zamieszanie w PiS - jedni mówią, że będzie w tej kadencji, drudzy, że nie. Wiążę tę utratę zdolności wyznaczania kolein sporu politycznego z pewnym osłabienie Jarosława Kaczyńskiego. Z różnych względów - wieku, może zdrowia, silnych napięć wewnątrz - nie ma takiej zdolności ogarnięcia tego wszystkiego. Im bardziej jej nie ma, tym bardziej słowa w kampanii są agresywne. Jest próba grania na idei bezpieczeństwa (...), ale z coraz mniejszą skutecznością - ocenił.

Socjolog Polskiej Akademii Nauk prof. Andrzej Rychard w programie "Newsroom" Wirtualnej Polski został zapytany m.in. o to, czy wierzy w projekt Suwerennej Polski. - To można rozpatrywać na kilku poziomach. Wierzę w to, że Solidarna Polska chciała znaleźć bardziej wyrazistą tożsamość, dlatego się przekształciła - stwierdził. - W moim przekonaniu symbolem tej wyrazistości jest flaga Unii Europejskiej niemieszcząca się w kadrze - powiedział ekspert i zaznaczył, że też zauważył, że Michał Woś w rozmowie z dziennikarzem WP za sobą miał flagę Polski oraz NATO. O brak unijnej flagi zapytał podczas wywiadu Mateusz Ratajczak. Wtedy wiceminister sprawiedliwości przysunął unijną flagę i stwierdził, że ta nie mieściła się w kadrze. - Jakoś ukradkiem w kąciku tego kadru zmieściła się tak, jakby była po to, aby ją wprowadzić do tego kadru na wyraźne życzenie. Była w pogotowiu - wskazał socjolog. - To jest wyrazisty program, który może znaleźć jakieś poparcie. Być może większe niż miała do tej pory Solidarna Polska, która była do tego czasu w zasadzie trochę bardziej radykalnym PiS-em. Teraz powstała partia, która jest wyraźnie antyunijna. To jest trzon tożsamości tego nowego tworu - stwierdził prof. Rychard.

TVN24 ujawniło, że Jan Paweł II jako kardynał Karol Wojtyła ukrywał przestępstwa seksualne popełniane przez duchownych. Czy Polska traci właśnie bohatera? Patrycjusz Wyżga pytał o to w programie "Newsroom WP" prof. Andrzeja Rycharda. - Nie. Moim zdaniem tego bohatera nie tracimy, ale na jego wizerunku pojawia się bardzo poważna rysa. Największym dramatem w tej całej historii dot. tego, że Jan Paweł II wiedział, jest przepaść między jego odwagą i nonkonformizmem ws. walki z komunizmem, a pełnym konformizmem jeżeli chodzi o dopasowanie się do mafijnych praktyk ws. pedofilii w Kościele. On milczał nie dlatego, że był złym człowiekiem. Tutaj działał jak cała reszta instytucji. Nie gorzej, dokładnie tak samo. Z jednej strony bohater, z drugiej strony człowiek wpasowujący się w milczące struktury. To jest problem, z którym musimy sobie poradzić - komentował prof. Andrzej Rychard. - Różnicowałbym wyjaśnienie i usprawiedliwianie. Takie były czasy. Tendencje w Kościele, by milczeć i nie wyciągać tych spraw na zewnątrz, dochodziły obowiązujące warunki historyczno-polityczne. Wyobraźmy sobie, co by było, gdyby Jan Paweł II w latach 70. rozpoczął walkę z pedofilią w Kościele. SB rzuciłaby się na Kościół. Były to działania nacelowane na ochronę przed zagrożeniem. To nie usprawiedliwia, ale to wyjaśnia, że do ogólnej tendencji milczenia dochodziła obawa przed zniszczeniem przez komunistów. O ile to wyjaśnia, a nie usprawiedliwia, to, co było w latach 70. i 80., to nie wyjaśnia to tego, co Jan Paweł II wiedział po upadku komunizmu. Nadal milczał - dodaj socjolog.

Środowisko dziennikarskie protestuje przeciwko propagandowej narracji mediów prorządowych ws. śmierci Mikołaja Filiksa, syna posłanki PO Magdaleny Filiks. TVP winą za śmierć chłopca obarcza opozycję. To reakcja na krytykę pracownika Radia Szczecin, który ujawnił, że dziecko posłanki padło ofiarą pedofila związanego z partią. - Doszło do brutalnej utarczki na temat tego, która partia zabiła Mikołaja - komentował w programie "Newsroom WP" prof. Andrzej Rychard. - Bardzo dobrze, że obudziło się środowisko dziennikarskie, gdy wiele instytucji związanych z mediami, kompletnie milczało. To, co zostało zrobione, poprzez ujawnienie danych tego młodego człowieka, nie ma nic wspólnego z wolnością mediów, a niektórzy przedstawiciele prawej strony medialnej próbowali tak tego bronić. (...) Ktoś, kto nazywa się dziennikarzem Radia Szczecin, nie powinien dalej być w tym zawodzie. Powinien coś powiedzieć, a on uważa, że zrobił dobrze. To jest taka tragedia, że nasze serca są za małe, by ją objąć - dodał.

Prezes PiS Jarosław Kaczyński podczas spotkań z wyborcami w Polsce wielokrotnie mówił, że opozycja jest w stanie sfałszować wybory. - Jeżeli się wprowadza z góry do dyskursu przedwyborczego pojęcie fałszowania wyborów jako czegoś, co może zrobić opozycja, to znaczy, że zaczyna się tak pomału, podskórnie oswajać społeczeństwo z samym procesem fałszowania - stwierdził w programie "Newsroom" WP prof. Andrzej Rychard, dyrektor Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. - No, bo jak opozycja może sfałszować, to my też sfałszujemy, po to, żeby opozycji fałsze nie były silniejsze, niż nasze fałsze, bo na górze muszą być nasze fałsze - mówił. Pytany przez prowadzącego program, jak będzie wyglądała kampania wyborcza, skoro już dzisiaj wyciąga się takie działa, jak możliwe "oszustwa wyborcze opozycji", odparł, że będzie polegała na "wyciąganiu różnych afer, istniejących lub nieistniejących". - To będzie kampania bardzo ostra, ale jednocześnie w tle tej kampanii będą przygotowania do tego: "a co się stanie, gdybyśmy jednak te wybory przegrali?". Myślę tu o obecnej władzy. A obecna władza tego typu ruchy wykonuje, przede wszystkim w swoim zapleczu biznesowym, żeby robić te wszystkie centralistyczne posunięcia, ustawiać swoich ludzi, gdzie tylko można i, krótko mówiąc, zbudować taki rodzaj imperium, że niekorzystny wynik wyborczy, całkowicie tego imperium nie zdewastuje - mówił gość programu "Newsroom". - PiS to nie tylko polityka, PiS to jest także wielki biznes, to są także ogromne liczby instytucji i instytutów powołanych przez PiS, a także cała sieć organizacji pozarządowych - zauważył i dodał, że będą one istnieć nawet po przegranych przez PiS wyborach. - Jedyna nuta optymizmu w tym budowaniu tego zaplecza jest taka, że oni może uznaliby te przegrane wybory, skoro budują sobie miejsca, gdzie mogliby się ewakuować. Krótko mówiąc, jest to bardzo sprawny organizacyjnie proces budowania ogromnej sieci zaplecza - stwierdził prof. Andrzej Rychard.

Jarosław Kaczyński zwołał na piątek 20 maja Komitet Polityczny PiS, który ma zatwierdzić rewolucyjne zmiany w partii rządzącej. Czy będzie na nim mowa również o drożyźnie? - Drożyzna to temat nr 1 dla Polaków, także dla PiS, niezależnie od tego, czy będzie o tym mówiło na tym spotkaniu, czy nie - ocenił w programie "Newsroom" WP prof. Andrzej Rychard, socjolog z Polskiej Akademii Nauk. - PiS przychodził do władzy, i utrzymuje tę władzę, w dużym stopniu dzięki zbudowaniu skutecznego wizerunku partii, która pomaga ludziom, która daje rozmaitego rodzaju benefity socjalne, która dba o szarego człowieka, a szczególnie o tego, któremu się nie powodzi najlepiej. Inflacja, która uderza właśnie w tych, których miano chronić - uboższych, słabo sobie radzących, jest dla tego wizerunku zabójcza - wyjaśnił Rychard. - Myślę, że jest to rzecz, która spędza sen z powiek liderom PiS i obozu rządzącego - dodał.

Obóz PiS traci w sondażach, a zyskuje opozycja. - To nie jest tak, że opozycja zwycięży wyłącznie dzięki rosnącej czy też pogłębiającej się słabości układu rządzącego. Opozycja sama musi coś zrobić - powiedział w programie "Newsroom" WP prof. Andrzej Rychard, dyrektor Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. - Dla mnie nieco rozczarowująca była ostatnia konwencja Platformy Obywatelskiej - dodał ekspert. - Była dość "pusta" - oceniał prof. Rychard, wskazując, że zabrakło przedstawienia realnych rozwiązań. Pytany o inicjatywy innych ugrupowań opozycyjnych, socjolog stwierdził, że jego zdaniem bez PO nie ma szans, aby pokonać PiS. - To jest nierealne, biorąc pod uwagę wyniki wszystkich badań. Nie widzę innej możliwości niż jakiś rodzaj wspólnego działania. Donald Tusk jest w trudnej sytuacji - stwierdził gość Patrycjusza Wyżgi. Zaznaczył też, że słabość opozycji może być wbrew pozorom zagrożeniem dla obozu PiS, którego elektorat może zostać zdemobilizowany.