Nie odczuwamy kryzysu, ale myślimy, że się pogorszy
Wybory parlamentarne nie miały większego wpływu na opinie o sytuacji politycznej
w Polsce ani o kierunku rozwoju sytuacji w kraju - wynika z najnowszego sondażu CBOS. Pogorszyły się natomiast opinie o kondycji polskiej gospodarki a także prognozy na najbliższy rok. Pogarszający się trend pokazują także wskaźniki optymizmu konsumentów. Mimo to Polacy jeszcze nie odczuwają kryzysu. Zdecydowana większość określa jako dobre lub przeciętne swoje warunki materialne oraz poziom życia, jednak co trzeci sądzi, że w przyszłym roku się one pogorszą.
W ciągu ostatniego miesiąca praktycznie nie zmieniły się oceny kierunku rozwoju sytuacji w kraju. Nadal opinie krytyczne (54%) zdecydowanie przeważają nad pozytywnymi (27%). Od wyborów parlamentarnych nie uległy zmianie oceny sytuacji politycznej w Polsce. Największa grupa badanych (42%) uważa, że jest ona przeciętna - ani dobra, ani zła, prawie dwie piąte (37%) ocenia ją negatywnie, a mniej więcej co siódmy (15%) postrzega jako dobrą.
Zauważalnie pogorszyły się opinie o sytuacji gospodarczej. Od listopada wzrósł odsetek respondentów uważających, że jest ona zła (o 5 punktów, do 38%), a jednocześnie zmniejszył się odsetek zadowolonych z kondycji polskiej gospodarki (o 3 punkty, do 19%). Prawie tyle samo badanych co przed miesiącem ocenia, że jest ona przeciętna (39%).
Minimalnie gorsze niż miesiąc temu są oceny warunków materialnych gospodarstw domowych respondentów. Odsetek tych, którzy określają je jako złe, zwiększył się o 3 punkty (do 16%), natomiast praktycznie nie zmieniły się grupy badanych zadowolonych ze swojej sytuacji ekonomicznej (38%) oraz uznających ją za przeciętną (46%).
Pewne zmiany na gorsze notujemy także w ocenach poziomu życia badanych i ich rodzin. Od listopada zmniejszyła się liczba osób uważających, że im i ich rodzinom żyje się dobrze (z 43% do 39%), jednocześnie wzrosła liczba niezadowolonych z poziomu życia swoich rodzin (z 12% do 15%). Nadal największa grupa ankietowanych (46%) ocenia, że żyje im się przeciętnie.
wyraźnie pogłębia się pesymizm w przewidywaniach dotyczących rozwoju sytuacji w kraju w przyszłym roku, stanu polskiej gospodarki oraz jakości życia badanych. Pogorszenia sytuacji w kraju w najbliższym roku spodziewa się niemal połowa Polaków (46%, o 11 punktów więcej niż w listopadzie). Prawie dwie piąte (37%, spadek o 8 punktów) uważa, że się ona nie zmieni, a tylko co dziesiąty (10%, spadek o 4 punkty) przewiduje poprawę.
W stosunku do listopada pogorszyły się przewidywania dotyczące sytuacji politycznej. Wprawdzie nadal ponad połowa Polaków (54%) uważa, że w nadchodzącym roku nic się w tym zakresie nie zmieni, jednak wzrósł odsetek sądzących, że sytuacja polityczna w kraju się pogorszy (o 5 punktów, do 27%), i jednocześnie zmniejszył się - oczekujących poprawy (o 4 punkty, do 11%).
Pesymizm przejawia się także w prognozach sytuacji gospodarczej na najbliższy rok. Obecnie już niemal tyle samo badanych sądzi, że się ona pogorszy (38%, od listopada wzrost o 7 punktów), co wyraża opinię, że nie ulegnie zmianie (41%, spadek o 4 punkty). Co ósmy ankietowany (13%) uważa, że kondycja polskiej gospodarki się poprawi.
Najbardziej pogorszyły się prognozy warunków materialnych gospodarstw domowych respondentów. W porównaniu z listopadem wzrósł (o 9 punktów, do 30%) odsetek badanych przekonanych, że w nadchodzącym roku się one pogorszą. Jednocześnie zmniejszyły się odsetki tych, którzy mają nadzieję na poprawę (o 4 punkty, do 14%), lub przewidują, że ich sytuacja materialna się nie zmieni (o 5 punktów, do 56%).
W takim samym stopniu pogorszyły się przewidywania dotyczące poziomu życia rodzin. Od listopada o 9 punktów (do 31%) wzrósł odsetek respondentów przekonanych, że zmieni się on in minus, a jednocześnie zmniejszyły się odsetki tych, którzy sądzą, że za rok im i ich rodzinom będzie się żyło tak samo jak dotychczas (o 4 punkty, do 45%) lub lepiej (o 4 punkty, do 15%).
Nieco mniej optymistyczne niż przed miesiącem są przewidywania dotyczące sytuacji w zakładach pracy. O 4 punkty (do 19%) wzrósł odsetek zatrudnionych obawiających się jej pogorszenia w najbliższym roku i w takim samym stopniu zmniejszył się odsetek tych, którzy sądzą, że się ona poprawi (do 16%). Nadal ponad połowa pracujących Polaków (56%) uważa, że kondycja ich zakładów pracy nie ulegnie zmianie.