Wielki Czwartek wyznawców prawosławia
Wyznawcy prawosławia obchodzą uroczystość
Wielkiego Czwartku, który jest pierwszym z trzech najważniejszych
w Tygodniu Męki Pańskiej, dni poprzedzających Wielkanoc. W tym
roku wypada ona w Cerkwi 23 kwietnia, czyli tydzień po świętach
katolickich.
20.04.2006 | aktual.: 20.04.2006 10:47
Największe w kraju skupiska wyznawców prawosławia są w województwie podlaskim. Porannemu nabożeństwu Wielkiego Czwartku w katedrze pod wezwaniem św. Mikołaja w Białymstoku przewodniczył ordynariusz prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej biskup Jakub.
W czasie uroczystości w warszawskiej katedrze metropolitalnej Św. Marii Magdaleny, zwierzchnik Cerkwi w Polsce metropolita Sawa, przewodniczył obrzędowi obmycia nóg.
Zwyczaj ten powrócił do praktyki Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego dopiero kilka lat temu. Biskup, symbolizujący Chrystusa, obmywa nogi dwunastu kapłanom, którzy symbolizują dwunastu apostołów, by pokazać swoją pokorę.
Wieczorem w czwartek wierni ponownie przyjdą do cerkwi, by uczestniczyć w nabożeństwach pasyjnych, podczas których - trzymając w rękach zapalone świece - wysłuchają dwunastu fragmentów Ewangelii poświęconych Męce Pańskiej. Światło zaniosą do domów, a dymem ze świec będą symbolicznie znaczyć ich progi.
Cerkiewna świeca Wielkiego Czwartku ma znaczenie świecy gromnicznej w Kościele katolickim. Prawosławni używają jej później przy wszystkich uroczystych modlitwach.
Przez cały Wielki Tydzień w prawosławnych rodzinach zachowywany jest ścisły post, w niektórych nie spożywa się nawet ryb. W niektórych od czwartku do niedzieli ogranicza się gotowanie potraw, a podstawą jadłospisu są chleb, woda (kompot) oraz warzywa i owoce.
Według tradycji, czwartek jest u prawosławnych pierwszym dniem Wielkiego Tygodnia, podczas którego nie powinno się wykonywać żadnych poważnych prac. Nazywany jest też "czystym", bo tradycyjnie zaczynał się kąpielą, najlepiej w wodzie przyniesionej o poranku z rzeki lub strumienia.
Dokładnych danych dotyczących liczby wiernych Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego nie ma. Hierarchowie Cerkwi szacują, że w całym kraju jest ok. 550-600 tysięcy wyznawców prawosławia. Ocenia się, że połowa z nich mieszka w województwie podlaskim, przede wszystkim w Białymstoku oraz powiatach: hajnowskim i bielskim.
