"Te Deum" Możdżera w Centrum św. Jana w Gdańsku

Wykonanie utworu Możdżera to kolejna z imprez kulturalnych organizowanych przez NCK z okazji zakończenia I etapu rewaloryzacji i adaptacji kościoła św. Jana na potrzeby koncertowo-wystawiennicze.

Jak poinformowała Marta Korga z Nadbałtyckiego Centrum Kultury, Leszek Możdżer nie po raz pierwszy sięga w swojej twórczości po tekst religijny - w 2001 r. skomponował utwór "Psalmy Dawidowe", a siedem lat później "Missa Gratiatoria".

Korga przypomniała, że starochrześcijański hymn modlitewny "Te Deum laudamus", zaczynający się w polskiej wersji językowej od słów "Ciebie Boga wysławiamy" inspirował wielu wybitnych kompozytorów. - Kto nie zna genialnego "Te Deum" Marca-Antoine'a Charpentiera, skomponowanego w stylu francuskiego baroku, czy pełnego patosu neoromantycznego dzieła Antona Brucknera o tym samym tytule? Także wiek XX przyniósł poruszające dwuczęściowe +Te Deum+ Krzysztofa Pendereckiego, poświęcone papieżowi Janowi Pawłowi II - podkreśliła.

- "Te Deum" to utwór o wiele bardziej dramatyczny w porównaniu np. do kompozycji Możdżera "Missa Gratiatoria", która miała charakter bardziej refleksyjno-pastelowy - powiedziała koordynatorka czwartkowego koncertu Monika Łajming z NCK.

Przed wykonaniem utworu "Te Deum", który potrwa ok. 30 minut, za fortepianem usiądzie sam Leszek Możdżer. - Co zagra, to będzie niespodzianką. Dziś mogę jedynie powiedzieć, że nie będą to utwory jazzowe - dodała Łajming.

Pierwszą wydarzeniem inaugurującym otwarcie Centrum św. Jana (tak brzmi nazwa obiektu na użytek świeckich imprez) po pracach rewaloryzacyjnych był 24 czerwca koncert wokalistki Basi Trzetrzelewskiej.

Prace przy odbudowie kościoła kosztowały ok. 15 mln zł, z czego ponad 11 mln zł uzyskano z Unii Europejskiej, prawie 3 mln zł dał samorząd województwa, a 900 tys. zł pochodziło z budżetu miasta Gdańska.

W ramach rozpoczętej w czerwcu 2009 r. renowacji kościoła ułożoną nową posadzkę, przeprowadzono prace konserwatorskie przy ceglanych ścianach i sklepieniach, odkryto przy tej okazji wiele ciekawych, niewidocznych do tej pory malowideł. Dokonano konserwacji 16 płyt nagrobnych, zrekonstruowano rzeźbione wrota pod wieżą.

W świątyni zamontowano modułową scenę o wymiarach 12 na 7 metrów oraz trawersy, na których zawieszono profesjonalne oświetlenie oraz sprzęt nagłaśniający. Widownia składa się z 350 obrotowych foteli. Rewaloryzacja kościoła objęła także rekonstrukcję, na podstawie przekazu ikonograficznego z połowy XIX wieku, ogrodzenia wraz z dwoma bramami. Na potrzeby administracyjno-socjalne Centrum św. Jana odbudowano również dwie kamieniczki będące wiernymi kopiami budynków, które stały przy świątyni do 1945 roku.

Dodatkowe prace w ramach I etapu rewaloryzacji kościoła św. Jana obejmą jeszcze m.in. remont dachu. Mają się one zakończyć w 2012 r.

Kościół św. Jana wzniesiono w XIV wieku. W 1945 roku znajdująca się w historycznym centrum Gdańska świątynia została zniszczona. Nie odbudowywano jej ani nie przekazano Kościołowi, obiekt funkcjonował jako swojego rodzaju symbol-pomnik. W latach 60. Janusz Morgenstern w jej zniszczonych wnętrzach nakręcił część zdjęć do filmu "Kolumbowie".

Dopiero w 1991 roku państwo przekazało świątynię archidiecezji gdańskiej, a ta - cztery lata później - oddała obiekt w użytkowanie Nadbałtyckiemu Centrum Kultury, które od tego czasu powoli odbudowuje kościół wykorzystując jego surowe, pozbawione niemal wszelkiego wyposażenia i ozdób wnętrze do celów kulturalnych. W Centrum św. Jana odbywają się koncerty, wystawy i spektakle teatralne. Jednocześnie kościół pełni funkcje sakralne - w każdą niedzielę gromadzi się w nim na mszach św. Duszpasterstwo Środowisk Twórczych Archidiecezji Gdańskiej.