sąd najwyższy(strona 42/60)

Słowa o "ubeckich metodach" Antoniego Macierewicza znów zaogniły stosunki na linii Pałac Prezydencki - rząd. Andrzej Duda postanowił jeszcze mocniej dolać oliwy do ognia i zapowiedział kolejne weta. - Jeżeli idee, które przedstawiłem w projektach o SN i KRS, zostaną wypaczone w taki sposób, że nie będę w stanie tego zaakceptować, to tego nie zrobię - wyjaśnił w rozmowie z "Dziennikiem Gazetą Prawną".

- Najprawdopodobniej znajdujemy się w przededniu uchwalenia ustawy, która dokona czystek kadrowych w SN - powiedziała I prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Gersdorf. Dzień wcześniej sędzia przedstawiła swoją propozycję uniknięcia tej sytuacji, przekazując własny projekt ustawy o SN. Jak twierdzi, tylko on zapewnia dochowanie wierności polskiej konstytucji.

Jego historia posłużyła jako inspiracja twórcom głośnego filmu "Układ zamknięty". Marek Kubala od 17 lat walczy z wymiarem sprawiedliwości za to, że został niesłusznie oskarżony, aresztowany, stracił dorobek życia i do tej pory boryka się z sięgającymi milionów złotych długami. Teraz zamierza wejść do polityki, by pomóc poszkodowanym przez prokuratorów i sędziów.

Sąd Najwyższy utrzymał warunkowo umarzający wyrok ws. lekarki, która odbierała poród córek sztangisty Bartłomieja Bonka. Jedna z dziewczynek zmarła po 15 miesiącach w wyniku powikłań neurologicznych. Kasacji wyroku chciał minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że wybór prof. Małgorzaty Gersdorf na I prezes Sądu Najwyższego był niekonstytucyjny. W efekcie trzeba znowelizować procedurę wyłaniania kandydatów na to stanowisko. Eksperci zgodnie twierdzą, że nie jest to jednak postawa do odwołania prof. Gersdorf. Istnieje konstytucyjny zapis gwarantujący dokończenie 6-letniej kadencji.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że sposób wyboru sędzi Małgorzaty Gersdorf na I prezesa Sądu Najwyższego był niezgodny z konstytucją. - Tryb wyboru I prezesa SN powinien być uregulowany w ustawie, a nie w regulaminie - stwierdził w uzasadnieniu sędzia Muszyński. - Samo powołanie przez prezydenta I prezesa SN nie może być kwestionowane - wyjaśnił jednak sędzia sprawozdawca.

We wtorek Trybunał Konstytucyjny ma rozstrzygnąć, czy prof. Małgorzata Gersdorf została powołana na pierwszego prezesa Sądu Najwyższego zgodnie z prawem. Jeżeli TK orzeknie, że nie to PiS chciałby unieważnienia wszystkich podjętych przez nią decyzji. - To niszczenie podstaw państwa prawa, jeżeli do niego dojdzie to zapanuje totalna anarchia - mówi nam konstytucjonalista dr Ryszard Balicki.

Minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro nie zaopiniuje na tym etapie prezydenckich projektów ustaw o SN KRS - dowiaduje się Radio ZET. Opinię taką miał wydać na polecenie Sejmu, który projekty skierował m.in. do jego resortu. To już kolejna bitwa w cichej wojnie prowadzonej między Zbigniewem Ziobro i Andrzejem Dudą.

Jarosław Kaczyński powiedział, że dostrzega w projektach prezydenckich ws. SN i KRS "pewne problemy o charakterze konstytucyjnym". Odnosząc się do konfliktu na linii prezydent-Ziobro stwierdził w rozmowie z Andrzejem Dudą, że "nie chce zajmować się sporami pokoleniowymi między 40-latkami".

Skarga nadzwyczajna, którą zaproponował prezydent Andrzej Duda, budzi kolejne wątpliwości. Bo nie tylko może spowodować zapchanie sądów tysiącami spraw sprzed niemal dwóch dekad. Część akt spraw, które będą mogły być zaskarżone, po prostu nie istnieje. Zgodnie z prawem zostały zniszczone.

Zdaniem byłego prezesa Trybunału Konstytucyjnego taki czas próby może nastać po wprowadzeniu reformy sądownictwa. Jego zdaniem sytuacja w Sądzie Najwyższym może być patowa.

Narastający konflikt między prezydentem i PiS widać już gołym okiem. Zauważył to również Paweł Kowal. - Znamy się od dawna z Andrzejem Dudą. Moim zdaniem obserwujemy postępujący proces dekompozycji obozu rządzącego. On się podzieli z czasem na prezydencki oraz część partyjno-rządową - stwierdził były wiceszef MSZ. Zdradził również, kto jego zdaniem będzie należał do tych obozów.

Według projektu Andrzeja Dudy sędziowie Sądu Najwyższego przechodziliby w stan spoczynku w wieku 65 lat. A co, gdyby zastosować to kryterium w Sejmie? Z mandatami pożegnaliby się m.in. Jarosław Kaczyński i Ryszard Terlecki z PiS, Kornel Morawiecki czy Iwona Śledzińska-Katarasińska z PO. W sumie ok. 15 proc. posłów.

Prezydent Andrzej Duda chce "przywracać elementarne poczucie sprawiedliwości". Ma to się ziścić dzięki skardze nadzwyczajnej, czyli prawu do zaskarżenia już prawomocnego wyroku. Nie tylko tego, który zapadnie w przyszłości, ale każdego wydanego w ciągu ostatnich 20 lat. Problem w tym, że od początku 1997 roku do połowy 2017 roku tylko w I instancji wydano niemal 7,3 mln wyroków skazujących. Nawet jeśli zaledwie 1 proc. z nich spróbuje złożyć skargę do SN, oznacza to paraliż.

Zgodnie z propozycją prezydenta Andrzeja Dudy w Sądzie Najwyższym miałaby powstać nowa izba. W jej kompetencjach będzie leżeć m.in. stwierdzanie ważności wyborów. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę, że izby mogą trafić osoby związane z partią rządzącą.

Czy Zofia Romaszewska szykuje się już na ataki? Będzie bowiem reprezentować prezydenta w pracach nad ustawami o sądownictwie. O reformie Dudy mówi krótko: "Jest świetna". Ma za to nadzieję na rekonstrukcję rządu. Kto według niej jest do odstrzału?

Amerykańskie media opisują przedstawione przez prezydenta Andrzeja Dudę propozycje ustaw w sprawie sądownictwa. Z jednej strony zwracają uwagę, że to "nowa ścieżka" uniknięcia eskalacji sporu z Unią Europejską. Z drugiej zauważają, że rośnie rola Andrzeja Dudy w polskiej polityce.

Ponad dobę musieliśmy czekać na pełną treść projektów ustaw o Sądzie Najwyższym i Krajowej Radzie Sądownictwa. Po wejściu w życie nowej ustawy wygasną kadencje członków KRS. Stanowisko straci I prezes Sądu Najwyższego prof. Małgorzata Gersdorf. Oba te przepisy staną się źródłem oskarżeń o łamanie konstytucji. Do tego będzie można złożyć skargę specjalną na dowolny wyrok, który zapadł przez ostatnie 20 lat.

Poseł PO Borys Budka nie zostawił suchej nitki na prezydenckiej propozycji, zakładającej, że w postępowaniach dyscyplinarnych prowadzonych przed Sądem Najwyższym oraz w sprawach ze skarg nadzwyczajnych orzekać miałyby składy sędziowsko-ławnicze. Ławników wybierałby Senat spośród kandydatów zgłaszanych przez obywateli. - To może zaproponujmy np. czynnik ludowy podczas lotu samolotem? - ripostował Budka.

- Uważam, że nie ma co do tego wątpliwości, iż muszę dokończyć kadencję I prezesa Sądu Najwyższego - powiedziała prof. Małgorzata Gersdorf. Dodała, że przedstawione dotychczas przez prezydenta propozycje nowej ustawy o SN są "ogólne i szablonowe".