Polacy z Mariupola: ewakuujcie nas! Żyjemy pod ostrzałem

Mariupol znalazł się w ogniu walk już w połowie ubiegłego roku, ale kilkanaście dni temu separatyści nasilili ataki. Najgorszy był ostrzał 24 stycznia, kiedy zginęło ponad 30 osób. Od tamtego czasu codziennie spadają na miasto pociski Grad.

- Tak było wczoraj i dzisiaj rano. Każdego dnia przybywa zniszczonych budynków. Ludzie nie wytrzymują psychicznie i chcą uciec do Polski - wyjaśnia w rozmowie z WP Andrzej Iwaszko z Polsko-Ukraińskiego Stowarzyszenia Kulturalnego w Mariupolu.

Wielu mieszkańców Mariupola żyje w domach z zawalonymi sufitami czy z dyktami zamiast szyb w oknach. - To niestety dotyczy również Polaków. Ucierpiały mieszkania co najmniej trzech polskich rodzin, które znam, ale może być ich więcej. Tu rozgrywa się tragedia. To jest wojna, a nie żadna operacja antyterrorystyczna. Wszyscy mają strach w oczach - relacjonuje o. Leonard Aduszkiewicz, proboszcz parafii katolickiej pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Mariupolu.

Dodaje, że w najgorszej sytuacji są dzieci z polskich rodzin. - Kiedy spadają pociski, huk jest ogromny. Nie da się tego zapomnieć. Maluchy budzą się każdej nocy i płaczą. Niebezpiecznie jest na ulicach, bo Gradów nie słychać i dopiero, kiedy spadną to ludzie zaczynają w panice uciekać - wyjaśnia polski duchowny.

Codziennie parafianie proszą go o pomoc w organizacji wyjazdu do kraju. - Jak ja mam to zrobić? To zależy przecież od polskiego rządu - podkreśla nasz rozmówca.

Polsko-Ukraińskie Stowarzyszenie Kulturalne w Mariupolu nadal czeka na odpowiedź od polskiego MSZ w sprawie ewakuacji. - Sporządziliśmy listę osób z Kartą Polaka i przekazaliśmy konsulowi z Charkowa, który odwiedził naszą społeczność kilka dni temu. To 30 osób, ale są też ludzie z innymi dokumentami, poświadczającymi polskie pochodzenie, ale nie mają Karty Polaka. Każdego dnia zgłaszają się kolejni. W sumie to grupa prawie 100 osób - mówi Andrzej Iwaszko.

Przed wybuchem walk w Mariupolu i okolicy mieszkało ponad 800 Polaków. Teraz zostali tylko ci, którzy nie mają rodziny na zachodzie Ukrainy i nie mają dokąd uciec. - Dzwonią też ludzie z Doniecka i małych miejscowości, jak Sartana, Tałakołka czy Szyrokino, które znalazły się na linii frontu - dodaje przedstawiciel polskiej organizacji.

- Liczymy na to, że ewakuacja dojdzie do skutku. Przecież Rosja nie odpuści, bo potrzebuje lądowego połączenia z Krymem - zauważa Iwaszko.

Polski resort spraw zagranicznych nie podjął jeszcze decyzji w sprawie ewentualnej organizacji drugiego wyjazdu Polaków z Ukrainy.

- Nadal analizujemy raport konsula z Charkowa, który był w Mariupolu. Warto zaznaczyć, że pierwszą ewakuacją objęte były osoby, które znajdowały się na terenach zajętych przez separatystów. Mariupol jest w rękach ukraińskiej armii. Jednak raport konsula będzie tu kluczowy - stwierdza Marcin Wojciechowski, rzecznik prasowy MSZ.

Nie chce mówić o terminie rozstrzygnięcia sprawy. Przypomina, że taką operację musi wspólnie przygotować kilka resortów. Wojciechowski podkreśla, że Polacy w mieście nad Morzem Azowskim nie pozostali bez pomocy ze strony państwa. - Konsul przekazał na miejscu leki i jedzenie - zaznacza w rozmowie z WP.

W akcję pomocy Polakom z Mariupola włączają się organizacje polonijne z Ukrainy. - Tam mieszkają potomkowie przesiedleńców z okresu represji stalinowskich na Podolu i Polesiu w latach 1937-38. Czują się Polakami z krwi i kości. Przygotowujemy się do pomocy i szykujemy nawet dla nich domy w zachodniej Ukrainie. Sądzę jednak, że jeśli ewakuowano pierwszą grupę, to również Polacy z Mariupola mają prawo na to liczyć - mówi WP Jerzy Wójcicki z polonijnego portalu "Słowo Polskie".

Prosi także o zaznaczenie, że nie można wierzyć w oskarżenia separatystów, którzy winę za ostrzał zrzucają na ukraińską armię. - Codziennie przybywa zniszczonych domów, a ślady na ścianach jasno pokazują, z której strony padają strzały. To separatyści atakują miasto - podkreśla dziennikarz.

Fundacja Wolność i Demokracja, która jako pierwsza zaczęła pomagać Polakom w Donbasie, teraz też nie zapomina o mieszkańcach Mariupola. - Przekazaliśmy 10 tys. zł na zapomogi, a w przyszłym tygodniu jedziemy do tego miasta. Część osób nie dowiedziała się o pierwszym terminie ewakuacji. Nie można ich tam zostawić. Tym bardziej, że można się spodziewać, iż w Mariupolu będzie coraz gorzej. To ostatni moment na zabranie tych ludzi - mówi Michał Dworczyk z fundacji.

Dodaje, że - niezależnie od działań liderów polonijnych w Mariupolu - w Polsce też tworzona jest lista osób potrzebujących pomocy, która zostanie niebawem przekazana premier Ewie Kopacz.

Numer konta, na które można wpłacać pieniądze na pomoc Polakom ze wschodniej Ukrainy:
Fundacja Wolność i Demokracja
68114010100000506032001004
z dopiskiem: Ratujmy Polaków z Ukrainy