Premier Mateusz Morawiecki zdecydował się na zwołanie w trybie pilnym telekonferencji premierów grupy V4 w obliczu eskalacji działań podejmowanych przez Rosję, a także w obliczu ostatnich wydarzeń w stosunkach czesko-rosyjskich - poinformował wiceminister spraw zagranicznych Szymon Szynkowski vel Sęk.
Wiceminister poinformował o przyjętej przez państwa V4 deklaracji i zapowiedział, że "państwa Grupy Wyszehradzkiej będą w ramach UE i NATO podejmować kolejne działania, by przekonać Rosję, że ataki na demokracje zachodnie oraz na inne państwa są kosztowne, a te koszty będą wzrastać". - Nasz przekaz do Rosji jest jasny: dialog to lepsze instrumentarium osiągania celów niż siła militarna albo broń chemiczna - oświadczył Szynkowski vel Sęk.
- Dzisiejsza wideokonferencja oraz wspólna deklaracja premierów w sprawie rosyjskich aktów sabotażu w Czechach pokazuje, że Grupa Wyszehradzka pod polskim przewodnictwem w tych trudnych czasach jest zjednoczona i solidarna. Pokazuje, że jest to format, który działa aktywnie, który potrafi elastycznie dopasować się i swoje funkcjonowanie do zmieniającego się, wymagającego kontekstu międzynarodowego - stwierdził wiceszef MSZ.
Dodał, że w czasie polskiego przewodnictwa w V4 aktywność grupy w odniesieniu do polityki wschodniej obejmowała szereg tematów, w tym sytuację na Białorusi oraz próbę otrucia Aleksieja Nawalnego. Poinformował, że w najbliższym czasie odbędzie się również wideokonferencja szefów MSZ w formacie V4 i Partnerstwo Wschodnie
Wspólna deklaracja Polski, Słowacji i Węgier
"My, premierzy Polski, Węgier i Słowacji wyrażamy pełną solidarność z Czechami, naszym bliskim partnerem i sąsiadem w związku z udziałem rosyjskich agentów wywiadu wojskowego w działaniach prowadzących do eksplozji w składzie amunicji we Vrbeticach w 2014 roku" - podkreślono w deklaracji, której treść opublikowano na stronie internetowej Centrum Informacyjnego Rządu.
"Potępiamy ten kolejny godny ubolewania akt agresji i naruszenia prawa międzynarodowego dokonany przez Rosję na europejskiej ziemi, jak również nieproporcjonalne środki podjęte przez Rosję w odpowiedzi na całkowicie uzasadnioną decyzję Republiki Czeskiej o wydaleniu 18 rosyjskich oficerów wywiadu z jej terytorium i oferujemy Czechom nasze wsparcie dyplomatyczne i konsularne" - zapewniono.
Premierzy Polski, Węgier i Słowacji podkreślili w deklaracji, że wraz z premierem Czech "zdecydowanie potępiają bezprawne i brutalne działania rosyjskich agentów wywiadu". "Nie pozwolimy, aby te działania podzieliły Europę. Państwa Grupy Wyszehradzkiej są zdeterminowane, by wspólnie z innymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej podjąć działania na rzecz wzmocnienia naszej odporności" - czytamy w deklaracji państw V4.
Sabotaż w składzie amunicji w Vrbieticach
Przypomnijmy, że 10 kwietnia premier Andrej Babisz wraz z Janem Hamaczkiem - wicepremierem i ministrem spraw zagranicznych - poinformowali opinię publiczną, że za wybuchem w składzie amunicji w Vrbieticach w 2014 miał stać rosyjski wywiad GRU.
Putin sieje niepokój. Komorowski był surowy dla Dudy
Dodatkowo Czesi zdecydowali się na wydalenie 18 rosyjskich dyplomatów, którzy, według władz w Pradze, mieli być pracownikami służb specjalnych Rosji. W odpowiedzi Rosja wydaliła 20 czeskich dyplomatów.
Czesi zażądali wycofania tej decyzji. Ponieważ tak się nie stało, Praga zażądała, by Rosja do końca maja zrównała liczbę swych przedstawicieli w ambasadzie w Pradze z liczbą pracowników przedstawicielstwa Czech w Moskwie: do 7 pracowników dyplomatycznych, 25 pracowników administracyjnych oraz 19 lokalnych pracowników.
