Marsz Żywych w KL Birkenau
Młodzież z wielu krajów świata, która
przybyła do byłego obozu zagłady Birkenau w związku z
14. Marszem Żywych, z przewodnikami zwiedziła teren dawnych
krematoriów. Większość uczestników ceremonii dotarła na miejsce w
pochodzie, który wyruszył z b. KL Auschwitz.
Jako pierwsze, krótko po południu, na teren byłego obozu przybyły grupy francuskie. Przed Międzynarodowy Pomnik Ofiar Obozu, nieopodal ruin krematoriów, przyszło w sumie kilkuset przedstawicieli liczącej blisko 2,5 tysiąca osób francuskiej delegacji.
Młodzi Francuzi obejrzeli ruiny krematoriów i wysłuchali prelekcji o historii obozu. Przez cały czas na telebimach emitowane są zdjęcia, dokumentujące gehennę holokaustu. Odczytywane są nazwiska ofiar obozów zagłady. Wielu uczestników przyniosło drewniane tabliczki z nazwiskami bliskich, którzy zginęli w obozach oraz ich zdjęcia.
Natomiast przed południem na terenie byłego obozu KL Auschwitz spotkali się przedstawiciele delegacji węgierskiej. Spotkanie, w którym uczestniczył premier Węgier Ferenc Gyurcsany, było jednym z kilku spotkań narodowych towarzyszących marszowi. Po zakończeniu głównych uroczystości w różnych miejscach na terenie byłego KL Birkenau spotkają się jeszcze Rosjanie, Niemcy, Polacy, Kanadyjczycy i Meksykanie.
Francuzi, po gościach z Izraela, stanowią jedną z najliczniejszych grup wśród uczestników uroczystości. Historycy szacują, że do obozów zagłady trafiło 75-76 tysięcy francuskich Żydów, w tym ponad 11 tysięcy dzieci. Około 69 tysięcy osób trafiło do KL Auschwitz, blisko 900 do Kowna, 4 tysiące do Sobiboru, z których część przetransportowano następnie do Majdanka. Spośród wszystkich deportowanych przeżyło zaledwie 3%, czyli około 2,5 tysiąca ludzi.
Za udział w ruchu oporu z Francji do KL Auschwitz deportowano również ponad 3 tysiące osób nieżydowskiego pochodzenia. Przeżyło 969. Najliczniejsze dwa transporty dotarły 8 lipca 1942 roku (około 1000 osób) i 30 kwietnia 1944 roku (1655 osób). Wśród deportowanych byli działacze ruchu oporu, politycy i wyżsi oficerowie. Jeden z transportów - trzymany w tajemnicy - nosił kryptonim "Noc i mgła".
Tak zwane ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej poprzez deportacje na Wschód rozpoczęło się na Zachodzie wiosną 1942 roku. Pierwszy transport z Francji do Auschwitz wyruszył 27 marca. Tylko w ciągu 11 tygodni, między 17 lipca a 30 września 1942 r., do Auschwitz deportowano 33 tys. Żydów. Każdego tygodnia wyjeżdżało 3 tys. osób. Tempo deportacji zostało zahamowane po ostrym sprzeciwie Francuzów, głównie duchownych katolickich i Kościoła reformowanego, którzy wywierali presję na współpracujący z hitlerowcami rząd Vichy.
W całym 1943 roku deportowano 17 tysięcy Żydów, a w 1944 roku w sumie 16 tysięcy osób. Ostatni transport z Drancy do Auschwitz wyjechał 31 lipca 1944 roku. W wagonach było 1,3 tysiąca Żydów, wśród nich dzieci od 2 do 13 lat. 25 dni później wyzwolony został Paryż. 11 sierpnia z Lyonu do Auschwitz deportowano jeszcze 430 osób, a 17 sierpnia z Drancy do KL Buchenwald 51 Żydów.
W bloku 20. byłego KL Auschwitz czynna jest ekspozycja pt. "Deportowani z Francji do KL Auschwitz", której początki sięgają 1979 roku. W styczniu 2005 r., podczas obchodów 60-lecia wyzwolenia obozu, zaktualizowaną wystawę otworzyli prezydent Francji Jacques Chirac oraz francuska Żydówka, była więźniarka Auschwitz i Bergen-Belsen, Simone Veil. Ekspozycja przedstawia losy sześciu osób, których połączyła deportacja do obozu zagłady.