Halo? Tu mówi Pingwin

O technologii VoIP ( Voice over IP ) mówi się ostatnio bardzo wiele, przypomnijmy jednak pokrótce, czego ona dotyczy. Otóż VoIP jest skrótową nazwą na technologii, dzięki której możliwe jest przekazywanie głosu przy pomocy Internetu ( protokołu IP ) w czasie rzeczywistym. Cel jest jeden: przesłać głos na tyle szybko, by znajdujący się tysiące kilometrów od siebie użytkownicy byli w stanie rozmawiać tak samo swobodnie, jak przy pomocy telefonu. VoIP pozwala na wykonywanie połączeń pomiędzy dwoma użytkownikami komputerów ( na których zainstalowane jest odpowiednie oprogramowanie ), pomiędzy użytkownikiem komputera a abonentem telefonii stacjonarnej czy komórkowej i odwrotnie.

By skorzystać z dobrodziejstw VoIP powinniśmy posiadać w kartę dźwiękową full-duplex ( czyli obsługującą jednoczesne nagrywanie i odtwarzanie dźwięku - wszystkie współczesne karty dźwiękowe to potrafią ), mikrofon, głośniki lub słuchawki oraz tzw. softphone, czyli telefon programowy. Ważny jest również procesor: powinniśmy wyposażyć się w przynajmniej Pentium III pracujące z zegarem 500 MHz - przy słabszych CPU mogą wystąpić przerwy w połączeniu. Najważniejszy jest jednak fakt, iż nie musimy wcale korzystać z Windows; wystarczy nasza ulubiona dystrybucja Linuksa. W ten sposób możemy wyposażyć rodziców zamieszkujących na drugim końcu Polski w internetowy telefon po praktycznie zerowych kosztach! To nie wszystko, z Linuksem możliwe jest również przekazywanie obrazu wideo ( wideokonferencje ), ale do tego potrzebować będziemy także kamerkę internetową lub kartę TV z kamerą.

Co instalować?

Choć wydawać by się mogło, iż w dziedzinie dostępnego oprogramowania systemy Microsoftu nie mają sobie równych, w kwestii VoIP Linux nie pozostaje daleko w tyle. Dla "pingwina" istnieje całkiem sporo darmowych aplikacji obsługujących protokoły H.323 i SIP ( Session Initiation Protocol ), które są wykorzystywane przez operatorów VoIP. Dzięki temu możliwe jest nie tylko prowadzenie rozmów z innymi użytkownikami sieci, ale i wykonywanie połączeń do abonentów stacjonarnych i komórkowych sieci telefonicznych.

Ogromną popularnością cieszy się ostatnio program Skype, dostępny również w wersjach dla systemów Windows i MacOS. O jego popularności niech świadczy ponad 20 milionów zarejestrowanych użytkowników na całym świecie. Jest to nie tylko aplikacja VoIP, ale również całkiem zaawansowany komunikator internetowy. Jak chwalą się autorzy, aplikacja wykorzystuje zaawansowaną technologię peer-to-peer, która potrafi sobie poradzić z praktycznie każdą zaporą ogniową i routerem. Główne zalety programu to łatwa instalacja, prosty i intuicyjny interfejs, bardzo dobra jakość dźwięku oraz wysoki poziom bezpieczeństwa ( dane przesyłane są w formie zaszyfrowanej ). Zdaniem producenta Skype powinien swobodnie działać na komputerze z procesorem 400 MHz, 128 MB RAM, 10 MB wolnego miejsca na dysku na stałym łączu internetowym lub na modemie ( minimalna prędkość to 33,6 kb/s ). Niestety, nie zawsze jest to prawda. 400 MHz wystarczy, jeśli nie
uruchamiamy w tle innych zasobożernych aplikacji, zwykle jednak lepiej sprawują się procesory z zegarami powyżej 500 MHz i pojemną cache. Również w przypadku przepustowości producent mówi o warunkach optymalnych, realizowanych na krótkie dystanse w obrębie sieci jednego operatora. GnomeMeeting

Chyba każdy użytkownik systemów open source spotkał się choć raz z programem GnomeMeeting dostępnym w ramach środowiska Gnome. Aplikacja ta korzysta z protokołu H.323, umożliwia nawiązanie połączenia również z użytkownikami innych systemów ( np. Microsoft NetMeeting ), pozwala na przeszukiwanie oraz filtrowanie adresów, wsparcie dla gatekeeper'a ( przydałoby się wyjaśnienie ), historię połączeń, obsługę przekierowania połączeń, czy konferencje z udziałem wielu użytkowników. Po pierwszym uruchomieniu programu pojawi się ekran tzw. Druida konfiguracji. W kolejnych oknach podajemy informacje dotyczące rodzaju i szybkości naszego połączenia internetowego, oraz sprzętu audio i wideo. Połączenie nawiązujemy poprzez podanie w polu adresu nazwy lub numeru IP komputera, z którym chcemy się połączyć. Możliwe jest oczywiście również skorzystanie z wyszukiwarki dostępnej w menu Książka adresowa. Zmiany ustawień, m.in. poziomu
głośności, parametrów obrazu, możemy dokonywać także w trakcie połączenia, bądź to za pomocą przycisków, bądź skrótów klawiaturowych.

W graficznym środowisku Gnome działa z kolei internetowy telefon o nazwie Linphone. Aplikacja używa protokołów IETF, SIP oraz RTP ( Realtime Transport Protocol ), wykorzystuje serwer dźwięku ALSA, a do poprawnego działania wymaga w systemie obecności biblioteki libgai0-devel, dostępnej w pakiecie gnome-applet. Co istotne, dzięki wykorzystaniu odpowiednich kodeków aplikacja zapewnia przekaz głosowy dobrej jakości nawet przy wolnym połączeniu, np. w przypadku modemów o prędkości 28k. W celu wykonania rozmowy z innym użytkownikiem programu w oknie logowania trzeba podać odpowiedni adres SIP URL, np. użytkownik@komputer.com, gdzie użytkownik jest nazwą użytkownika, który używa aplikacji Linphone, a komputer.com jest nazwą hosta w sieci. Zaletą programu, zwłaszcza dla początkujących użytkowników, jest również bardzo dobra dokumentacja szczegółowo objaśniająca zarówno proces instalacji, jak i użytkowania programu.

Program Bonephone jest klientem protokołu SIP, który do działania wymaga obecności w systemie Java Development Kit ( JDK ) przynajmniej w wersji 1.4. Zaletą programu jest możliwość określenia maksymalnej przepustowości strumienia danych, co pozwala optymalnie skonfigurować komunikację. Bonephone wspiera przepływ danych od 33,6 kb/s do 1 Mb/s. Instalacja Bonephone jest prosta, jednak po zainstalowaniu należy wprowadzić jeszcze kilka zmian w plikach konfiguracyjnych w katalogu domowym użytkownika. Korzystanie z programu ułatwia prosta książka telefoniczna przechowująca nasze kontakty, czy rejestrowanie połączeń w pliku tekstowym. Co ciekawe, w programie możemy również ustawić opcję automatycznego odbierania połączeń ( bez pytania o to użytkownika ), co może być przydatne np. dla różnego rodzaju telefonicznych biur obsługi klienta.

Kolejną aplikacją, na którą warto zwrócić uwagę jest program TeamSpeak, który zawiera darmowego klienta i serwer. Doskonale sprawdza się w przypadku rozmów głosowych poprzez sieć LAN i Internet, zarówno zwykłych, jak i grupowych, będących czymś na kształt głosowego czatu, a nawet do porozumiewania się w grach z innymi graczami - wyjątkowo dobrze sprawdza się w roli komunikatora w trakcie drużynowych rozgrywek w wymagających błyskawicznego podejmowania decyzji produkcjach 3D, np. MOHAA czy Quake III.

Rozmawiaj swobodnie

Jak widać z powyższego zestawienia, na brak odpowiedniego, na dodatek darmowego oprogramowania nie można narzekać. Wyjątkowo, użytkownicy systemu Linux wcale nie są w gorszym położeniu. Linuksowe aplikacje swoimi możliwościami śmiało mogą konkurować z programami napisanymi dla systemu Windows. Nie mówiąc już o tym, że wiele z nich występuje w wersjach na obydwie platformy, jak chociażby wspomniany na wstępie Skype. Prawie na pewno zdecydowany faworyt wśród telefonów programowych i to bez względu na to platformę, na jakiej działa. Dzięki połączeniu Linuksa, programów typu open source, łącza z siecią, otrzymujemy zatem możliwość praktycznie darmowych ( w zależności od wykonywanych połączeń i oprogramowania ) rozmów ze znajomymi z całego świata.

więcej w serwisie PC World Komputer »