Dane romskich ofiar Auschwitz będą dostępne w Internecie
Archiwalne dane około 20 tysięcy romskich ofiar KL Auschwitz będą dostępne na stronie internetowej Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Rzecznik placówki Jarosław Mensfelt poinformował w poniedziałek, że prace dobiegają końca. Dane powinny być dostępne przed Dniem Pamięci o Zagładzie Romów, 2 sierpnia.
25.07.2005 | aktual.: 25.07.2005 20:18
Dane Romów uzupełnią dostępne już od dwóch lat w Internecie (http://www.auschwitz.org.pl/szukaj/index.php?language=PL) podstawowe informacje o 69 tysiącach ofiar Auschwitz z tak zwanych Ksiąg Zgonów. Chodzi o 46 tomów Totenbuecher, czyli Ksiąg Zgonów, w których Politische Abteilung (obozowe gestapo) odnotowało śmierć prawie 69 tysięcy zarejestrowanych w obozie więźniów. Zginęli w okresie od 29 lipca 1941 roku do 31 grudnia 1943 roku - powiedział Mensfelt.
Dane romskie pochodzą z tak zwanych ksiąg ewidencyjnych "obozu rodzinnego dla Cyganów" (Zigeunerfamilienlager), który istniał na terenie KL Auschwitz II - Birkenau. Są one jednym z głównych dowodów dokumentujących zbrodnie nazistów na Cyganach w obozie.
Księgi zawierają nazwiska Romów - ofiar obozu - którzy trafili do Auschwitz z Niemiec, Polski, Czech, Austrii, Litwy, Rosji, Jugosławii, Węgier, Słowacji, Holandii, Belgii, Francji, a nawet dalekiej Hiszpanii. Do KL Auschwitz przywieziono ponad 22 tysiące kobiet, mężczyzn i dzieci. Ponad połowa z zarejestrowanych w Księgach osób nie przekroczyła 15. roku życia. Z wpisów wynika, że w obozie urodziło się około 370 dzieci. Przy nazwiskach około 350 z nich widnieje adnotacja o śmierci.
Dokument ocalał dzięki polskiemu więźniowi politycznemu Tadeuszowi Joachimowskiemu (nr obozowy 3720). Pełniąc w obozie cygańskim funkcję pisarza wyniósł je z izby pisarskiej. Miało to miejsce w lipcu 1944 roku, niedługo przed "likwidacją" obozu familijnego 2 sierpnia 1944 roku. Polak zakopał księgi na terenie obozu. Zostały wykopane dopiero w 1949 roku.
Księgi zostały opublikowane w formie książkowej w grudniu 1992 roku. Okazją była 50. rocznicy wydania rozkazu Reichsfuehrera SS Heinricha Himmlera o deportacji Romów do KL Auschwitz.
Spośród około 23 tysięcy Cyganów, którzy przeszli przez KL Auschwitz, w obozie zginęło około 20 tysięcy. Pozostałych przeniesiono do innych obozów. Pracowali tam w przemyśle. Niektórych poddano zbrodniczym eksperymentom medycznym.
Podobnie jak dla Żydów, obóz zagłady Auschwitz stał się dla Cyganów europejskich symbolem ich zamierzonej totalnej zagłady. Szacuje się, że w wyniku prześladowań i terroru w latach panowania III Rzeszy śmierć poniosła około połowa Cyganów z terenów okupowanych przez Niemców.