15. rocznica postanowienień Okrągłego Stołu
W porozumieniu kończącym obrady Okrągłego Stołu przyjęto, iż reforma ustroju politycznego i systemu gospodarczego odbędzie się w sposób ewolucyjny, a jej podstawę stanowić będą m.in. pluralizm polityczny, wolność słowa oraz demokratyczny tryb powoływania wszystkich przedstawicielskich organów władzy państwowej. Rozmowy przedstawicieli opozycji z reprezentantami obozu rządzącego prowadzone były od 6 lutego do 5 kwietnia 1989.
05.04.2004 14:50
Podczas obrad ustalono także, iż na do reformy ustroju ma przyczynić się niezawisłość sędziów, silny samorząd terytorialny, swobodne kształtowanie się struktury własnościowej, rozwój stosunków rynkowych i konkurencji.
W postanowieniach końcowych przyjęto również zasadę pluralizmu związkowego, tj. tworzenia i swobodnego zrzeszania się w związkach zawodowych oraz podjęto decyzję o przywróceniu legalności “Solidarności”.
W zakresie reform dotyczących naczelnych władz państwowych uzgodniono utworzenie Senatu jako drugiej izby parlamentu oraz urzędu prezydenta. Postanowiono też, że wybory do Senatu będą całkowicie wolne, natomiast wybory do Sejmu będą miały charakter kontraktowy, tj. określono z góry proporcję mandatów: dla obozu koalicyjno-rządowego przeznaczono 65% a dla opozycji 35%.
W sferze gospodarczej zapadły decyzje dotyczące m.in. zasad swobodnego kształtowania się struktury własnościowej, wprowadzenia gospodarki rynkowej i konkurencji, likwidacji systemu nakazowo-rozdzielczego, jednolitej polityki finansowej wobec przedsiębiorstw.
Postanowienia konferencji dały podstawę zasadniczych zmian w sytuacji politycznej Polski, umożliwiły zwycięstwo „Solidarności” w wyborach parlamentarnych (4 i 18 czerwca 1989) oraz zmianę dotychczasowej koalicji sejmowej i powstanie pierwszego niekomunistycznego rządu w powojennej Polsce. (reb)
Źródło: “Słownik Encyklopedyczny Edukacja Obywatelska”, Wydawnictwa Europa. Autorzy: Roman Smolski, Marek Smolski, Elżbieta Helena Stadtmüller
