ukraina(strona 378/380)

Świat z niepokojem przygląda się sytuacji na Ukrainie i wyczekuje na kolejny ruch Władimira Putina. Mimo intensywnych rozmów dyplomatycznych, nad Europą wciąż wisi widmo konfliktu zbrojnego. O to, czy inwazja Rosji na Ukrainę nadal jest możliwa, zapytaliśmy wiceszefa MSZ Piotra Wawrzyka. - To jest cały czas na stole. Najgorsze w tym wszystkim jest to, że decyzja zostanie podjęta jednoosobowo, więc pytanie, co wpłynie na nią w sposób decydujący? - zastanawiał się polityk. - Jak na razie (…) wszystko wskazuje, że Rosjanie się już zdecydowali albo też stawiają kolejne kroki do tego, żeby uprawdopodobnić inwazję, chcąc zmusić Zachód do jakichś ustępstw w ostatniej chwili - ocenił. Wawrzyk mówił również o sposobie, w jaki Kreml opisuje sytuację rosyjskim obywatelom, wykorzystując do tego zależne od siebie media. - Mają pokazać, że władze bronią obywateli Rosji, bronią Rosjan, także na Ukrainie, przed tymi zbrodniami rzekomo popełnianymi przez Ukraińców (…). To oczywiście nie ma żadnego związku z rzeczywistością, ale ma usprawiedliwić politykę Władimira Putina - stwierdził. Zaznaczył również, że w ostatnich miesiącach Putin wyraźnie zaostrzył swoją politykę wobec opozycji, co było przygotowaniem do zdecydowanych ruchów na arenie międzynarodowej.

Urzędnicy Stanów Zjednoczonych podali do publicznej wiadomości w środę 16 lutego, że Rosja zgromadziła dodatkowych 7000 żołnierzy w pobliżu granic z Ukrainą. Wszystko to mimo deklaracji Kremla, o wycofaniu się części wojsk spod ukraińskiej granicy. Z kolei Duma Państwowa, czyli niższa izba rosyjskiego parlamentu, zwróciła się do prezydenta Putina we wtorek 15 lutego o uznanie niepodległości dwóch wschodnich separatystycznych regionów Ukrainy – Republiki Ługańskiej oraz Donieckiej. Rosyjskie prorządowe media pokazują materiały, w których można zobaczyć oskarżenia wobec władz Ukrainy o dokonywanie ludobójstwa na ludności cywilnej. W publikacjach pojawiają się również "informacje" o tym, że Kijów opracowuje broń biologiczną razem ze Stanami Zjednoczonymi. W ten sposób Rosja wysyła sprzeczne informacje, co do swoich intencji oraz próbuje usprawiedliwić swoją mobilizację armii w oczach rosyjskiej opinii publicznej. Stany Zjednoczone, państwa NATO oraz sama Ukraina, która w środę 16 lutego obchodziła swój Dzień Jedności Ukrainy, nadal pozostają w gotowości i biorą pod uwagę różne scenariusze. - Sprawa oczywiście nie jest jeszcze rozstrzygnięta. Na pewno Stany Zjednoczone nie chcą dać Putinowi przestrzeni do uzyskania przewagi nad Białym Domem – podsumował działania USA reporter Associated Press, Aamer Madhani. Przy wschodniej granicy z Ukrainą stacjonuje ponad 100 tys. żołnierzy rosyjskich, którzy są w ciągłej mobilizacji. Co więcej, na Białorusi przy granicy z Ukrainą znajduje się kilkanaście tysięcy rosyjskich żołnierzy.

Mimo rosyjskich deklaracji, że część wojsk zgromadzonych wzdłuż granicy z Ukrainą wycofała się wgłąb kraju, sytuacja wciąż jest niezwykle napięta. Separatyści z Donbasu oskarżyli ukraińskich żołnierzy o ostrzelanie ich pozycji. O tym, co mogą oznaczać takie informacje rozmawialiśmy z gościem programu WP "Tłit" Piotrem Wawrzykiem. Wiceszef MSZ stwierdził, że jeszcze do niedawna takie doniesienia nie robiłyby na nikim wrażenia, bo były codziennością, ale obecnie należy przyjmować je z niepokojem. - W kontekście tego, co się teraz dzieje, to zmienia postać rzeczy, bo wpisuje się w scenariusz, o którym mówiły wywiady różnych krajów (…), że będą prowokacje prorosyjskie albo oskarżenia rosyjskie, polegające na tym, że Ukraińcy dopuścili się rzekomych zbrodni - tak, jak to nazywał Władimir Putin kilka dni temu ludobójstwa. Być może to jest ten moment który będzie tym pretekstem - powiedział. Pytany o informacje o wycofywaniu się Rosjan, podkreślił, że takie doniesienia podawane są głównie przez media stanowiące tuby propagandowe Kremla i nie należy dawać im wiary. - Ze zdjęć satelitarnych, które też u państwa można zobaczyć widać, że tych miejsc stacjonowania jest coraz więcej, a filmy, które są pokazywane świadczą, że te miejsca przesuwają się w kierunku ukraińskiej granicy - stwierdził.

- Wizyta ministra Rau w Rosji jest faktem istotnym. Minister Rau występował jako szef OBWE, a nie jako tylko minister spraw zagranicznych Polski, więc to jest ważny fakt, że doszło do takich kontaktów - tak spotkanie szefa resortu spraw zagranicznych z szefem rosyjskiej dyplomacji Siergiejem Ławrowem skomentował w programie "Newsroom" WP były premier Leszek Miller. Jak miałby wyglądać scenariusz pokoju na Ukrainie? Zdaniem byłego premiera Rosja musiałaby podjąć ostateczną decyzję wycofania wojsk z Ukrainy. - Po drugie, przegląd dotychczasowych inicjatyw i określenie czy one są dalej aktualne i czy nie wymagają negocjacji, np. porozumienia mińskie — dodał Miller, podkreślając, że Ukraina traci na skutek napięcia miliardy dolarów. - Pan prezydent Zełenski mówi, że jeżeli chodzi o inwestycje, to straty sięgają 14-15 mld dolarów — zaznaczał Miller. Były premier odniósł się także do wpisu Witolda Waszczykowskiego, który na Twitterze pytał o to, czy Rosja odpowie za wielotygodniowy szantaż. "Czy Rosja poniesie konsekwencje za relokację tysięcy żołnierzy NATO na flankę wschodnią? Dostanie NS2 w nagrodę?" - napisał Waszczykowski. Zdaniem byłego premiera, należy poszukać rozwiązań "które nie będą wzmagały i tak już wysokiego napięcia".

Część polskich parlamentarzystów uczestniczyła w środę w sesji plenarnej Rady Najwyższej Ukrainy. - Wybraliśmy ten dzień, bo wywiady sojusznicze zapowiadały, że tego dnia nastąpi atak. Chcieliśmy być tego dnia w ukraińskim parlamencie - przekazał w Kijowie wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki. - Zostało też ogłoszone święto, Dzień Zjednoczenia Ukraińców, więc zbiegły się dwie okoliczności, aby się tutaj spotkać. (...) Spotkaliśmy się z entuzjastycznym przyjęciem. Parlamentarzyści ukraińscy są spokojni. Myślę, że są gotowi walczyć, jeśli Ukraina zostałaby zaatakowana - dodał szef klubu PiS. Wyjazd na Ukrainę miał charakter ponadpartyjny. - O ile w różnych sprawach się w Polsce nie zgadzamy, to tutaj w Kijowie jesteśmy zgodni. Polska jako pierwsza uznała niepodległość Ukrainy. Dzisiaj wszyscy jesteśmy zdania, że Ukraina wymaga wsparcia. To powinien być kraj demokratyczny, wolny i suwerenny. To usłyszeli od nas parlamentarzyści ukraińscy. (...) Konflikt na granicy z Federacją Rosyjską cały czas trwa. Tam giną ludzie. W ciągu tych kilku lat odeszło prawie 16 tys. osób - przekazał poseł KO Tomasz Lenz, członek sejmowej komisji spraw zagranicznych. - Jesteśmy tutaj dzisiaj z przesłaniem solidarności polskiego Sejmu. Wtedy, gdy Ukraina walczy o swoją wolność, miejsce Polski jest u jej boku. (...) Jesteśmy tutaj wszyscy ponad podziałami - dodał Robert Tyszkiewicz.

Polski rząd przygotowuje się na możliwą falę uchodźców z Ukrainy po ewentualnej agresji Moskwy na Kijów. Wojewodowie wydali samorządom polecenie przygotowania miejsc pomocy dla możliwej fali migrantów. - Jeżeli dojdzie do ataku to fala uchodźców z Ukrainy zapewne dotrze do naszego kraju. Polska o tym rozmawia z rządem ukraińskim, przygotowuje się do tego - powiedział w programie "Newsroom WP" Jan Piekło, były ambasador RP na Ukrainie. - W Polsce mieszka i pracuje ok. 1,5 mln obywateli Ukrainy, którzy w tej sytuacji na pewno gdzieś będą chcieli przyjść z pomocą swoim rodakom. Liczymy tutaj też na pomoc międzynarodową, na pomoc Unii Europejskiej i ONZ – dodał Jan Piekło. Sygnały o wsparciu i pomocy dla Ukraińców płyną od polskich samorządów. Burmistrzowie i prezydenci miast przygotowują listy miejsc, do których kierowani mogliby być uchodźcy. Większość miejsc dotyczy placówek oświatowych. Wśród takich miast jest Warszawa. Prezydent stolicy Rafał Trzaskowski 15 lutego spotkał się z merem Kijowa Witalijem Kliczką, zapewniając go o wsparciu z Warszawy.

Według różnych źródeł inwazja Rosji na Ukrainę miała nastąpić w środę rano. Do ataku jednak nie doszło. - Być może chodzi o to, żeby uprzedzać Rosjan, żeby dawać im do zrozumienia, że jakieś źródła wywiadowcze są na tyle aktywne, że możemy coś wiedzieć. Ale na pewno dzisiaj żadnych działań wojennych nie będzie - ocenił w programie "Newsroom" WP były premier Leszek Miller. Przypomniał, że kolejne terminy rozpoczęcia inwazji podawały za każdym razem źródła na Zachodzie. Tymczasem władze w Moskwie konsekwentnie powtarzają, że nie zamierzają atakować Ukrainy. - Putin realizuje z góry założone cele, a tym celem, przynajmniej do dzisiaj jest to, żeby wymusić pewne ustępstwa na przywódcach Zachodu, bez aktywnej interwencji zbrojnej - powiedział Miller.