kazachstan(strona 3/13)

Policja w Kazachstanie rozpracowuje grupę, która obwołała się Radą Ludową i wzywa do utworzenia suwerennej Kazachskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Samozwańczy przywódcy chcą przywrócenia zasad, obowiązujących w regionie przed 1991 rokiem, gdy państwo było integralną częścią Związku Radzieckiego.

Władimir Putin się nie cofa. Rosja kontynuuje brutalną ofensywę w Ukrainie. Sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony (RBNiO) Ukrainy Ołeksij Daniłow ostrzega, który kolejny kraj Putin weźmie na celownik.

Były wieloletni przywódca Kazachstanu i przyjaciel Władimira Putina stracił kolejny zaszczytny tytuł, który otrzymał po odejściu od władzy. Nursułtan Nazarbajew w ubiegłym roku pozbawiony został tytułu "przywódcy narodu" - teraz przestał być "honorowym senatorem".

W listopadzie rosyjskie media informowały o nowym sojuszu Rosji, Kazachstanu i Uzbekistanu. Premier Alikhan Smailov przekazał jednak w środę, że "nie otrzymał oficjalnych propozycji utworzenia trójstronnej unii gazowej". Szef rządu w Astanie stwierdził, że "gdy kraj otrzyma taką ofertę, to ją rozważy".

Władimir Putin i Kasym-Żomart Tokajew spotkali się w poniedziałek w Moskwie. Przywódcy rozmawiali o tzw. "unii gazowej", którą chcą stworzyć we współpracy z Uzbekistanem. Trójstronny sojusz ma "skoordynować działania w zakresie transportu rosyjskiego gazu przez terytorium Kazachstanu i Uzbekistanu".

Rosja i Kazachstan podpisały w poniedziałek deklarację w sprawie zapobiegania wojnie nuklearnej. "W wojnie nuklearnej nie może być zwycięzców i nigdy nie należy jej rozpętywać" - podkreślono w dokumencie. Wcześniej Władimir Putin sam niejednokrotnie groził Zachodowi użyciem broni jądrowej.

W stolicy Kazachstanu trwają protesty po zaprzysiężeniu prezydenta - informują media. W sieci pojawiły się pierwsze filmy z Astany. Policja aresztuje demonstrantów, blokowane są wszelkie kanały komunikacji.

Kasym Żomart-Tokajew, który wygrał wybory prezydenckie w Kazachstanie, złożył w sobotę w Astanie przysięgę prezydencką. Pierwszą wizytę zagraniczną Tokajew odbędzie już w poniedziałek, a celem będzie Moskwa.

Wspólna uroczysta kolacja liderów Turcji i Kazachstanu, która poprzedziła czwartkowe spotkanie na azjatyckim szczycie liderów 11 państw, stała się dla Kassyma-Żomarta Tokajewa i Recepa Tayyipa Erdogana okazją do skorzystania z innego jeszcze stołu, niż biesiadny. Chwycili do rąk rakietki i piłeczkę pingpongową i stanęli po dwóch stronach siatki, nie pierwszy z resztą raz.

W ciągu 10 dni — od 21 do 30 września — prawie 50 tys. Rosjan jadących z kierunku Orenburga, Samary, Saratowa i Wołgogradu przekroczyło granicę niedaleko Uralska. – Lepiej niech tu będą migrantami, aniżeli w Ukrainie okupantami – mówi Wirtualnej Polsce miejscowy dziennikarz i wolontariusz, Łukpan Achmedjarow.

MSZ Kazachstanu poinformowało, że rosyjski ambasador został wezwany do ministerstwa z powodu kontrowersyjnych wypowiedzi rzeczniczki rosyjskiego resortu Marii Zacharowej. Dyplomatka wzywała władze w Astanie do "pociągnięcia do odpowiedzialności karnej" Petra Wrublewskiego, szefa ukraińskiej misji dyplomatycznej w Kazachstanie.

W środę papież Franciszek przebywał w Nur-Sułtanie, stolicy Kazachstanu. Tego dnia w mieście pojawiła się także delegacja chińskiego prezydenta Xi Jinpinga. W związku z tym strona watykańska zaproponowała, by obaj liderzy się spotkali. Jednak tę ofertę grzecznie odrzucono - podaje agencja Reuters, powołując się na swoje źródła.

Kasym-Żomart Tokajew wezwał do przeprowadzenia przedterminowych wyborów prezydenckich w najbliższych miesiącach. Ogłosił także, że zamierza w nich startować i ubiegać się o drugą kadencję. Zdradził również, że ma plan dotyczący czasu trwania przyszłej prezydentury.

Kazachstan i Turcja porozumiały się w sprawie rozszerzenia współpracy z zakresu wymiany informacji wywiadu wojskowego. Decyzję ratyfikował już kazachski parlament.

Papież Franciszek odwiedzi Ukrainę przed swą wrześniową podróżą do Kazachstanu - ogłosił w sobotę na Twitterze ukraiński ambasador przy Stolicy Apostolskiej Andrij Jurasz po audiencji w Watykanie. Jego spotkanie z papieżem poświęcone było planom papieskiej podróży do Kijowa. Stolica Apostolska na razie nie tego nie potwierdza.

Kazachstan przeznaczy 918 miliardów dolarów na obronność. To prawie półtorakrotny wzrost w porównaniu do poprzedniego roku. Kraj Azji Środkowej zacieśnia także stosunki z Chinami i krajami NATO. Powodem są ambicje geopolityczne Putina.

Raz pieniądze, raz broń, raz siłowa pacyfikacja. Rosjanie wciąż chcą odgrywać kluczową rolę w Azji Centralnej, choć mają tam nowy problem. Kazachstan chciałby zarabiać tam, gdzie Europa nie widzi już Rosjan. Byłe kraje ZSRR wiedzą doskonale, jaka jest cena za pełne uniezależnienie od Moskwy.

Mimo rosnącego napięcia między Rosją a Kazachstanem Nur-Sułtan próbuje tonować nastroje. Decyzja rosyjskiego sądu praktycznie zablokowała eksport kazachskiej ropy. Kasym-Żormat Tokajew, zaapelował o szukanie innej drogi, natomiast jego rzecznik mówi o partnerstwie z Moskwą.

Na celowniku Władimira Putina znalazł się kolejny kraj. Tym razem Kazachstan, który zaczyna się buntować i działać nie po myśli Rosji. - To element serii działań, które są próbami dyscyplinowania państw byłego ZSRR, które Rosjanie uważają za obszar swojej strefy wpływów. Są kraje, które - korzystając z wojny w Ukrainie - się z tej strefy wyrywają. Kazachstan jest tego najbardziej oczywistym przykładem - mówi w rozmowie z WP Jerzy Marek Nowakowski, polski historyk i były ambasador RP.

Dwie osoby zginęły w wybuchu największego pola naftowego w Kazachstanie. Do zdarzenia doszło w miejscowości Tengiz.