kazachstan(strona 4/13)

"Prezydent Kasym-Żomart Tokajew ściśle kontroluje prace MSZ i innych ministerstw nad ewakuacją obywateli Kazachstanu z Ukrainy. Podjęte działania określił jako ogólnie udane" – napisał na Facebooku Berik Uali, Rzecznik Prasowy Prezydenta Kazachstanu.

Prezydent Kazachstanu, Kasym-Żomart Tokajew, ujawnił, że rozmawiał z Władimirem Putinem. Zdradził co nieco także na temat jej treści. Kazach miał też kontakt z prezydentem Wołodymyrem Zełenskim, któremu obiecał pomoc humanitarną.

Kazachstan negatywnie odniósł się do prośby Kremla, aby jego wojska pomogły Rosji w inwazji na Ukrainę. Co więcej, władze tego kraju nie uznają niepodległości separatystycznych republik na wschodzie Ukrainy. To spory zwrot w polityce, bo dotąd Kazachstan uważany był za sojusznika Władimira Putina.

Na początku stycznia tego roku w Kazachstanie doszło do licznych protestów antyrządowych. W sobotę prokuratura generalna w tym kraju poinformowała o tym, że w zamieszkach zginęło co najmniej 225 osób. Wśród ofiar są funkcjonariusze struktur siłowych.

Alaksandra Łukaszenkę zaniepokoiła eskalacja protestów w Kazachstanie - wskazują eksperci. Chodzi o widmo reformy konstytucyjnej na Białorusi. - Po wydarzeniach w Kazachstanie tym bardziej nikomu nie zaufa, bo taka roszada może zostać wykorzystana też przez Moskwę. Mogą go po prostu ograć, więc nie odpuści sterów rządzenia - twierdzi białoruski politolog Aleksander Klaskouski.

Prezydent Kasym Żomart-Tokajew zapowiedział wycofanie z Kazachstanu tzw. misji pokojowej ODKB, której trzon stanowią komandosi z Rosji i Białorusi, w ciągu 10 dni. Tymczasem eksperci wątpią, że nastąpi to tak szybko. Zwłaszcza, że rosyjski generał dowodzący kontyngentem mówi, że wojska ODKB pozostaną tam "do pełnego ustabilizowania się sytuacji".

Prezydent Kazachstanu Kasym-Żomart Tokajew poinformował we wtorek parlamentarzystów, że w ciągu dwóch dni rozpocznie się wycofywanie sił pokojowych poradzieckiej Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym (ODKB). W związku z zamieszkami w tym kraju, które wybuchły po drastycznej podwyżce cen gazu LPG, zatrzymano prawie 10 tys. osób.

Kazachskie władze poinformowały w niedzielę o 164 ofiarach zamieszek. W Ałamaty zginęły przynajmniej 103 osoby. Wedle opublikowanych danych jest też ponad dwa tysięcy rannych oraz prawie sześć tysięcy zatrzymanych.

Tragiczna sytuacja w Kazachstanie była przedmiotem poniedziałkowej dyskusji liderów państw Organizacji o Bezpieczeństwie Zbiorowym (ODKB), które skierowały do kraju swoje kontyngenty wojskowe. Władimir Putin przekazał też, że "po zakończeniu misji" wojska zostaną wycofane.

- Przyjąłem z bólem wiadomość o tym, że doszło do ofiar podczas protestów, jakie wybuchły w minionych dniach w Kazachstanie - powiedział papież Franciszek, komentując napiętą sytuację w tym kraju. Biskup Rzymu wystosował specjalny apel.

Prezydent Kazachstanu miał do wyboru: podzielić się władzą i pójść na dialog z protestującymi albo sprzedać kraj Rosji. Niestety wybrał to drugie. Teraz będzie musiał dzielić władzę z Putinem - mówi dla Magazynu WP Ermek Narymbajew, kazachski politolog i opozycjonista przebywający na emigracji.

W Kazachstanie trwa napięta sytuacja po gwałtownych protestach związanych z podwyżką cen gazu. Rosja kontynuuje operację wysyłania wojska, które ma wesprzeć rząd w Ałmatach. Jak podał rosyjski resort obrony, tylko w sobotę do Kazachstanu poleci 20 samolotów z personelem i sprzętem wojskowym na pokładzie.

Sekretarz Stanu USA Antony Blinken wyraził w piątek zdziwienie faktem, że Kazachstan poprosił o pomoc w tłumieniu protestów siły Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym. Dodał, że historia pokazuje, że po wejściu rosyjskich wojsk do kraju trudno stamtąd ich się pozbyć. Na tę uwagę zareagowało szybko rosyjskie MSZ. "Wypowiedział się w typowy dla siebie chamski sposób" - ocenili przedstawiciele rosyjskiej dyplomacji.

Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow poinformował, że Władimir Putin rozmawiał z prezydentem Kazachstanu Kasynem-Żomartem Tokajewem o napiętej sytuacji w tym kraju. Przywódcy omówili kwestię wspólnych działań na rzecz "walki z międzynarodowym terroryzmem".

Władze Kazachstanu przy wsparciu wojsk rosyjskich i państw Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym stopniowo tłumią trwające protesty. W piątek prezydent Kasym-Żomart Tokajew poinformował w orędziu, że polecił strzelać do protestujących bez ostrzeżenia. Arkadiusz Legieć, ekspert Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, w rozmowie z WP wyjaśnia, że ceną rosyjskiej pomocy będzie większe uzależnienie od Moskwy. W tle pojawia się także "pucz pałacowy" i odsunięcie od władzy "ojca narodu" Nursułtana Nazarbajewa.

Prezydent Kazachstanu zgodnie z zapowiedziami przemówił do narodu w telewizji publicznej. Twardo wypowiedział się na temat dalszych działań władz wobec protestujących. - Poleciłem strzelać do terrorystów bez ostrzeżenia - powiedział Kasym-Żomart Tokajew. Ci, którzy dobrowolnie się nie poddadzą, "zostaną zniszczeni".

26 uczestników zamieszek zostało "zlikwidowanych", 18 rannych, a ponad 3 tysiące zatrzymano - taką informację w piątek rano podała telewizja państwowa Chabar-24. W wyniku zamieszek jakie przetoczyły się przez Kazachstan w czwartek zginęło także 18 członków służb bezpieczeństwa, a blisko 750 policjantów i żołnierzy zostało rannych. W Ałmaty znowu dochodzi do starć, a w tłumieniu protestów biorą udział m.in. jednostki specjalne Berkut.

Łukaszenka dołączył do Putina, a także przywódców kilku innych bliskowschodnich krajów, i w ramach sił pokojowych Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym (ODKB), wyśle do Kazachstanu kompanię białoruskich wojsk. Debata na ten temat miała trwać cała noc i uczestniczył w niej prezydent federacji Rosji.

- Problem w Kazachstanie nie polega jedynie na tym, że rząd nagle podwyższył ceny gazu. Mieszkańcy chcą po prostu podnieść swój poziom życia — wyjaśnia Igor Winiawski, pochodzący z tamtego państwa dziennikarz. Jego zdaniem zewnętrzna interwencja wojskowa jedynie zaogni trwające od kilku dni protesty.