kazachstan(strona 2/12)

W maju ulicami Astany nie pomaszerują paradne szyki wojska i kolumny sprzętu. Kazachowie nie będą w ten sposób świętować Dnia Zwycięstwa. Uroczystości nie było od 2019 roku.

Moskwa i Teheran zacieśniają współpracę. Oba kraje są objęte zachodnimi sankcjami. W tym roku Moskwa dostarczyła koleją do Iranu ok. 30 tys. ton benzyny i oleju napędowego - informuje Reuters.

Policja w Kazachstanie rozpracowuje grupę, która obwołała się Radą Ludową i wzywa do utworzenia suwerennej Kazachskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Samozwańczy przywódcy chcą przywrócenia zasad, obowiązujących w regionie przed 1991 rokiem, gdy państwo było integralną częścią Związku Radzieckiego.

Władimir Putin się nie cofa. Rosja kontynuuje brutalną ofensywę w Ukrainie. Sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony (RBNiO) Ukrainy Ołeksij Daniłow ostrzega, który kolejny kraj Putin weźmie na celownik.

W listopadzie rosyjskie media informowały o nowym sojuszu Rosji, Kazachstanu i Uzbekistanu. Premier Alikhan Smailov przekazał jednak w środę, że "nie otrzymał oficjalnych propozycji utworzenia trójstronnej unii gazowej". Szef rządu w Astanie stwierdził, że "gdy kraj otrzyma taką ofertę, to ją rozważy".

Kazachstan wykonuje kolejny ruch, który ma na celu ograniczenie współpracy z Rosją. Tym razem planuje wypowiedzieć umowę w sprawie środków zapewniających wzajemną wymienialność i stabilizację kursów wymiany rosyjskiego rubla oraz kazachskiego tenge.

Władimir Putin i Kasym-Żomart Tokajew spotkali się w poniedziałek w Moskwie. Przywódcy rozmawiali o tzw. "unii gazowej", którą chcą stworzyć we współpracy z Uzbekistanem. Trójstronny sojusz ma "skoordynować działania w zakresie transportu rosyjskiego gazu przez terytorium Kazachstanu i Uzbekistanu".

Rosja i Kazachstan podpisały w poniedziałek deklarację w sprawie zapobiegania wojnie nuklearnej. "W wojnie nuklearnej nie może być zwycięzców i nigdy nie należy jej rozpętywać" - podkreślono w dokumencie. Wcześniej Władimir Putin sam niejednokrotnie groził Zachodowi użyciem broni jądrowej.

Kasym Żomart-Tokajew, który wygrał wybory prezydenckie w Kazachstanie, złożył w sobotę w Astanie przysięgę prezydencką. Pierwszą wizytę zagraniczną Tokajew odbędzie już w poniedziałek, a celem będzie Moskwa.

O relacji Kazachstan-Rosja można powiedzieć, że to już nie jest przyjaźń, ale jeszcze nie konflikt. W rosyjskiej TV propagandyści grożą, że to właśnie kraj Kasyma-Żomarta Tokajewa będzie następny po Ukrainie. Mówi się wprost, że sojusznik zrywa się Władimirowi Putinowi ze smyczy. Tę rzeczywistość potwierdzają rozmówcy Wirtualnej Polski, dodając, że sojusz zerwał się już dawno temu. - Kazachstan próbuje zbudować samodzielną politykę - mówi jeden z nich.

Wspólna uroczysta kolacja liderów Turcji i Kazachstanu, która poprzedziła czwartkowe spotkanie na azjatyckim szczycie liderów 11 państw, stała się dla Kassyma-Żomarta Tokajewa i Recepa Tayyipa Erdogana okazją do skorzystania z innego jeszcze stołu, niż biesiadny. Chwycili do rąk rakietki i piłeczkę pingpongową i stanęli po dwóch stronach siatki, nie pierwszy z resztą raz.

W ciągu 10 dni — od 21 do 30 września — prawie 50 tys. Rosjan jadących z kierunku Orenburga, Samary, Saratowa i Wołgogradu przekroczyło granicę niedaleko Uralska. – Lepiej niech tu będą migrantami, aniżeli w Ukrainie okupantami – mówi Wirtualnej Polsce miejscowy dziennikarz i wolontariusz, Łukpan Achmedjarow.

W środę papież Franciszek przebywał w Nur-Sułtanie, stolicy Kazachstanu. Tego dnia w mieście pojawiła się także delegacja chińskiego prezydenta Xi Jinpinga. W związku z tym strona watykańska zaproponowała, by obaj liderzy się spotkali. Jednak tę ofertę grzecznie odrzucono - podaje agencja Reuters, powołując się na swoje źródła.

- Przybywam, jako pielgrzym pokoju, w poszukiwaniu dialogu i jedności. Nasz świat pilnie ich potrzebuje - powiedział papież w pierwszym przemówieniu po przylocie do Kazachstanu. Podkreślił, że aby zbudować bardziej stabilny i pokojowy świat, potrzebny jest dialog. - Potrzebne jest zrozumienie, cierpliwość i dialog ze wszystkimi. Powtarzam - ze wszystkimi - oświadczył Franciszek.

Kasym-Żomart Tokajew wezwał do przeprowadzenia przedterminowych wyborów prezydenckich w najbliższych miesiącach. Ogłosił także, że zamierza w nich startować i ubiegać się o drugą kadencję. Zdradził również, że ma plan dotyczący czasu trwania przyszłej prezydentury.

Kazachstan i Turcja porozumiały się w sprawie rozszerzenia współpracy z zakresu wymiany informacji wywiadu wojskowego. Decyzję ratyfikował już kazachski parlament.

Kazachstan przeznaczy 918 miliardów dolarów na obronność. To prawie półtorakrotny wzrost w porównaniu do poprzedniego roku. Kraj Azji Środkowej zacieśnia także stosunki z Chinami i krajami NATO. Powodem są ambicje geopolityczne Putina.

4 lipca prezydent Kazachstanu Kasym-Żomart Tokajew ogłosił w rozmowie telefonicznej z przewodniczącym Rady Europejskiej Charlesem Michelem, że jego kraj jest gotowy pomóc Unii Europejskiej w przezwyciężeniu obecnego niedoboru energii. Następnego dnia sąd rejonowy w rosyjskim mieście portowym Noworosyjsk nakazał wstrzymanie na miesiąc działalności terminalu naftowego, przez który przechodzi główny strumień kazachskiej ropy do Europy.

Raz pieniądze, raz broń, raz siłowa pacyfikacja. Rosjanie wciąż chcą odgrywać kluczową rolę w Azji Centralnej, choć mają tam nowy problem. Kazachstan chciałby zarabiać tam, gdzie Europa nie widzi już Rosjan. Byłe kraje ZSRR wiedzą doskonale, jaka jest cena za pełne uniezależnienie od Moskwy.

Mimo rosnącego napięcia między Rosją a Kazachstanem Nur-Sułtan próbuje tonować nastroje. Decyzja rosyjskiego sądu praktycznie zablokowała eksport kazachskiej ropy. Kasym-Żormat Tokajew, zaapelował o szukanie innej drogi, natomiast jego rzecznik mówi o partnerstwie z Moskwą.