armia krajowa(strona 6/7)

NKWD aresztowało w Pruszkowie 15 przywódców Polskiego Państwa Podziemnego, na czele z komendantem głównym Armii Krajowej generałem Leopoldem Okulickim "Niedźwiadkiem", przewodniczącym Rady Jedności Narodowej Kazimierzem Pużakiem, Delegatem Rządu RP na Kraj Janem Stanisławem Jankowskim, członkami Krajowej Rady Ministrów - Adamem Bieniem, Stanisławem Jasiukowiczem i Antonim Pajdakiem, przewodniczącym Zjednoczenia Demokratycznego Eugeniuszem Czarnowskim. Wszyscy zostali wywiezieni do Moskwy i tam, wraz z aresztowanym wcześniej przewodniczącym Stronnictwa Narodowego Aleksandrem Zwierzyńskim, sądzeni w tak zwanym "procesie szesnastu" (w dniach 18-21 czerwca 1945 r.). Z ZSRR nie wrócili generałowie: Okulicki, Jankowski i Jasiukowicz.

30 marca 1943 roku w warszawskiej kawiarni "Europejska" u zbiegu ulic Wilczej i Marszałkowskiej zastrzeleni zostali dwaj funkcjonariusze krakowskiego gestapo. Ich zabójcami okazali się żołnierze kontrwywiadu Komendy Głównej Armii Krajowej. W Warszawie gestapowcy mieli się spotkać z cichociemnym ppor. Janem Poznańskim "Pływakiem", który miał im umożliwić rozpracowanie dowództwa AK.

Dzięki ułańskiej fantazji i bezczelności, kpt. Jan Kosowicz, w przebraniu oficera Ludowego Wojska Polskiego, pod okiem bezpieki, przeprowadził serię brawurowych akcji na rzecz podziemia antykomunistycznego. Codziennie wchodził do więzienia na Mokotowie, aby wraz z uzbrojoną eskortą zabierać stamtąd niemieckich więźniów, którzy pracowali dla niego w warsztatach samochodowych.

Łódzki sąd okręgowy unieważnił wyrok sądu z 1958 r. wydany na represjonowanego żołnierza AK Edwarda Bucę - informuje rzeczniczka Prokuratury Okręgowej w Szczecinie Małgorzata Wojciechowicz. Buca 13 lat przebywał w sowieckich łagrach. Bo ucieczce do Szwecji, opowiedział swoją historię mediom. W odpowiedzi, władze PRL wysłały za nim funkcjonariuszy bezpieki.

Sfałszowana przez AK odezwa zbiegłego na Wyspy Brytyjskie Rudolfa Hessa była na tyle skuteczna, że w Rzeszy zaczęły powstawać grupki popierające uciekiniera. Czasopisma wydawane w języku niemieckim przez polskie podziemie powodowały, że część Niemców uwierzyła w istnienie antyhitlerowskiej opozycji. Jedno z pism - satyryczny "Der Klabautermann", cieszył się tak dużym powodzeniem wśród żołnierzy Wehrmachtu, że płacili za niego po kilkadziesiąt marek. Podobne akcje powodowały chaos, bójki między Niemcami, a nawet wstrzymanie pracy fabryk.

Była to najsłynniejsza akcja polskiego podziemia, przeprowadzona w centrum miasta w biały dzień. 70 lat temu, 1 lutego 1944 roku, żołnierze oddziału Armii Krajowej "Pegaz" przeprowadzili zamach na generała SS i policji na dystrykt warszawski Franza Kutscherę. Starannie przygotowana operacja trwała minutę i czterdzieści sekund. "Kat Warszawy" zginął zastrzelony przed siedzibą komendantury SS w Alejach Ujazdowskich. W akcji wzięło 9 żołnierzy i 3 łączniczki. Zginęło 4. Polaków, a 2. zostało rannych. Spośród 12 osób uczestniczących w zamachu, obecnie żyje tylko jedna, łączniczka Maria Stypułkowska-Chojecka "Kama".

Była to najsłynniejsza akcja polskiego podziemia, przeprowadzona w centrum miasta w biały dzień. 70 lat temu, 1 lutego 1944 roku, żołnierze oddziału Armii Krajowej "Pegaz" przeprowadzili zamach na generała SS i policji na dystrykt warszawski Franza Kutscherę. Starannie przygotowana operacja trwała minutę i czterdzieści sekund. "Kat Warszawy" zginął zastrzelony przed siedzibą komendantury SS w Alejach Ujazdowskich. W akcji wzięło 9 żołnierzy i 3 łączniczki. Zginęło 4. Polaków, a 2. zostało rannych. Spośród 12 osób uczestniczących w zamachu, obecnie żyje tylko jedna, łączniczka Maria Stypułkowska-Chojecka "Kama".

Żołnierze Armii Krajowej w przebraniu SS dostali się do więzienia i uratowali schwytanych partyzantów, poddawanych torturom. Bez strat pokonali straż więzienia, zastrzelili komendanta i uwolnili więźniów. Całą akcję przeprowadzono w mieście, w którym znajdował się duży niemiecki garnizon. Operacja stała się wzorem dla szkolenia alianckich jednostek specjalnych.

W rocznicę tragicznej śmierci kapitana Jana Borysewicza pseudonim Krysia we wsi Kowalki na Litwie zostanie dziś odsłonięty pomnik dowódcy Zgrupowania "Północ" Okręgu Nowogrodzkiego AK - pisze "Nasz Dziennik".

W nocy z 26 na 27 grudnia odbył się ostatni lot z cichociemnymi dla Armii Krajowej.

Urodził się Stefan Rowecki "Grot", legionista, generał dywizji, od 1918 roku w Wojsku Polskim, w czasie okupacji niemieckiej - komendant główny Armii Krajowej, wydany Niemcom przez agentów Gestapo, ulokowanych w wywiadzie AK. W czerwcu 1943 roku został zdekonspirowany i aresztowany, a następnie przewieziony do Berlina, gdzie odrzucił niemiecką propozycję współdziałania. Od lipca 1943 roku przebywał w obozie Sachsenhausen jako więzień honorowy. Zginął z rozkazu Heinricha Himmlera, 1 lub 2 sierpnia 1944 roku.

Zmarł w radzieckim więzieniu na Łubiance generał Leopold Okulicki, pseudonim "Niedźwiadek", ostatni dowódca Armii Krajowej, jeden z oskarżonych przywódców Polskiego Państwa Podziemnego, skazany w moskiewskim procesie szesnastu. Urodził się 12 listopada 1898 roku.

Było ich zaledwie 316, jednak ich dzieje stanowią złotą kartę w historii Polski. Spadochroniarze Armii Krajowej, bo o nich właśnie mowa, tworzyli jedną z najbardziej elitarnych grup żołnierzy II wojny światowej. Początkowo określani byli mianem "ptaszków", "zrzutków" albo "skoczków", jednak ostatecznie przyjęła się dla nich nazwa "cichociemni", która niezwykle trafnie definiowała sposób działania, do jakiego zostali przygotowani: "w ciszy oraz po ciemku". Niestety, część z nich została skazana w Polsce Ludowej na kary śmierci lub więzienia.

Desant żołnierzy Wojska Polskiego z Pragi na przyczółek czerniakowski, który w połowie września 1944 miał roku miał uratować walczących powstańców warszawskich, był de facto misją samobójczą. Ten kolejny element perfidnej gry Stalina, który pozorując pomoc wojskową żołnierzom Armii Krajowej, przedłużał tylko agonię Warszawy i zwiększał liczbę ofiar.

Nie słychać o medialnej burzy. Nie protestują autorytety ani czcigodne organizacje zawodowo trudniące się obroną praw człowieka i monitorowaniem demokracji. Tymczasem w Rosji ustanowiono prawo, wedle którego za rozpowszechnianie informacji o zbrodniach Armii Czerwonej w trakcie wojny można zostać skazanym na kolosalne grzywny lub więzienie.

Historia śmierci Jana Krysta, żołnierza AK

16 kwietnia 1952 roku - równo 60 lat temu - wydano wyrok skazujący na śmierć przez powieszenie generała Augusta Fieldorfa ps. „Nil” - legendę akowskiego podziemia. Do dziś nie jest znane miejsce jego pochówku.

30 czerwca 1943 roku Armia Krajowa poniosła największa stratę od początku swojego istnienia - Gestapo aresztowało jej dowódcę Stefana „Grota” Roweckiego, człowieka który już za życia stał się legendą. Generała nie udało się odbić, ani wynegocjować zwolnienia, nie powiodły się także plany jego ucieczki z obozu Sachsenhausen. Został tam zabity przez Niemców w sierpniu 1944 roku tuż po wybuchu powstania warszawskiego.

13 stycznia 1993 roku w Miami popełnił samobójstwo Stefan Dąmbski, żołnierz Armii Krajowej, uhonorowany Krzyżem Walecznych, wykonawca wyroków śmierci w czasie II wojny światowej. Niedawno ukazały się drukiem jego wstrząsające wspomnienia - pisze w felietonie dla Wirtualnej Polski Marta Tychmanowicz.

Weteran Armii Krajowej, który wraz z rodziną ocalił od Holokaustu 12 Żydów, zwrócił się do Izraela o uhonorowanie zakonnic polskich, które także ratowały żydowskie dzieci w czasie okupacji hitlerowskiej.