unia europejska(strona 66/179)

Trybunał Konstytucyjny po raz czwarty przerwał rozpatrywanie wniosku premiera ws. zasady wyższości prawa unijnego nad krajowym. Kolejne posiedzenie w tej sprawie jest zaplanowane 7 października. W programie "Newsroom" WP Michał Wójcik z Solidarnej Polski stwierdził, że jest tym zaskoczony. Minister ocenił, że kolejne odraczanie "nie jest dobre". - Czas ma tutaj znaczenie dlatego, że to rozzuchwala brukselskich urzędników. Oni żądali - mówię tutaj o panu Reyndersie (komisarz ds. sprawiedliwości - red.) - żeby wycofano ten wniosek z Trybunału Konstytucyjnego. To skandaliczna i niespotykana rzecz - zaznaczył Michał Wójcik. Polityk Solidarnej Polski wskazał również, że - według niego - sprawa nie jest trudna do rozstrzygnięcia, bo najważniejszym dokumentem w Polsce jest Konstytucja. - TK orzekał już to w ciągu ostatnich 20 lat. Nie ma powodu, żeby odraczać i się zastanawiać. Po prostu Konstytucja jest ważniejsza i koniec kropka - dodał minister.

Trybunał Konstytucyjny będzie w czwartek kontynuować - po raz czwarty - rozpatrywanie wniosku premiera Mateusza Morawieckiego w sprawie zasady wyższości prawa unijnego nad krajowym zapisanej w traktatach. 22 września "ze względu na pojawiające się nowe okoliczności i podniesione nowe zarzuty" rozprawa została odroczona przez prezes TK Julię Przyłębską. - To już nie jest Trybunał Konstytucyjny. Z maila wynika, że to już jest Trybunał na zamówienie PiS-u - komentował w programie "Tłit" Wirtualnej Polski wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski (PSL-Koalicja Polska). - Nikt nie kwestionuje właściwej hierarchii prawa. Nadrzędna rola konstytucji nie jest przez nikogo kwestionowana. Następne są przepisy unijne i w końcu prawo krajowe - to jest oczywiste. To nie jest przeciwko PiS-owi - mówił Zgorzelski. Wicemarszałek przypomniał, że "ta hierarchia i wyższość prawa unijnego nad krajowym została utrwalona w prawodawstwie UE w latach 60. ubiegłego wieku, kiedy jeszcze PiS-u na świecie nie było". - Więc drogi PiS-ie, to nie jest przeciwko wam, tylko wy jesteście przeciwko czemuś, do czego sami wprowadzaliście nasz naród - podsumował.

Od kilku miesięcy trwa spór między Polską a instytucjami unijnymi. Chodzi m.in. o samorządowe uchwały anty-LGBT, Izbę Dyscyplinarną oraz elektrownię w Turowie. Pojawiają się głosy, że PiS wycofa się ze swoich planów i wywiesi białe flagi w tym sporze. O to, czy partia rządząca jest już w "totalnej defensywie", zapytaliśmy w programie "Newsroom WP" prof. Antoniego Dudka z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. - Nie uważam, że PiS jest w totalnej defensywie, ale na pewno nie jest już tak ofensywny, jak był w pierwszej kadencji swoich rządów. Praprzyczyna leży także w tym, że PiS nie ma stabilnej większości w parlamencie. Istotne jest także, że w Stanach Zjednoczonych rządzi administracja nieprzychylna rządowi PiS-u. To wszystko sprawiło, że Prawo i Sprawiedliwość wytraciło dawną dynamikę - stwierdził. Profesor przekonywał, że trzeba jednocześnie przyznać, że partia rządząca zyskała nieco punktów w sondażach dzięki kryzysowi migracyjnemu na polsko-białoruskiej granicy. - To się pewnie za jakiś czas wyczerpie, ale na pewno w tym momencie PiS stanął na rozdrożu, jeśli chodzi o politykę wobec UE. Zarzut polexitu, który postawił m.in. Tusk, to bardzo poważny problem wizerunkowy tej partii - tłumaczył specjalista. Zdaniem profesora, Jarosław Kaczyński będzie musiał zdecydować, czy zgodzić się na realne ustępstwa w relacjach z Brukselą, czy "dalej trzymać Ziobrę na sztandarach i iść na jeszcze głębszy kryzys z UE". Gość programu przyznał, że nie wyklucza tej drugiej opcji. - Kapitulacja na wszystkich polach związanych z relacjami z Unią de facto oznaczałaby, że trzeba byłoby się pozbyć Zbigniewa Ziobry, który nie będzie tego wszystkiego tolerował i milczał w tej sprawie. To dla Kaczyńskiego poważny problem, bo bez Ziobry i jego kilkunastu posłów nie ma już na pewno żadnej większości w Sejmie - powiedział prof. Dudek.

Podczas konwencji krajowej PO w Płońsku Donald Tusk ostrzegał przed wyjściem Polski z Unii Europejskiej. Były premier zaproponował prezesowi PiS Jarosławowi Kaczyńskiemu, aby wspólnie zmienić konstytucję, co zapobiegłoby pochopnemu opuszczeniu UE. Czy PiS chce wyprowadzić Polskę z UE? - To są jego majaczenia. Wrócił z tej Unii, powiedział, że jest ogarnięty furią. Jak można komentować słowa furiata? - pytał w programie "Newsroom" Marek Suski. Polityk podkreślił, że Prawo i Sprawiedliwość podjęło uchwałę, że "nasze miejsce jest w UE". - Tylko że w takiej, która szanuje nasze prawa, traktuje nas po partnersku i która nie ma po prostu odlotów ideologicznych - stwierdził parlamentarzysta. Komentując obecny spór Polski z Komisją Europejską, ocenił, że "na razie jest próba narzucenia nam jakiegoś kagańca i się przed tym bronimy". - Nie chcemy być w kołchozie europejskim - mówił gość Mateusza Ratajaczaka.

- Obserwujemy grę polityczną. Tu nie ma żadnego problemu prawnego, żadnej kwestii niejasnej, którą trzeba byłoby wyjaśniać. Od lat 50. XX wieku wspólnoty, a dzisiaj następczyni, kontynuatorka - Unia Europejska, funkcjonują w ten sposób, że zrzeszają państwa, które w sprawach unijnych stosują wpierw prawo unijne i nie mieszają tego z prawem krajowym - tak do rozprawy Trybunału Konstytucyjnego dot. oceny nadrzędności prawa unijnego nad krajowym odniósł się prof. Robert Grzeszczak - prawnik z Uniwersytetu Warszawskiego. - Natomiast nie może być tak, jak sugerują pytania pana premiera, że rząd danego państwa będzie dokonywać oceny i wyboru, które orzeczenia np. TSUE będą respektowane, a które nie. Jakie akty prawne będą wykonywane w Polsce, czy w innym państwie, a jakie nie - powiedział w programie "Newsroom" WP prof. Grzeszczak. - W efekcie dojdzie do fragmentaryzacji, rozbicia Unii od wewnątrz - wskazał gość WP.

W środę w Trybunale Konstytucyjnym odbyła się rozprawa nad wnioskiem premiera o zbadanie, czy prawo polskie ma prymat nad prawem europejskim. Dzieje się to na kilka dni po tym, jak TSUE nałożył na Polskę ogromną karę finansową w związku z działalnością Elektrowni Turów. O komentarz w tej sprawie poprosiliśmy lidera Lewicy Adriana Zandberga. - To co rząd robi jest robione na potrzeby rynku wewnętrznego, żeby coś pokazać swoim wyborcom, żeby coś udowodnić, przed kimś się popisać, żeby pokazać, że wcale nie jest się mięczakiem, tylko twardzielem, ale bez myślenia o tym jakie będą konsekwencję w kolejnych krokach - powiedział. Zwrócił uwagę, że Polskę czekają kolejne trudne rozmowy na arenie międzynarodowej związane z walką ze zmianami klimatu. - Rząd zamiast szukać partnerów i sojuszników do tej rozmowy, to się ze wszystkimi kłóci, a jak ktoś się ze wszystkimi kłóci, to nikt go nie traktuje poważnie - stwierdził. Zdaniem Zanberga, naiwną jest jednak wiara, że PiS zmierza do wyprowadzenia Polski z UE. - Sprawa jest prosta gdyby PiS-owcy powiedzieli: wyprowadzamy Polskę z UE, to ich wyborcy po prostu, by ich następnego dnia pogonili - ocenił Adrian Zandberg w programie WP "Newsroom"